چاله سُمبَک

دشتی در شهرستان آران و بیدگل بوده که نکته بسیار جالبش به این است که در هر محل از این دشت که به سمبک معروفه اقدام به کندن حداکثر چهل سانتی متر از زمین کنی به آب دسترسی پیدا خواهید کرد. هر سال در اوایل فروردین ماه زمین های چاله مسطح و آماده کشت تخم هندوانه شده و کشاورزان شروع به کشت می کنند و همچنین برای جلوگیری از ورود حیوانات موذی و به دنبال آن تخریب زمین و محصول دور تا دور آن را فنس کشی و با تور محصور می کنند، بعد از آن زمین کشاورزی به حال خود رها شده و در اوایل تیرماه اولین هندوانه ها به دست می آید. در حال حاضر از 204 چاله مفروض، 103 چاله در مناطق سنبک و چهار طاقی کشت هندوانه دیم فعال است که این چاله ها با کاربری کشاورزی دیم و با بهره گیری از ذکاوت ساکنان این منطقه در گذشته های دور ایجاد شده است. با توجه به اینکه کشت هندوانه دیم معمولا در مناطق پر آب انجام می شود و هیچ سنخیتی با کویر خشک و سوزان ندارد، اما کشت و برداشت هندوانه دیم از حدود 300 سال پیش تاکنون اتفاق جالبی در منطقه کویری آران و بیدگل است که کشت این محصول با نیاز آبی زیاد بدون آبیاری و با روش دیم انجام می شود و دلیل اقدام کشاورزان منطقه کویر آران و بیدگل به کشت هندوانه دیم رابالا بودن سطح آب زیرزمینی در این منطقه که در چاله های سنبک و چهار طاقی با کندن چاله هایی به عمق کمتر از یک متر به آب می رسیم و کشاورزان از 300 سال پیش تاکنون با کندن چاله هایی به کشت هندوانه دیم می پردازند.