ساری یکی از شهرهای دیدنی ایران بوده که به عنوان مرکز استان مازندران شناخته می شود و به سبب جاذبه های طبیعی و تاریخی که در بطن خویش داشته، سالانه میزبان شمار کثیری از گردشگران داخلی و خارجی هست. اگر تمایل دارید که به شهر زیبای ساری سفر کنید و از دیدن جاذبه های گردشگری آن لذت ببرید، با ما در این لیست همراه شوید.
خانه کلبادی در واقع همان ساختمان اصلی اداره کل میراث فرهنگی استان بوده که در حال حاضر از آن به عنوان یک موزه تماشایی استفاده می شود. عمارت کلبادی ساری در خیابان انقلاب و محله آب آنبار نو هست. حدودا دویست سال پیش کلنگ ساخت این عمارت به دستور سردار جلیل از فرماندهان نامی آن دوران زده شد و قرار بر این بود که این عمارت پس از ساخت کامل در اختیار فرزند سردار قرار بگیرد، ولی عجل این فرصت را در اختیار فرزند قرار نداد و در سنین جوانی فوت کرد.
با مرگ پسر سردار جلیل، موزه و عمارت کلبادی به نوه او یعنی منوچهر خان کلبادی رسید که وی بعدها از املاک داران بزرگ استان مازندران شد و توانست با کسب رای و اعتماد مردم ساری، بعنوان نماینده آنها در مجلس نیز حضور داشته باشد. منوچهر کلبادی در سال 1362 از دنیا رفت و عمارت باشکوه او در سال 1370 به سازمان میراث فرهنگی استان تعلق گرفت و سپس در سال 1377 نیز نام آن بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عمارت کلبادی مطابق با اصول و سبک معماری قاجاریان ساخته شده است. برای ساخت این بنا از مصالحی همچون آجر و چوب و برای طراحی سقف نیز از طرح شیروانی و همچنین سفال بهره گیری شد. فضای عمارت کلبادی بطور کلی به اندرونی و بیرونی تقسیم می شود که در اندرونی آن شما با دو طبقه و یک زیرزمین مواجه خواهید شد.
مسجد جامع ساری مربوط به سده های اولیه دوران های تاریخی پس از اسلام دوره قاجار بوده و در ساری، محله چناربن، داخل بازار نرگسیه واقع شد. این اثر در تاریخ 8 اسفند 1377 با شماره ثبت 2272 بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. بنای کنونی مسجد جامع ساری حاصل بازسازی های مکرر در دوران قاجاریه و پهلوی است، ولی درباره میزان قدمت و بنیان گذار آن اختلافاتی وجود دارد.
از آثار قدیمی مسجد چیزی باقی نمانده و در حال حاضر بنا شامل حیاطی چهار گوشه، ایوان ضلع جنوبی با دو مناره آجری چهار گوشه با سقف سفالپوش در بالای آن، شبستان های شرقی و غربی، سه محراب و دو ورودی غربی و شمالی است. محراب اصلی در ایوان ضلع جنوبی و دو محراب نیز در دو سوی ایوان و مرتبط با شبستان های غربی و شرقی ساخته شد. کاشی های سردر ایوان با معرق تزئین شده و کتیبه کوفی بر سردر نصب شده است. سقف گنبدی ورودی شمالی هم دارای تزئینات رسمی بندی است.
کف حیاط با طرحهای زیبای آجری مفروش است و حوض بزرگی در ضلع شمالی حیاط قرار دارد. سکوی بزرگی را نیز برای نمازگزاران در میان حیاط ساخته اند. در طول تاریخ شهر ساری بنای مسجد جامع بارها و بارها ویران شد و از نو آن را بنا کردند.
برج رسکت مربوط به سده 5 هجری بوده و در شهر ساری، بخش دودانگه، روستای رسکت واقع شد. این اثر در تاریخ 9 مرداد 1312 با شماره ثبت 193 بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در سال 231 خورشیدی، شهاب سنگی در این منطقه سقوط کرد که به نام «شهاب سنگ اسپهبد شروین» خوانده شد. برج هم در حدود سال 402 هجری خورشیدی در نزدیکی محل سقوط این شهاب سنگ و در شیب تند کوهی سنگی بنا شده است. معماران ابتدا با تراشیدن کوه حفره ای را ایجاد کرده و سکوی آجری و بنا را از درون حفره شروع به چیدمان کردند. تا سال 1340 هم در کف برج چندین پلکان به زیر برج راه داشت که از قرار گوردخمه و آرامگاه چندین شاه باوندی هست.
