حمام تاریخی فارسیان

یکی از بناهای تقریبا قدیمی فارسیان حمام قدیمی است که هنوز اسکلت اصلی آن پس از مخابرات روستا در سمت راست جاده پا بر جا می باشد. قدمت این بنا تقریبا به سال 1330 بر می گردد. حمام قدیم فارسیان به دست پرتوان " استا حاجی "( خدایش بیامرزد ) که تُرک آذربایجان بود ساخته شده است. ایشان را "حاج سید باقر موسوی"( امام جمعه کنونی شهر گالیکش ) به همراه خود آورده بودند. وی جهت ساخت حمام ابتدا در منزل ابراهیم خسروی( ابراهیم اکبر ) ساکن می شود و دستور ساخت کوره ی آجرپذی را می دهد. در تهیه ی آجرها همه ی اهالی روستا باید همکاری نموده و به نوبت سر کوره حاضر می شدند. حمام قدیم فارسیان در زیر زمین ساخته شده است و فقط چند گنبد کوچک آن سر از زمین در آورده اند و انسان را به یاد خانه های گنبدی شکل مناطق اخلی ایران می اندازد . بر بالای هر گنبد شیشه ای قرار داده شده است تا نور به داخل حمام تابیده شود . از در ورودی چند پله با یک انحنای 90 درجه ما را به قسمت رختکن می رساند، اتاقی است که در وسط آن حوض آب سردی قرار داشت و هر کس قبل از ورود به داخل حمام پاهای خود را در آن می شست. دور تا دور رخت کن سکویی قرار داشت، در زیر سکو محل هایی برای قرار دهی کفش ها در نظر گرفته شده بود. اتاق اصلی حمام ( اتاق شست و شو ) از دو قسمت تشکل شده بود. استخری که در آن آب گرم وجود داشت زیرا در گوشه ای از آن "غازان" ( وسیله ای شبیه دیگ) بزرگی تعبیه شده بود و زیر این "غازان" از بیرون آتش روشن می شد و گرما را به درون استخر انتقال می داد. عمق استخر در حدود 60 الی 70 سانت بیشتر نبود. وجود استخر برای کودکان بسیار خطرناک بود و احتمال خفگی در آب می رفت به همین خاطر همیشه کودکان با بزرگتر ها به حمام می رفتند. قسمت دیگر اتاق شستشو محلی بود برای لیف و یا کیسه نمودن. در این محل چند دیگ کوچکتر قرار داشت که افراد آب را پس از ولرم نمودن با "تاس" روی سر و بدن خود می ریختند و لیف یا کیسه می نمودند. پس از انجام شستشوی اولیه در این محل هر کس چند دقیقه ای به استخر می زد. حمام قدیم فارسیان فاقد دوش بود و مردم برای شستشوی سر و بدن خود باید با "تاس" روی خود آب می ریختند. اولین کسانی که حمام قدیم فارسیان را افتتاح نمودند ( به قول امروزی ها دوش گرفتند) همسر و عروس استا حاجی بودند و پس آنان مردم روستا اجازه ی حمام رفتن را پیدا نمودند. شیفت روز حمام مربوط به بانوان بود و شیفت شب، مربوط به آقایان و بدین طریق از برخورد احتمالی پرهیز می شد. حمام قدیم فارسیان تا پس از انقلاب اسلامی به همان سبک قدیم وجود داشت اما درحدود سال 1365 برخی تعمیرات روی آن انجام گرفت و استخرآن از بین رفت و تعدادی دوش در آن در نظر گرفته شد تا تقریبا شبیه حمام های امروزی شود . فرهنگ لغت : غازان: ظرفی چدنی است شبیه قابلمه در اندازه های متفاوت که امروزه برای پخت غذا استفاده می گردد. تاس: ظرفی است از جنس روی که کاربردهای متفاوتی دارد اما بیشتر برای غذاخوری استفاده می گردد. سکّو: پله ( در اصطلاح فارسیان گاهی " پاچما "هم گفته می شود. )