معرفی شماری از معروف ترین جاهای دیدنی بجنورد

1.عمارت آینه خانه مفخم

آینه خانه مفخم یا دارالحکومه سردار مفخم از بناهای دوره قاجار در شمال شهر بجنورد بوده که به شماره 1167 ثبت شده است. این بنای معروف با بناهای دیگری از جمله عمارت کلاه فرنگی و حوضخانه در باغ بزرگی قرار داشته که آنها مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل داده اند. این بنا در دهه 1250 خورشیدی و هم زمان با دوره حکومت ناصرالدین شاه به دستور یارمحمدخان شادلو معروف به سردار مفخم ساخته شده و به عنوان فضای اداری و دیوانی برای انجام دیدارهای رسمی سردار مفخم با رجال سیاسی عهد قاجار و نیز انجام مراسم تشریفات نظامی و رایزنی درباره مسائل سیاسی و اجتماعی سران ایل مناطق تحت حکومت مورد استفاده قرار می گرفت.

2.عمارت مفخم بجنورد (موزه مردم شناسی بجنورد)

عمارت مفخم شاخص ترین اثر معماری از دوره قاجار در خراسان شمالی بوده که در شمال شرق شهر بجنورد واقع است. در دوره قاجار عمارت مفخم همراه با بناهای دیگری از جمله آینه خانه، کلاه فرنگی، حوضخانه و سردر در باغی بزرگ مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل می داده اند. بنای عمارت در دو طبقه و به ابعاد تقریبی 50 در 23 متر و به ارتفاع حدود 9 متر ساخته شده و در مجموع 34 اتاق و دو تالار بزرگ دارد که زمانی با آینه کاری، کاشی کاری و گچبری تزئین شده بود. کلنل ادوارد ییت انگلیسی که حدود یک قرن پیش در این بنا با سردار مفخم دیدار داشته، در توصیف یکی از اتاق ها می نویسد: دیوارها با تعدادی نقشه تزئین شده بود، اتاق پذیرایی با شمعدان ها و آینه های زیبا پوشیده شده و کف آن نیز با قالی های قالب دوزی شده ابریشمی رشتی فرش شده بود.

3.گردشگاه بابا امان بجنورد

گردشگاه بابا امان در کیلومتر 10 جاده بجنورد مشهد واقع شده و یکی از قدیمی ترین پارکهای گردشگری در ایران هست. تفرجگاه هتل، نانوایی، رستوران و بوفه، جای پارک، نمایشگاه های فصلی، مجتمع اقامتی، باشگاه پینت بال، مسجد و سینمای شش بعدی دارد و چشمه هایی در مرکز و اطراف تفرجگاه می جوشند. یکی از چشمه های این تفرجگاه، چشمه بابا امان نام دارد که از نوع آبهای معدنی محسوب می شود و 300 الی 400 لیتر در ثانیه دبی دارد.

در بخش غربی بابا امان هم پارک حیات وحشی به اسم پردیسان و به مساحت 350 هکتار وجود دارد. در پارک پردیسان حیواناتی نظیر گوزن زرد، گوسفند وحشی اوریال، قوچ کوهی و آهو در حال تکثیر هستند. می توانید به فضای اختصاصی حیات وحش بروید و از نزدیک این حیوانات را تماشا کنید. تفرجگاه بابا امان با داشتن پارک جنگلی که در حدود 400 هزار اصله درخت دارد، از خاطره انگیزترین و تماشایی ترین نقاط طبیعی محسوب می شود.

4.گردشگاه بش قارداش بجنورد

بِش قارداش یکی از جاذبه های تاریخی، طبیعی و گردشگری بجنورد بوده که در زبان ترکی خراسانی به معنی پنج برادر هست. این اثر در تاریخ 11 دی 1380 با شماره ثبت 4575 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در فضای فعلی پارک بش قارداش فضای دلنشینی همراه با نمازخانه، چندین سوپر مارکت و امکانات کامل رفاهی جهت خدمت رسانی به گردشگران ایجاد گردیده و در طول سال بویژه در فصل بهار و تابستان میزبان گردشگران و شهروندان این استان است. بش قارداش محلی برای برگزاری نمایشگاه ها و جشنواره های مختلف هست.