این پارک یکی از مکانهای تفریحی برای گذراندن اوقات فراغت مردم و مسافران در شمال کشور بوده و فضای آن از دریاچه و بخش سبز تشکیل شد. فاز دوم این مجموعه تفریحی هم 550 هکتار است. پارک ملل ساری در زمینی به مساحت 35 هکتار و به طول 2 کیلومتر در حاشیه غربی رودخانه تجن ایجاد شده و دارای امکاناتی چون جزیره مصنوعی، پل کابلی معلق، فضای سبز، وسایل ورزشی، مسیر پیاده روی و پیست دوچرخه سواری، جت اسکی، قایق، مکانی برای ماهیگیری، خانه سنتی و پارکینگ با ظرفیت 2000 خودرو هست. این پارک زیباترین و بزرگترین مجموعه تفریحی شمال کشور نیز لقب گرفته و به دلیل وجود پرچم تمام کشورهای جهان، پارک ملل نام دارد.
وسعت این دریاچه حدود 2٫5 هکتار بوده و به دلیل نزدیکی به روستای چورت، دریاچه چورت هم نامیده می شود. این دریاچه در سال 1318 خورشیدی و بر اثر زمین لرزه و رانش زمین و در پی آن بسته شدن مسیر آب چشمه ای که در کنار دریاچه قرار دارد، بوجود آمده است. هنگام کاهش آب پدیدار شدن باقیمانده درختهایی که در محل پیدایش دریاچه بوده اند، منظره ویژه ای را ایجاد می کند. این دریاچه در شکاف دره ای با شیب زیاد قرار گرفته و دور تا دور دریاچه را پوشش های جنگلی بکر و درختان قدیمی در بر گرفته است. شکل هندسی دریاچه بیضی کشیده بوده و ژرفای آن با توجه به میزان بارشهای فصلی متغیر هست. ماهی های موجود در دریاچه هم توسط افراد محلی به آب انداخته شده اند.
این سد در سال 1379 برای بازدید مسافران و گردشگران آماده شد. اقامت شبانه در کنار رودخانه تجن و بازدید از تاج سد با گرفتن بلیت در تمامی روزها ممکن بوده و در این سد امکانات قایقرانی و اسکی روی آب هم برای گردشگران فراهم شده اند. این سد دارای سوئیت، سوپرمارکت، قهوه خانه و مجموعه تفریحی است.
دریاچه الندان یکی از جاذبه های دیدنی ساری بشمار می آید. این دریاچه در روستای ازنی جای گرفته و بخاطر همین نام دیگرش پله ازنی است. دریاچه الندان 17 هکتار بوده و زمانی که بارش الهی زمین را میهمان کند، دریاچه تا 30 هکتار هم وسعت پیدا می کند. این دریاچه آب زلال خود را تنها مدیون بارشهای برف و باران است یعنی بدانید که هیچ رودی منتهی به دریاچه نمی شود، چون خاک در الندان بگونه ای است که گویی تمایلی برای جذب آب در دل خود ندارد و از همین رو، آب مدت بیشتری نمایانگر زیبایی های تصویر شده در خود است.
برج سلطان زین العابدین در مجاورت امامزاده یحیی جای گرفته است. زین العابدین بن کمال الدین مرعشی آملی از شاهان مرعشیان تبرستان بوده که پس از به قتل رسیدن عبدالله به پادشاهی رسید و پس از مدتی جنگ با عبدالکریم بن عبداالله در نهایت در سال 897 و با خوردن غذای سمی کشته شد.
بقعه سلطان زین العابدین به سبب شیوه معماری، گنبد هرمی شکل هشت وجهی و تزئینات کاشیکاری، صندوق و در نفیس چوبی در ردیف بناهای مهم ساری جای دارد. کتیبه ای به خط رقاع بر روی کاشی نوشته شده و در سردر ورودی بنا نصب گشته که دیدنی هست. بنای برج سلطان زین العابدین به اواسط قرن نهم هجری قمری تعلق داشته و با ارتفاع تقریبی 20 متر متشکل از سه قسمت بدنه، گردنه و گنبد هرمی شکل هشت وجهی است. روزنه یا پنجره هایی هم در اضلاع گردنه بنا به منظور تأمین روشنایی داخل صحن تعبیه شده اند.
