محوطه باستانی بندیان در شهرستان درگز، در استان خراسان رضوی ایرانه و شامل بزرگ ترین گچ بری یافت شده از دوران ساسانیه. دلیل نام گذاریش هم بندیه که تو این ناحیه قرار گرفته. اهمیت گچ بری های بندیان نه به خاطر طولانی بودن، بلکه به خاطر محتواشه. این گچ بری ها بیش از 100 متر مربع وسعت داره و بخش مهمی از تا

شهرستان دره شهر، از توابع استان ایلام آثار تاریخی متعددی از دوران های مختلف تاریخی به خصوص ساسانی و قرون اسلامی داره که محل دیدنی و گردشگری این استانه .یکی از این آثار، آتشکده چهار طاقیه که در حاشیه شهر و در روستای سرخ آباد، در محلی معروف به "تنوره سرخ گچی" قرارداره .این اثر تاریخی مهم مربوط به دو

چهارطاقی نویس از نمونه های اولیه چهارطاقی های دوره ساسانیه که در ابعادی کوچک و محلی برپا شده و تا اوایل دوره اسلامی مورد استفاده قرار گرفته. بنای این چهارطاق مکعب شکل ، از قلوه سنگ هایی ساخته شده که با ملاط گچ به هم چسبیده اند. آتشکده نویس در طول تاریخ آسیب های زیادی دید و میراث فرهنگی استان قم نما

آتشکده فراشبند، مربوط به دوره ساسانیانه و یکی از پنج آتشکده ای ست که بوسیله مهر نرسی در منطقه کازرون و فراشبند ساخته شده. این آتشکده در شهرستان فراشبند، کیلومتر 12 جاده فراشبند به کازرون واقع شده. در ساخت این بنای چهار طاقی از مصالح سنگ ، گچ و ساروج استفاده شده. تنوع معماری و اندازه این آتشکده شبیه

از این محوطه تاریخی تنها 2 ستون متشکل از 6 قطعه سنگ با مجموع ارتفاع 8 متر، بقایای فرو ریخته ستون ها، بخشی از دیواره های سنگی، گورها و آثار به دست آمده در 6 مرحله عملیات کاوش در این منطقه به جا مونده. این محوطه باستانی نخستین بار توسط ناصرالدین شاه قاجار مورد کاوش قرار گرفت. خورهه که قبل تر گمان می ش

آتشکده جاویدا (صفه سرمسجد) واقع در مسجد سلیمان بنایی متعلق به قرن هفتم قبل از میلاد است که بنا بر نظر برخی کارشناسان، معماران برای ساخت تخت جمشید از آن الهام گرفته اند. نوع معماری این بنا، آتشکده جاویدان اورارتویی است که مهمترین مشخصه آن استفاده نکردن از ملات و گذاشتن سنگ خشک روی سنگ خشک دیگر است. ا

آتشکده سیاهگل یکی از آثار دوره شکوهمند ساسانی است که در 25 کیلومتری شهرستان ایوان و در منطقه ای به همین نام در حاشیه جنوبی رودخانه پرآب گنگیر قرار گرفته است.این اثر، سالم ترین آتشکده شناسایی شده استان است که در نوع خود بی نظیر است و در زمینه تاریخی اهمین ویژه ای دارد. . آتشکده چهار پایه و یک سقف گن

آتشکده ویگل یه آتشکده مربوط به دوره ساسانیه که به تازگی در منطقه آران و بیدگل کشف شده. این آتشکده درون محوطه تاریخی وسیعی قرار داره که از دوره قبل از اسلام تا دوره های مختلف اسلامی آباد بوده. پلان این ساختمان آتشگاهی چلیپایی شکل و مانند چهار طاقی های دوره ساسانی دارای چهار دهانه ورودیه. در مرکز ساخت

چسبیده به قصر بزرگ بیشابور، بقایای آتشکده ای از همان زمان دیده می شود که هر چند نقشه چهار گوش آن دارای سنت ایرانی است، از فنون ساختمانی روم بهره برداری کرده است. عناصر تزئینی آن از قبیل سرهای گاو نر پشت در پشت به روشنی از شوش یا تخت جمشید اقتباس شده است. در بیشاپور تنها بناهای دولتی در بخش شمالی شهر

بنا شاه فیروز مربوط به سده 9 هجری قمریه و در 14 کیلومتری جنوب شرقی سیرجان واقع شده و این اثر در تاریخ 25 اسفند 1378 با شمارهٔ ثبت 2665 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. سنگ نگاره های تپه شاه فیروز مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستانه.

