طاق کسری ( ایوان مداین )

طاق کسری یا ایوان مداین که قسمتی از کاخ سلطنتی بزرگی معروف به ایوان کسری بوده ، در دوران ساسانیان و توسط آنها ساخته شده است. طاق کسری این روزها در 35 کیلومتری جنوب بغداد و در ساحل شرقی رود دجله قرار گرفته و با بی توجهی مسئولان عراق، هر روز بیشتر در حال تخریب و نابودیست. این طاق چشمگیر و عظیم با طول و عرض حدوداً 365 و 275 متر ، در گذشته در محله ی جنوبی تیسفون موسوم به اسفانبر یا اسانبر واقع بود و آنطور که تاریخ شناسان گفته اند به دستور، شاپور اول ساسانی ساخته شده و در زمان انوشروان، ترمیم و تجدید بنا شده. طاق اصلی این کاخ، بلندترین طاق خشتی ساخته شده به دست انسان است. بلندای این طاق 35 متر، پهنایش 25 متر و درازایش 50 متر است. در مجاورت طاق، چهار دسته ویرانه مشاهده می شود که جالب ترین آنها تلّی است معروف به حرم کسری؛ این ویرانه ها جزء ایوان کسری بوده است. به فاصلهٔ حدود 460 متری جنوب شرقی طاق، بقایای ساختمان هایی مشاهده می شود که تا گوشهٔ دیوار معروف به بستان کسری، که شاید حصار باغ وحش بوده است، امتداد دارد. در فاصله حدود 190 متری جنوب غربی بستان، تلی به ارتفاع 6 الی 5/ 7 متر واقع است که قاعده اش چهارگوش است. معروف به تل الذهب (تل طلا) یا خزانهٔ کسری است و آن ظاهراً در اصل بنای واحدی بوده که خسرو پرویز برای خزائن خود ساخته بوده است. طاق کسری که بزرگ ترین بنای تیسفون در گذشته بوده، این روزها خرابه ای از آن، در وسط ویرانه های مدائن قرار گرقته.