میدان ساعت نام میدانی در مرکز شهر ساری هست. برج ساعت ساری هم به عنوان معروف ترین نماد شمال ایران برای اولین بار در سال 1309 با ویژگی های معماری ایرانی و اروپایی ساخته شد. سپس، این برج در سال 1344 با تصمیم شهرداری تخریب گشته و میدانی فواره ای جایگزین آن شد. در سال 1355، سازمان فرهنگ و هنر استان و شهرداری ساری تصمیم گرفتند که مجددا برج ساعت را با طراحی جدیدتری بسازند. با تصمیم هیئت امنا، معمار این پروژه انتخاب شد و طرح آن نیز به تأیید رسید. پس از آن عملیات ساخت مجدد برج ساعت آغاز شد.
ساخت دوم برج ساعت ساری از سال 1355 آغاز شد و کار آن 2 سال بعد یعنی در سال 1357 به اتمام رسید. این برج دارای ساعت عقربه ای بزرگ و مجهز به صدای زنگ ناقوس بوده که در هنگام تغییر ساعات به تعداد رقم ساعت آن لحظه به صدا در می آمد و در شبهای ساری صدای ساعت 12 شب به دلیل تعداد بالای دفعات آن و نیز سکوت شب تا خیابانهای اطراف برج شنیده میشد. برج اول ساعت ساری تقریبا به همین شکل بود با این تفاوت که مصالحی که در برج دوم استفاده شده، آجر و سیمان است که نسبت به ساخت قبلی بسیار مستحکم تر و ماندگارتر هست.
عمارت فاضلی هنر معماری دوره قاجار و پهلوی را در خود جای داده و در کنار طبیعت بکر و دیدنی مازندران تبدیل به یکی از مراکز گردشگری شد. عمارت فاضلی در محله ای به نام آب انبار نو بنا شده و دارای دو مجموعه مسکونی است که هر کدام متعلق به یک دوره تاریخی هستند. بخش قدیمی تر عمارت به دلیل شیوه های بکار برده شده جهت تزئین نمای آجری داخل حیاط و در و پنجره ها دارای ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی است.
بنای اصلی عمارت فاضلی سه طبقه بوده که علاوه بر دو قسمت مسکونی دوره پهلوی و قاجار، سردابه ای هم در زیرش وجود دارد. هر طبقه در قسمت شرقی شاه نشین یا به قول قدما سه دری یک اتاق دارد. معماری عمارت فاضلی به دلیل نمای بندکشی شده و آجری و داشتن کتیبه هایی با قابهای هلالی و مستطیل بر سردرها که با نقوش و طرحهای اسلیمی، شمسه ای و ستاره ای تزئین شده اند، چشم هر بیننده ای را مسحور خود می کند و گاهی هوش اهل ذوق را می رباید. شیشه های رنگی بالای درها نیز از دیگر زیبایی های معماری عمارت فاضلی هستند.
در غرب ساختمان، پله های ورودی کار شده و دیوار حیاط با طرحهای گلدانی و گاهی هشت پر خودنمایی می کنند. در ضمن، عمارت فاضلی همانند بسیاری دیگر از عمارتهای ایران دارای حیاط درونی هست.