این نیایشگاه در دامنه ی کوه منده و«آتشکده خرموج» هم خونده میشه . چیزی که تو اینجا جالب توجه، یه شاه نشین با یه سکوی میانی و یه سکوی افقی که در سمت راست شاه نشین قرار گرفته و یه اطاق قوسی با انحنای منظم که با سنگ و گچ و گل ساخته شده . آثاری از آب انبار و بقایای درختانی هم تو فاصله دویست متری پای کوه

در جنوب غربی روستای آسیابسر بهشهر در بالای کوه آتشکده ای قرار دارد که مربوط به سده های اولیه دوران تاریخی پس از اسلام است. آتشکده ی کوسان از بیشمار آتشکده هایی است که از روزگار شهریاری ساسانیان برجای مانده . ظهیرالدین از آن با نام «کوسان» یاد می کند و می گوید: پسر قباد آتشکده ای در آنجا بساخت. بر پ

تپه آتشکده گره چغا مربوط به دوره اشکانیان - دوره ساسانیان است و در شهرستان نهاوند، بخش خزل، روستای گره چغا واقع شده.

بقایای آتشکده فردقان، مربوط به دوره ساسانیانه و در شهرستان کمیجان، بخش مرکزی، دهستان خنجین، روستای فردقان واقع شده. آتشکده فردجان (فردقان)، در روستای کوچک فردجان، در شمال غربی فراهان قرار داره و آتشکده بر روی تپه ای مجاور فراهان دیده می شه. تمام آتشکده و بخشی از دیوارهای قلعه خراب شده . ارتفاع دیوا

خانه دیو یک آتشکده و از بناهای معماری (احتمالا دوران ساسانیان) در روستای فشتنق سبزوار است. از این محل از دوران ساسانی تا دورهٔ سلجوقی استفاده می شده و کاربردی آیینی داشته است. نحوهٔ تاق زدن آتشکدهٔ سبزوار در نوع خود منحصر به فرد است که پلان آن با پلان آتشکدهٔ تخت سلیمان در آذربایجان قابل مقایسه اس

آتشکده چهار قاپی، از جمله آتشکده های دوره ساسانی است که در شهر مرزی قصر شیرین قرار دارد.این آتشکده از نوع آتشکده هایی است که دالان طواف داشته و به مرور زمان رواق آن خراب شده است و تنها در بعضی از قسمت ها، آثاری از آن دیده می شود.

آتشکده کازرون نیزیکی از پنج آتشکده ساخته شده به دست مهر نرسی است. این بنا در ده کیلومتری جنوب کازرون قرار دارد. بنای آن از سنگ و ملات گچ ساخته شده است. در حال حاضر ویرانه ای از این آتشکده باقی مانده. کاربری احتمالی بنا در زمان ساسانیان آتشکده بوده که با توجه به شواهد گوناگون، از جمله عدم تخریب آن د

آتشکده جهرم یا آتشکده قدمگاه نام یکی از جاذبه های دیدنی شهرستان جهرم در استان فارس می باشد. گفته می شود که قدمگاه ها از معابد آناهیتا به شمار می روند که ویژه زنان بوده اند. در نزدیکی محله ی علی پهلوان(شهرستان جهرم) و در دامنه ی شمالی کوه البرز بر روی تپه ای کوچک، ساختمانی است که آن را قدمگاه می خوا

این آتشکده در شمال شرقی شهرآب بر در درون باغ های زیبا ودر میان ویرانه های به جای مانده از زلزله 1369 طارم و منجیل در محله پیر همدان ، بنای تاریخی و آتشکده ای قرار گرفته که از زلزله طارم در امان مانده وقدمت آن به 7 قرن می رسد. این بنا در نزدیکی بقعه ی امامزاده جعفر (ع) و در یک کیلومتری امام زادگان ها

آتشکدهٔ خرم دشت در 20 کیلومتری جنوب شرقی کاشان در کنار روستای خرم دشت قرار گرفته است. این چهارطاقی بر چهار پایهٔ اصلی، چهارطاقی شامل بر بخش زیرین دیوار سنگی به قطر 80 سانتی متر و فاصلهٔ 5/2 متری چهار سوی پایه ها است. آتشکدهٔ خرم دشت از آثار دوران ساسانی است. این بنا از سنگ وگچ ساخته شده و به دوره س

