خانه قوام الدوله

یکی از آثار تاریخی و ارزشمند در ایران، خانه قوام الدوله است. در اصل، این خانه به دستور محمد شاه قاجار برای یکی از رجال و صاحب منصبان به نام میرزا محمد قوم الدوله که دارای شغلی در دیوان محاسبات بود، ساخته شد. این خانه از همان ابتدا به نام وثوق الدوله نامگذاری نشد و بعدها این نام را بخاطر آخرین صاحبش گرفت. عمارت قوام الدوله چند نسل را به خود دیده است، چرا که در آن زمان هر فرزندی شغل پدر خود را می گرفت و ادامه می داد و همینطور میراث پدر هم به او می رسید. پس از قوم الدوله، شغل و خانه اش به پسرش معتمدالسلطنه رسید و شغل پدر را ادامه داد.

در نهایت، این شغل و خانه به وثوق الدوله ارث رسید. او فردی اندیشمند و نویسنده ای عالی بود اما از جهتی هم فردی خائن به دولت بحساب می آمد، زیرا در بسیاری از اتفاقات کشور همانند دوران مشروطیت و قرارداد ننگ بار 1299 حضور و نقش داشت. این فرد دارای تحصیلات عالیه بوده و منصب های مختلفی را مانند مأمور محاسبات مالیات آذربایجان، وزیر کشور، وزیر دارایی، وزیر خارجه و نخست وزیر داشت. وی 90 سال در این دنیای فانی زندگی کرد و در سال 129 هجری شمسی درگذشت و در مقبره خانوادگی در قم به خاک سپرده شد.

معماری سرای وثوق الدوله به صورت متقارن بوده و با نظم خاصی طراحی شده است بصورتیکه اکثر بخش هایش هم مانند بادگیر موجود در سقفش قرینه هستند. سرای وثوق الدوله دارای بخش های اندرونی و بیرونی و فضاهایی نظیر حمام و اتاق هایی دور تا دور فضای بیرونی بوده که 12 هزار متر مربع مساحت را تشکیل می دهند. تغییرات بسیاری که در بافت شهری رخ دادند مانند عریض کردن کوچه ای که از کنار این خانه می گذشت، باعث از بین رفتن حمام موجود در کنارش شدند. با توجه به کم لطفی هایی که دولت داشته، اتاق هایی که دورتادور بیرونی وجود داشته اند، تخریب شدند. زمانیکه وارد خانه می شوید، زیبایی های بسیاری مانند در و نقاشی های موجود بر روی دیوارهای اندرونی را خواهید دید که از تاریخی جالب سخن می گویند.

اگر وارد این خانه یا سرا شوید، در طبقه همکف به تالاری بی نظیر برخورد خواهید کرد که کاملا جدا از بقیه فضاها بوده و شما را با تزئینات و زیبایی هایش مانند آینه هایی که در برخی از آنها تصاویر زنان فرنگی حک شده، پنجره های اروسی و شیشه های کوچک رنگی جذب خود می کند. این بخش در آن زمان برای پذیرایی میهمانان خاص و سیاستمداران استفاده میشد و بدلیل آینه هایی که در سرتاسرش وجود دارند، تالار آینه نام گرفته است.

در زمان قدیم به دلیل نداشتن سیستم گرمایشی خوب، هر منطقه ای خانه هایش دارای دو قسمت زمستان نشین و تابستان نشین بود. در این سرا هم در ضلع جنوبی یکی از اتاق های موجود دارای تالاری به نام تالار بتنی یا سفره خانه است که زمستان نشین بوده و در زمستان استفاده میشد، زیرا به دلیل آفتاب گیر بودن، از سایر بخش های خانه گرم تر بود. اگر دوست دارید که هر چه بیشتر با جاذبه های دیدنی تهران مثل خانه قوام الدوله آشنا گردید، می توانید سری هم به راهنمای سفر به تهران زده و حسابی کسب اطلاعات کنید.