چشمه باداب سورت در ارتفاع 1840 متری ساری واقع شده و در واقع دو چشمه بوده که از نظر بو، رنگ و مزه کاملا با هم متفاوت هستند. یکی از این چشمه ها دارای مزه ای ترش و آبی به رنگ نارنجی و چشمه دیگر دارای آبی شور هست که گفته می شود برای بیماری های پوستی و روماتیسم و درمان دردهای مفاصل و کمر درد و پادرد مناسب است. حوضچه های کوچکی که به دلیل سرازیر شدن آبهای این چشمه ها در پایین دست آن در طی هزاران سال بوجود آمده اند، دارای آبهایی به رنگهای زیبای قرمز، زرد و نارنجی بوده و بسیار تماشایی هستند. چشمه باداب سورت به عنوان اثر طبیعی در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
پارک جنگلی شهید زارع به علت مجاورت با تپه های جنگلی کم ارتفاع در دامنه البرز بسیار زیبا و چشمگیر هست. این پارک برای رفاه گردشگران امکاناتی دارد شامل جاده دسترسی آسفالته، سرویس بهداشتی، نمازخانه مردانه و زنانه، فروشگاه مواد غذایی، قهوه خانه سنتی مجهز، کباب خانه، ساندویچی، چاه آب آشامیدنی، زمین والیبال، پارکینگ اتومبیل، پیست اسکی، سرویس های میز و صندلی، آلاچیق به تعداد قابل توجه، اجاق برای طبخ غذا و کباب و سطل زباله. شما به همراه خانواده و دوستان می توانید به این پارک دیدنی مراجعه نموده و از روز خود حسابی استفاده کنید.
آبشار اوبن ساری یکی از زیباترین آبشارهای ایران بوده که در عمق جنگلهای دودانگه ساری واقع شده است. اوبن در زبان محلی به معنی زیر آب هست. این آبشار تمام خزه ای زیبا را بولا هم نامیده اند. ارتفاع آبشار از سطح آزاد در حدود 1700 متر بوده و آب آن از چشمه های طبیعی که بالاتر از آن قرار دارند، تامین می شود. این آب بعد از جاری شدن به شیرین رود و پس از آن به رودخانه تجن سرازیر می شود. نمای آبشار بر روی خزه های سرسبز بسیار دیدنی بوده و این منطقه با پوشش گیاهی و جانوری خاصی که دارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
شاطر گنبد اثری متعلق به قرن نهم بوده و در یک کیلومتری جنوب ساری جای گرفته است. این بنا برای مدت طولانی در محاق قرار داشت و به دلیل عدم توجه، دچار آسیبهای فراوانی گشت. شاطر گنبد در 27 مرداد 1364 با شماره ثبت 1670 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. بنای شاطر گنبد چهار ضلعی بوده و از آجر و گچ ساخته شده است. تزئیناتش هم در محل اتصال ساقه به گنبد شامل یک قطار قرنیز گچ کاری شده، سینه کفتری و بالای هر قرنیز یک ردیف قرنیز نیمه بیضی است. در ورودی اثر در جهت شرقی جای گرفته است.
امامزاده عباس در شهرستان ساری، جاده ساری به نکا (بلوار امام رضا)، بعد از پل تجن، محله آزاد گله، خیابان امامزاده عباس واقع شد. این زیارتگاه یکی از شاهکارهای معماری قرن نهم هجری بوده که در ارتفاع 18 متری سطح دریا قرار گرفته است. در صحن مطهر یک ضریح مشبک فلزی قرار دارد که در سال 1352 با سعی مردم مؤمن و هیئت امنا وقت آستانه و اداره اوقاف شهرستان ساری بر روی مرقد امامزاده عباس نصب شد. بر حاشیه بالای ضریح مشبک فلزی نوساز آب طلایی و نقره ای ابیاتی با خط خوش نستعلیق فضایلی حکاکی شده است.
ساخت ضریح در اصفهان به زرگری حسن پرورش و قلمزنی سید علی خسروانی و نجاری اخوان خالق زادگان و نقاشی های داخل ضریح توسط صفر علی امامی صورت گرفت. قبل از این ضریح یک ضریح مشبک چوبی قرار داشته که اکنون در انبار موزه اداره اوقاف نگهداری می شود. در داخل این ضریح فلزی یک صندوقی بسیار عالی و نفیس که درازای آن 250 و پهنای آن 150 و بلندی آن 120 سانتیمتر بوده و بر حاشیه آن آیاتی از کلام الله مجید دیده می شوند.
حمام وزیری یکی از بناهای دوره قاجار در ساری بوده و به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد. گرمخانه حمام وزیری همانند سربینه هشت ضلعی ساخته شده و در انتهای ضلع جنوبی آن هم خزینه های آب گرم و سرد دیده می شوند. در قسمت جنوبی حمام، اتاقی مستطیل شکل که کفش از قسمتهای دیگر پایین تر بوده، به عنوان تون یا گرمابه حمام استفاده شده و ورودی آن خارج از حمام و در ضلع شرقی جای دارد. حمام وزیری قدیم در جوار خانه وزیری قرار داشت و حتی قسمتی از این خانه بود. به همین خاطر هم همگان آن را با نام وزیری می شناسند.