آتشکده چم نرگسی مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان دشتستان، منطقه پشتکوه، روستای تنگ ارم واقع شده و این اثر در تاریخ 7 مهر 1381 با شمارهٔ ثبت 6508 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تنگ ارم شهری در استان بوشهر و در نزدیکی مرز با استان فارس قرار دارد. این شهر ضمن برخورداری از آب و

آتشکده نطنز از آتشکده های چهاتاقی است که قدمت آن را به دوران ساسانیان نسبت میدهند. این بنا در کوچه پشت مسجد جامع نطنز در باغی موسوم به باغ امام جمعه قرار دارد. در حال حاضر توسط خانه های خالی از سکنه اطراف احاطه شده و چون مسئولین مربوطه در آن را برای هر کسی باز نمی کنند ، راه رسیدن به آن دشوار و از د

در مسیر راه جاده سرخه دیزج به گیلوان ( در طارم علیا ) روستای تشویر قرار دارد. در سمت چپ جاده با فاصله 50 متری بقایای پایه های دو بنا دیده می شود و اطراف آن گورستان قرار گرفته است . پلان یکی از آنها به صورت چهار ضلعی و دیگری به صورت هشت ضلعی می باشد . مصالح بکار رفته در بنا عبارتست از سنگ و گچ و سارو

این آتشکده در ده کیلومتری غرب داراب قرار دارد و به سبک چهار تاقی با گنبد ساخته شده. آوار دیوارهای این آتشکده را تا نصف گرفته و گنبد آن ریخته است. کنار آتشکده کوه سنگی حفره سیاه قرار دارد و چشمه بزرگی نیز در کنار آن است. بنا به روایت مروج الذهب مسعودی این آتشکده به دستور اشو زرتشت بنا شده است. زرتشت

قدمت بنای چهارطاقی قطب آباد به زمان ساسانیان می رسه. این بنا از سنگ و ساروج ساخته شده که به عنوان آتشکده مورد استفاده قرار می گرفته . چهارطاق در فاصله 12 کیلومتری مرکز بخش، در اطراف روستای باباعرب علویه و بر روی تپه ای واقع شده و با شماره ثبتی 988 در تاریخ 2 مهر 1353 به ثبت آثار ملی رسیده.

آتشکده خیرآباد در 50 کیلومتری شمال غرب شهرستان گچساران در کنار جاده ارتباطی گچساران به دهدشت و در سمت چپ رودخانه بزرگ خیرآباد واقع شده. این بنا که به نام چهارطاقی یا آتشکده خیرآباد شهرت داره ساختمانی مربع شکل با اضلاع 11 متره این بنای تاریخی در چهار جانب اصلی دارای چهار طاق بوده که بر روی چهار پایه

آتشکده الزین (الیز) مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان طارم، بخش چورزق، روستای الزین واقع شده و این اثر در تاریخ 1 مهر 1353 با شمارهٔ ثبت 985 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آتشکده الزین یا الیز بنایی در محدوده شهرستان طارم است که قدمت آن به دوره ساسانیان می رسد. این بنا در زما

روستای پیرچم در کنار جاده آب بر به گیلوان در استان زنجان قرار داره. بنای معروف به آتشکده در حدود 100 متری روستای پیرچم، روی تپه ای بزرگ، مشرف به رود خانه قزل اوزن قرار داره. بخش های زیادی از تپه ای که بنا در آن واقع شده، گورستانی و احتمالا از دوران متاخر اسلامیه. تپه از جنوب به رودخانه قزل اوزن منته

چهارطاقی ماه فرخان (آتشکده بهرام) مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان استهبان، بخش رونیز، دهستان خیر، 300 متری بعد از روستای ماه فرخان، بطرف نی ریز، سمت چپ جاده، بین باغات سیب و زردآلو واقع شده. این بنا از سنگ و ساروج ساخته شده و درمیان باغات اناراین روستاجلوه زیبائی دارد. درزاویه شرقی و جنوبی د

آتشکده چهار طاقی سرابله، به نام آتشکده موشکان، مربوط به دوره ساسانیانه و در شهرستان شیروان و چرداول، بخش مرکزی، روستای موشگان واقع شده. در طول سالیان، این بنا تخریب شد، ولی در سال 1382 توسط سازمان میراث فرهنگی استان ایلام، مرمت شد. این آتشکده که از دوره اسلامی به جا مونده، در فهرست میراث ملی هم به ث