روستای چهار برج

چهار برج روستایی در دهستان دامنکوه بخش مرکزی شهرستان اسفراین استان خراسان شمالی است. این روستا در جنوب شهرستان بجنورد و در غرب شهرستان اسفراین قرار گرفت. شیوع بالای نابینایی مادرزادی همراه با تکامل معیوب ساختار چشم در اهالی روستای چهار برج شهر اسفراین محققان را به بررسی عوامل ژنتیکی مسئول این وضعیت تشویق نمود. داده های آسیب شناسی بافتی و تعیین HLA اشاره دارند که این بیماری در چهار برج از الگوی اتوزومی نهفته (اتوزومی مغلوب) تبعیت می کند.

بررسی خاکشور و همکارانش که نتایج آن در سال 2012 در نشریه سازمان بهداشت جهانی (WHO) منتشر گردید، نشان داد که شیوع نابینایی مادرزادی در این روستا 1٫1 درصد (یعنی 11 نفر در 1000 نفر) و فراوانی افراد ناقل 20 درصد بوده است که نسبت به آمارهای جهانی نابینایی مادرزادی بسیار بالاتر است. جمعیت روستا شامل کرد های کوچانده شده در قرن های گذشته از استان کردستان در غرب ایران هستند. در مطالعه انجام شده توسط قیاسوند و همکاران که نتایج آن در سال 1998 در ژورنال آمریکایی ژنتیک پزشکی منتشر شد، از تعداد 1857 نفر جمعیت روستای اصلی 21 نفر به نابینایی مبتلا بودند.

طبق بررسی های ژنتیکی انجام شده، بیماران مبتلا به بیماری عدم چسبندگی مادرزادی غیرسندرمی شبکیه (NCRNA) بودند و این بیماری توارث اتوزومی مغلوب دارد. قیاسوند و همکارانش اثبات می کنند که شیوع بالای نابینایی در این جمعیت خاص صرفا ناشی از درون همسری (Inbreeding) نبوده بلکه نرخ بالای تواتر الل بیماری ناشی از جهش های ژنی در این افراد نیز مزید بر علت هست. در طی نیم قرن اخیر، برخی از کودکان به دلایل نامشخص نابینا یا معلول متولد می شدند که از 1389 تاکنون دیگر این اتفاق رخ نمی دهد و اکثر کودکان سالم متولد می شوند و شایعاتی که در مورد این روستا گفته گشته، فقط بزرگنمایی است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1395 هم جمعیت این روستا 2758 نفر بود. اگر دوست دارید که هر چه بیشتر درباره روستاهای اسفراین مثل روستای چهار برج بدانید، می توانید سری به راهنمای سفر به اسفراین زده و حسابی کسب اطلاعات نمایید.