پناهگاه حیات وحش سمسکنده در 10 کیلومتری جنوب شرقی ساری واقع شد. مسیر دسترسی به آن از ساری تا سمسکنده بوده و سپس با یک جاده روستایی به درون محوطه راه می یابد. از گونه های گیاهی منطقه میتوان از ممرز، انجیلی، توسکا، تمشک و لیلکی، از گونه های مهم جانوری میتوان از گوزن زرد، مرال، شوکا، قرقاول و از انواع پرندگان هم میتوان از شکاری، شغال، گربه جنگلی، سنجاب و سمور جنگلی، گراز، عقاب جنگلی، جغد، کبوتر جنگلی و گرگ نام برد.
دشت ناز به دلیل تکثیر گوزن زرد خالدار ایرانی بسیار مورد توجه بوده و علاقمندان به طبیعت و حیات وحش با این منطقه به خوبی آشنا هستند. منطقه حفاظت شده دشت ناز در شمال شرقی ساری و در 25 کیلومتری این شهر واقع شده و مساحتی بالغ بر 55 هکتار را شامل می شود. از سال 1346، این جنگل جلگه ای به مکانی برای تکثیر گوزن زرد خالدار ایرانی تبدیل شد. در اینجا میتوان گوزن زرد خالدار ایرانی و پرندگانی چون کبوتران وحشی و قرقاول را از نزدیک مشاهده نمود. البته، برای دیدن پرندگان و حیات وحش این منطقه باید از سازمان محیط زیست مجوز بگیرید.
این مجموعه تالابی در جوار روستای سید محله و 25 کیلومتری ساری به طرف بابلسر قرار گرفت. این مجموعه دارای دو بخش جنوبی (سراندون) و شمالی (بالندون) است. وسعت آنها حدود 30 هکتار و عمق متوسط یک متر بوده که در زمستان و پاییز پر آب و در بهار و تابستان به علت استفاده های زراعی کم آب است. آب این تالابها شیرین بوده و پیرامون آنها نیزار و گیاهان مردابی دیده می شوند. این مجموعه از تالاب به دلیل اقلیم مناسب، آب شیرین، پوشش گیاهی و مواد غذایی زیستگاه پرندگان و آبزیان است. پاییز و زمستان این تالابها مامن و زیستگاه مرغان مهاجر هستند. دسترسی مناسب، محوطه سرسبز و دلنشین، مناظر بکر و وحشی هم فضاهای گردشگاهی جالبی را پدید آورده که می توانند مورد توجه گردشگران قرار بگیرند.
این پل در نزدیکی شهر ساری و بر روی رودخانه تجن واقع گردید. پل تجن ظاهرا در اوایل دوره قاجاریه توسط آقا محمد خان قاجار ساخته و در دوره های بعد تعمیر و مرمت شده است. این پل 17 دهانه دارد و بر بالای پایه های آن دهانه های کوچکتری تعبیه شده اند. در یکصد قدمی این پل بقایای پایه های قدیم تری از دوره صفوی دیده شده و به پل شاه عباسی هم معروف بوده است.
مسجد حاج مصطفی خان از مساجد تاریخی و دیدنی های شهر ساری بوده که در سال 1273 هجری قمری ایجاد شد و در محله امامزاده عبدالله آن زمان و محله چهارراه برق کنونی جای گرفته است. این بنا مربوط به دوره قاجار بوده و با ملحقات و موقوفات پیرامون خود بعد از مسجد جامع ساری به عنوان بزرگترین مسجد در مرکز شهر دیده می شود.
آب انبار نو در خیابان قارن جای گرفته و آن را خورشید خانم (از خاندان کنی ها) در زمان قاجار ساخت. تمام اجزای آن مثل مدخل، پلکان، پاشیر و قسمت انبار آب هنوز وجود داشته ولی مدخلش با آجر و سیمان مسدود شده است. مدخل بنا در کوچه جای داشته و بالای سردرش هم نشانه هایی از تزئینات کاشی کاری دیده می شوند. سایر قسمتهای آب انبار در خانه شخصی جای گرفته اند. آب انبار نو یکی از بزرگترین آب انبارهای ساری بوده و دارای سقف گنبدی و هشت پنجره نورگیر هست. ارتفاع آب انبار تا بالای نورگیر 21 متر و ارتفاع مخزن آب هم حدود 13 متر است.