5.حسینیه جاجرمی بجنورد

حسینیه جاجرمی مربوط به اواخر دوره قاجار است و در بجنورد، خیابان طالقانی شرقی، کوچه جاجرمی واقع شد. این اثر در تاریخ 17 مرداد 1383 با شماره 11051 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این بنا در واقع منزل شخصی حاج علی اکبر جاجرمی از تجار شهر جاجرم و نماینده بجنورد در مجلس شورای ملی بوده است.

هم اکنون این بنا با کاربری خانه صنایع دستی به عنوان کارگاه های آموزش صنایع دستی فعال در استان خراسان شمالی به فعالیت خود ادامه می دهد. معماری این بنا یک نمونه معماری سنتی از نوع حیاط مرکزی بوده که نوعی معماری درونگرا قلمداد می شود و در آن تمام درب، پنجره ها و نورگیرهای رو به حیاط باز می شوند. طرح کلی پلان بنا مربع شکل بوده و در ضلع شرقی و غربی از دو طبقه تشکیل شده که در مجموع حدود 600 متر مربع مساحت دارد.

6.آتشکده اسپاخو

آتشکده اسپاخو یکی از کهن ترین سازه های باستانی در خراسان شمالی است. بر پایه کاوش ها و بررسی های کارشناسان، این آتشکده مربوط به روزگار ساسانیان بوده و در کنار آن روستایی است که به همین نام یعنی اسپاخو معروف هست. معبد سنگی اسپاخو که گاه کلیسا و گاه آتشکده نامیده می شود، در کیلومتر 115 محور بجنورد به جنگل گلستان بر روی تپه ای مرتفع در دامنه جنگلهای سوزی برگ ارس و در قسمت جنوبی روستای اسپاخو واقع شد.

در رابطه با وجه تسمیه دهکده اسپاخو و معبد این روستا می گویند: واژه هسپ و اسپ نام کهن و پهلوی است که در طی زمان تبدیل به اسب گردیده و اسپ علاوه بر اخو به معنای پرورش اسب نیز هست و طبق شواهد احتمالی، این منطقه محل پرورش اسب بوده که نام روستای اسپاخو نیز اطلاقی از آن است. باستان شناسان با توجه به معماری ویژه این آتشکده که سقفی گنبددار داشته و با توجه به لاشه سنگ و ملات ساروج بکار رفته که از مصالح ویژه معماری ساسانی است، این آتشکده را مربوط به روزگار ساسانیان می دانند.

7.دریاچه سد شیرین دره بجنورد

سد شیرین دره یک سد خاکی با هسته رسی بوده که بر روی رودخانه شیرین جای گرفته و در فاصله 65 کیلومتری شمال غربی شهر بجنورد واقع شد. کار ساخت این سد با گنجایش مخزن 91 میلیون متر مکعب در سال 1375 آغاز و در سال 1384 سد آبگیری و افتتاح گشت. هدف از ساخت سد شیرین دره تأمین 18 میلیون متر مکعب آب مورد نیاز شرب بجنورد و مناطق اطراف، تأمین چهار میلیون متر مکعب آب مورد نیاز زیست محیطی، تأمین آب مورد نیاز توسعه و بهبود کشاورزی 6300 هکتار اراضی پایاب و کنترل سیلاب و جلوگیری از خسارات سیل بوده است.

ارتفاع تاج سد شیرین دره از مرکز رودخانه 63 متر، طول سد در تاج 483 و عرض سد در تاج 12 متر هست. دریاچه این سد هم از لحاظ شنا، قایقرانی، ماهیگیری و گردشگری مکانی بسیار ایده آل محسوب می شود.

8.باغ دره بجنورد

باغ دره یکی از جاذبه های طبیعی و دیدنی بجنورد بوده که در 10 کیلومتری جاده بین المللی بجنورد آشخانه قرار گرفته است؛ دره ای بسیار زیبا که طبیعتی بی مثال داشته و زبان هر بیننده ای را به تحسین باز می کند. قارچ های سمی و گاها خوراکی و بوته های خار با گلهای صورتی و بنفش در این منطقه دیده شده که فوق العاده هستند. همچنین، گیاهان دارویی مثل کاکوتی، قله چای، آویشن و پونه هم در کنار رودخانه بچشم می خورند. درختان و صخره ها نیز به خوبی برای کامل کردن این زیبایی دست به کار شده اند و فضایی جذاب را برای گردش و تفریح ایجاد نموده اند.

