قلعه لمبسر

دژ لمبسر یا لمسر در شمال شهر قزوین و در منطقه الموت واقع شده و قدمت آن به دوران ساسانیان باز می گردد. این بنا در دوره سلجوقیان مورد استفاده گسترده قرار گرفت. این قلعه از مهمترین پایگاه های اسماعیلیان پس از دژ حسن صباح بود. متاسفانه پیرامون سال ساخت این بنا در اسناد تاریخی یادی به میان نیامده است. این قلعه ابعادی در حدود 480 متر در جهت شمالی جنوبی و 190 متر در جهت شرقی غربی دارد. پس از فتح قلعه لمسر هم حسن صباح کیا بزرگ امید را به حکومت بزرگترین قلعه اسماعیلیان نزاری در الموت غربی، منصوب کرد.

دره های عمیق نینه رود و لمه دسترسی به آن را از شرق و غرب غیرممکن ساخته اند و تنها از دو دروازه شمالی و جنوبی میتوان به دژ وارد شد. شیب کوه که از شمال به جنوب کشیده شده و اختلاف دو سطح آن به 150 متر می رسد، حدود 480 متر طول دارد و پهنای قلعه بیش از 190 متر است. این موارد شرایط استثنایی را برای دژ بوجود آورده و موجب تسخیر ناپذیر خواندن آن شده است. دیواره های عظیم دولایه با ارتفاعی افزون بر 10 متر از سنگ های بسیار بزرگ که اکنون تنها بقایای ناچیزی از آن باقی مانده، وظیفه محافظت از قلعه در برابر هجمه دشمنان را داشت. ساختمان اصلی در بخش شمالی دژ با دیوارهایی به قطر 120 سانتیمتر از سنگ تراشیده هم جایگاه اصلی کیا بزرگ امید فرمانروای قلعه بوده است.

از نکات شگفت آور در مورد این قلعه، سازوکار حیرت انگیز جمع آوری و ذخیره آب باران، سیستم آبرسانی و همچنین مخازن غلات در جنوب و جنوب شرقی آن است که سبب میشد علی رغم محاصره بلند مدت ساکنان آن به حیات ادامه دهند. از استحکامات شمالی قلعه که تنها راه نفوذ و دسترسی به آن بوده، اثری به جای نمانده است. اما با توجه به آثار باقیمانده، این بخش مسلما دارای دروازه و برج و باروهای عظیم بوده است. برای ساخت استحکامات این قلعه از مصالح سنگ با ملات ساروج یکپارچه استفاده شد. وسعت کم نظیر قلعه لمبسر هم اجازه مختصر کشت به اهالی آن می داده تا در مواقع محاصره خودکفا باشند.