این تالاب از جاذبه های گردشگری استان مازندران بوده که در جاده دریای ساری به سمت فرح آباد (خزرآباد) و در روستای سرسبز و زیبای حمیدآباد قرار دارد. این تالاب پوشیده از گلهای نیلوفر آبی بوده که در زمان باز شدن جلوه خاصی را به این تالاب و این منطقه می دهند. گونه های مختلف پرندگان اعم از پرندگان مهاجر و غیر مهاجر در این تالاب زندگی کرده و زیبایی این منطقه را صد چندان می کنند.
پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه واقع در دو بخش دودانگه و چهاردانگه شهرستان ساری با مساحت 15673 هکتار طی مصوبه شماره 63 مورخ 21 مرداد 1354 شورای عالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ایران پیوست. پناهگاه در 95 کیلومتری جنوب ساری واقع شده و در گذشته کل پناهگاه در محدوده بخش دودانگه قرار داشت ولی پس از پیوست شدن دهستان نرماب به بخش چهاردانگه، قسمتهایی از پناهگاه در این بخش جای گرفت. ارتفاع پناهگاه از 800 تا 2860 متغیر است. اقلیم منطقه نیمه خشک و سرد بوده و در مجموع پنج ریختار گیاهی برای پناهگاه تشخیص داده شد.
یکی از بازارهای معروف در شهر ساری «بازار ترکمن ها» است که بیشتر اجناسش شامل لباس زنانه و صنایع دستی ترکمن ها می شود. علاوه بر پوشاک و صنایع دستی، از کالاهایی که در راهروهای این بازار به وفور دیده می شوند، میتوان به لوازم دکوری، لوازم آشپزخانه، بدلیجات و لوازم آرایش اشاره کرد.
بازار نرگسیه یکی از بهترین بازارهای شهر ساری بوده که در مجاورت کاخ قدیمی آقا محمد خان قاجار جای داشته و از طرف کوچه مسجد جامع خیابان انقلاب، کوچه نواب نادر و کوچه پشت استانداری ورودی دارد. در این بازار ملزومات بافندگی، بزازی، طلا، کفش و قسمتی از تره بار به فروش رسیده و یکی از پر رفت و آمدترین بازارهای مازندران بشمار می رود.
یکی از دیدنی ترین جاذبه های طبیعی ساری که تالاب سادوا بوده که در منطقه قله شاهدژ قرار گرفته است. این منطقه آب و هوای ایده آلی داشته و می تواند گزینه ای مناسب برای طبیعت گردها باشد. این جاذبه در ساری معروف بوده و گردشگران داخلی و خارجی متعددی برای دیدنش به این شهر می آیند.
پارک قائم در امتداد رودخانه تجن و در کنار پل تجن در قسمت شرقی شهر ساری واقع شد. این پارک در سال 1379 احداث و در سال 1388 به مساحت آن افزوده گشت. مساحت پارک حدود 78000 متر مربع بوده و از سمت شمال به جنوب امتداد دارد. این پارک به سبب درون شهری بودن پذیرای مسافران زیادی بخصوص در فصل بهار و تابستان هست.
پارک آفتاب یکی از پارک های معروف شهر ساری بوده که می تواند گزینه ای عالی برای گشت و تفریح خانوادگی باشد. این پارک که در بلوار آزادی ساری واقع شده، امکانات رفاهی متعددی برای گردشگران داشته و شما می توانید ساعات خوشی را در آنجا سپری کرده و حسابی از هوای تمیز آن لذت ببرید.
دوستان عزیز، این دیدنی ها بخش کوچکی از جاهای دیدنی ساری را تشکیل می دهند. اگر شما دیدنی را می شناسید که در لیست ما نبوده، اما جزو بهترین های ساری به شمار می رود، آن را به ما معرفی کرده و در تکمیل این لیست یاریمان دهید.