9.کوشک باغ علی آباد بجنورد

در روستای علی آباد بجنورد، باغی بزرگ با درختانی سر به فلک کشیده وجود داشته که با بنای تاریخی اش کوشک باغ علی آباد نام گرفته است. این ساختمان متعلق به حکمرانان شادلو بوده و چهار ورودی دارد که هر ورودی در یکی از جهات اصلی جای گرفته اند. طبقه همکف بنا شامل یک حوضخانه با سقف گنبدی در مرکز بوده و دو اتاق در ضلع شرقی و غربی آن دیده می شوند. پایه های آن از آجر و سنگ و سقف آن هم با استفاده از تیرهای چوبی بنا گشت. این ساختمان دیدنی اتاقهای مسکونی و حوضخانه داشته و در زیر سقف حوضخانه رسمی بندی و کاربندی های گچی هم بچشم می خورند.

10.امامزاده سلطان سید عباس بجنورد

امامزاده سلطان سید عباس مدفن فرزند امام موسی کاظم (ع) بوده و یکی از جاذبه های مذهبی بجنورد به شمار می رود. هسته مرکزی حرم بنای چهارگوشی بوده که در میان هر ضلعش یک ورودی جای دارد. بنا دو ایوان تازه ساز و دو شبستان داشته و در دو سوی ایوان شرقی دو برج در گوشه ها دیده می شوند. روی ساقه یا گردن بنا طرح های مکرر طاق نما مانند دیده شده و گنبد نیز از کاشی های فیروزه ای پوشیده شده است. در نمای ایوان اصلی هم کتیبه ای از کاشی معرق شامل آیه های قرآنی بچشم می خورد. این امامزاده محل دفن اموات و شهدای بجنورد بوده و در سال 1223 توسط فتحعلی شاه قاجار مرمت شد.

11.بند خاکی عبدل آباد

بند خاکی عبدل آباد در نزدیکی روستای عبدل آباد دیده شده و یکی از جاذبه های گردشگری شهر بجنورد به شمار می رود. این بند در زمستان از آب رودخانه های اطراف لبریز گشته و در شرایط کم آبی از آن برای رساندن آب به زمین های کشاورزی اطراف بهره می برند. از این بند برای پرورش ماهیان گرم آبی هم استفاده می شود.

12.روستای اسفیدان

روستای اسفیدان به دلیل ساختار پلکانی خود شباهتی هم به روستای ماسوله داشته و اهالی آن به زبان ترکی خراسانی صحبت می کنند. از محصولات باغی روستای اسفیدان میتوان به گردو، گیلاس، آلبالو، سیب، زردآلو، گلابی، بادام اشاره کرد. مناطق دیدنی اسفیدان هم شامل امامزاده محمد باقر، دوست خدا، مجسمه انسان نما، ماسوله شمال شرقی پرشیا (ایران)، آبشار هینور و بارگا، باغ های سرسبز و زیبا، چشمه های گوارا، دشتهای خنسر و کرز واقع در میان کوهها و حمام عمومی گرم و باصفا هستند.

شغل اصلی مردم این روستا بیشتر باغ داری و زراعت است. همچنین، پرورش دام نیز از جمله مشاغل مردم این منطقه بوده که از میان دام ها بیشتر اهالی به پرورش گوسفند، بز، ماکیان و گاو علاقه بیشتری نشان می دهند. زنبورداری و پرورش ماهی نیز در این روستا انجام می شود. بافت فرشهای گل ابریشم طرح نائین و چادر شب دوزی هم از صنایع دستی رایج در این منطقه هست.

13.آبشار حمید

آبشار حمید یکی از جاذبه های طبیعی بجنورد به شمار می رود. آب این آبشار از روستای آبچور سرچشمه می گیرد و پس از چندین کیلومتر و عبور از مناطق مختلف در کوهستانهای حمید، در انتهای دره ای پیچ در پیچ صخره ای قرار گرفته و آب آن از دو ستون (کوه) سنگی 25 متری پایین می ریزد. در اطراف این آبشار درختان برافراشته انجیر و بوته های پربار تمشک وحشی به وفور دیده می شوند که مزه میوه های شیرین آن تا چند ساعت بر زیر زبان گردشگران باقی خواهد ماند. یکی از زیبایی های دیگر این منطقه، وجود اتاقی دوار سنگی روی صخره ای است که به گفته اهالی روستا، در گذشته فردی در آنجا زندگی میکرد، اما اکنون مامن گردشگران در روزهای بارانی شده است.

