مدرسه میرزا جعفر

مدرسه میرزا جعفر یک مدرسه علوم دینی در شهر مشهد، در ضلع شمالی صحن انقلاب حرم امام رضا (ع) بوده و از بناهای باارزش دوره صفویه به شمار می آید که به سال 1059 قمری و به همت شخصی به نام میرزا جعفر سروقدی ساخته شد. در سال 1285 قمری هم به دستور ظهیرالدوله، والی خراسان مرمت شده و با کاشی های معرق و سبک معماری بسیار ممتازی تزئین گشته است. از جمله گنجینه های نفیس معماری این بنا، گچبری های زیبای در ورودی مدرسه بود که متاسفانه با گذشت زمان نابود شده است. از دیگر نفایس مدرسه میرزا جعفر میتوان ایوان شمالی مدرسه را نام برد که دارای مقرنس، کاشیکاری معرق و کتیبه های بسیار کم نظیر است که این ایوان نفیس و کتابخانه آن همچنان به صورت اولیه باقی مانده و هیچ آسیبی به آن نرسیده است.

کتابخانه ای زیبا، تاریخی، هنری نیز توسط بنیانگذار مدرسه همزمان با ایجاد این بنا ساخته شد. این کتابخانه دارای گچبری و نقاشی های ارزنده ای است که در آنها از آب طلا استفاده شده و از این حیث نیز معماری کم نظیری عرضه شده است. در بخش داخلی کتابخانه طاقچه های متعدد گچی برای چیدن کتاب در نظر گرفته شد. در زیر سقف گنبدی شکل کتابخانه هم علاوه بر گچبری های در خور توجه، نقاشی های بسیار زیبایی ترسیم شده که اکنون نیز به صورت نخستین برجای مانده است.

در ضلع جنوبی مدرسه، سردابی است (زیرزمین) که در گذشته در ورودی آن از داخل مدرسه باز میشد و تنها یک پنجره مشبک فلزی داشت که به صحن سقاخانه (صحن قدیم) راه داشت و مردم از همین پنجره به زیارت می پرداختند. اما در حال حاضر در ورودی مخصوصی از داخل صحن انقلاب تعبیه شده و به آرامگاه شیخ حر عاملی معروف است. در این سرداب چند تن از علما مدفونند. این مدرسه در طول بیش از سه سده از مهمترین کانون های علوم دینی در حوزه علمیه مشهد بود و تعداد زیادی از دانش پژوهان و محصلان علوم دینی در سطوح مختلف حوزوی زیر نظر بهترین استادان حوزه در آن مشغول تحصیل بودند.