معدن مس سونگون

معدن مس سونگون در شمال غرب ایران، 130 کیلومتری شمال تبریز، 75 کیلومتری شمال غرب اهر و 30 کیلومتری شمال ورزقان قرار دارد. کانسار مس سونگون به طور متوسط نسبت به سطح دریا دارای ارتفاع 2000 متر بوده و محدود کننده های کانسار مس سونگون هم شامل رودخانه سونگون چای در شرق کانسار و رودخانه پخیر در شمال کانسار هست که پس از پیوستن به هم در میان کافه به رودخانه ایلگینه چای می پیوندد و نهایتا به رودخانه ارس می ریزد. راه دسترسی اصلی معدن از طریق جاده آسفالته تبریز-ورزقان-سونگون و راه دسترسی دوم از طریق جاده تبریز-سیه رود-ملک قضات-خاروانا-ورزقان-سونگون هست.

پیشینه معدنکاری در سونگون به دو قرن پیش (دوره قاجاریه) بر می گردد و آثار فعالیت های قدیمی به صورت استخراج زیر زمینی در امتداد طول رودخانه سونگون مشخص هست. بهره برداری از سنگ های پرعیار مس تا سال 1351 متناوبا انجام گرفته و عملیات اکتشافی با استفاده از روش های نوین و وسایل و تجهیزات نو از سال 1325 آغاز و تا سال 1356 ادامه داشت. در سال 1356، وجود ذخایر مس از نوع پرفیری توسط کارشناسان زمین شناسی کشور محرز گردید بطوریکه در سال 1370 طبق عملیات اکتشافی، ژئو شیمی و ژئو فیزیکی توسط شرکت اولنگ و ایتوک، وجود آنومالی های قوی مس و مولیبدین قطعی شد. مطالعات امکان پذیری مقدماتی هم در سال 1370 توسط شرکت SNC کانادا و در سال 1374 توسط شرکت ایتوک انجام گشت.

نخستین گمانه کانسار در سال 1368 حفر شد و از سال 1368 تا سال 1371 اکتشافات نیمه تفضیلی توسط شرکت معدنکاری اولنگ و یک شرکت انگلیسی با حفر 7 دهنه تونل اکتشافی با سطح مقطع 4 مربع و متراژ کل 25/2224 متر عملیات اکتشافی ادامه یافت و طی سالهای 1370 تا سال 1371 هم در بخش شرقی و شمال شرقی توده کانسار تا اسکارن شمالی 30 حلقه گمانه به عمق 3000 متر حفر گردید تا پارامترهای لازم برای تخمین و برآورد ذخیره توسط شرکت های مزبور فراهم شد. عملیات پیش باطله نیز از سال 1372 توسط شرکت ترانشه معدن آغاز و همزمان با انجام اکتشافات تکمیلی و تفضیلی، به کمک شرکت های مشاور در سال 1378 به پایان رسید.

به خاطر اینکه معدن در منطقه کوهستانی واقع شده ، در این مکان شاهد زمستان هایی سرد و تابستان های معتدل هستیم. میانگین حداکثر درجه حرارت هم در تابستان 33 درجه سانتیگراد و در زمستان 22 درجه سانتیگراد ثبت شده است. مقدار حداکثر بارندگی در محل حدود 350 میلیمتر در سال بوده و مقدار رطوبت نسبی در سال میان 52 تا 82 درصد متغیر است. جهت غالب وزش باد جنوب غربی بوده و اکثر روزهای بهار و تابستان هم معدن مه آلود دیده می شود.