14.خانه بانک ملی

خانه بانک ملی یکی از خانه های دوره پهلوی اول در بجنورد هست. قدمت این بنا به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی می رسد و محل سکونت یکی از وکلای سابق بجنورد بود. پس از انقلاب هم در اختیار بانک ملی قرار گرفت. معماری این بنا با تلفیق معماری سنتی و اروپایی ساخته شده است. پنجره ها و برخی ورودی های بنا با قوس کمانی پوشش یافته و بر بالای آنها قاب های کاشی کاری شده ای ایجاد شده اند. پلان بنا، سقف شیروانی معروف به کلاه فرنگی، سرستون ها کورنتی و بسیاری ویژگی های دیگر این بنا از معماری اروپایی در سده های 19–18 میلادی اقتباس شد.

15.غار سوله قواق بجنورد

غار سوله قواق یکی از بهترین جاذبه های طبیعی بجنورد بوده که در حوالی روستای اسپاخو از توابع شهرستان بجنورد جای گرفته است. به سبب چشمه جوشانی که از دهانه آن خارج می شود، این غار یکی از غارهای بی مثال منطقه برای گردشگران محسوب می شود.

16.پادگان زیرزمینی قاجاری بجنورد

پادگان زیرزمینی قاجاری یکی از دیدنی های معروف بجنورد بوده که قدمتش به دوران قاجار رسیده و مساحتی حدود 5 هزار متر مربع دارد. این پادگان در محدوده روستای قزلقان واقع شده و شامل قسمتهای مختلفی نظیر دهلیزها و راهروهای طولانی زیرزمینی و همچنین بخشهایی به عنوان استراحتگاه، نانوایی، محل استحمام سربازان و نیز نگهداری اسب و چهارپایان هست.

17.روستای رئین

رئین یکی از روستاهای سرسبز و دیدنی استان خراسان شمالی بوده که در غرب بجنورد قرار دارد. آب این روستا از چشمه تامین شده و عمده محصولات آن هم گردو، سیب و صیفی جات هستند. این روستای دیدنی دارای کوهی به نام شاهنشین بوده که دارای چندین غار است. لازم هست بدانید که این منطقه دره ها و باغات چشم نوازی دارد.

18.آبشار بیار

آبشار بیار در 43 کیلومتری جاده بجنورد به گرگان شهر آشخانه جای گرفته است. ارتفاع این جاذبه طبیعی 15 متر بوده و سرچشمه آن هم از ارتفاعات جنوب روستای بیار هست. مراتع سرسبز و جنگلهای زیادی دور این آبشار دیده شده که منظره ای شگفت انگیز را در بین ارتفاعات کوهستانی ایجاد می نمایند. دلپذیر و خنک بودن آب این آبشار هم قطعا آرامش خاصی را برای هر گردشگری به ارمغان می آورد.

19.کوه بابا موسی

کوه بابا موسی در شمال شرقی و در فاصله 7 کیلومتری شهرستان بجنورد قرار دارد. ارتفاع قله غربی آن 1503 متر و ارتفاع قله شرقی آن هم 1478 متر بالاتر از سطح دریاست. این کوه به علت سهل الوصول بودن و ارتفاع مناسب جهت اجرای برنامه های سبک و کوتاه مدت ایده آل بوده و همچنین با قابلیت صعود در شرایط مختلف همه هفته میزبان چندین هزار نفر از کوهنوردان کوچک و بزرگ هست. مدت زمان صعود تا پناهگاه آن از دامنه کوه در حدود 50 دقیقه و تا قله در حدود یک ساعت است.

20.آبشار بارگه

آبشار بارگه یکی از جاذبه های طبیعی شهر بجنورد بوده که به دلیل سرسبزی محیط اطرافش و خنکی بی نظیری که ایجاده، گردشگران متعددی را به سمت خود جذب می کند. این آبشار در جنوب غرب روستای اسفیدان و دره ای با نام بارگه جای گرفته و گزینه ای مناسب برای گردش و تفریح در بهار و تابستان هست.