غار سراب در 87 کیلومتری شمال شهر همدان و در نزدیکی روستای سراب قرار دارد. دهانه غار حدود 3 متر طول و بیش از 2 متر عرض دارد پایه غار از سنگ آهک و سنگ های دگرگونی تشکیل شده است. بخش بالایی غار آهکی بوده و بر اثر نفوذ و عبور آب اسیددار، تحلیل رفته و پایه شیستی آن باقی مانده است. این غار از تعدادی تالا

یکی از کاروانسراهای استان همدان، کاروانسرای فرسفج بوده که در 23 کیلومتری جنوب غربی تویسرکان و 5 کیلومتری جاده تویسرکان کنگاور قرار گرفت. این کاروانسرا به سبک معماری عهد صفوی ساخته شده و شکل کاروانسرا مستطیل 4 ایوانی هست. 4 برج دایره ای شکل در 4 گوشه آن و 3 برج نیم دایره در وسط اضلاع شرقی غربی و شمال

درخت چنار باغوار که یکی از آثار باستانی شهرستان تویسرکان بوده، در حیاط مسجد و محله ای به همین نام قرار دارد. وجه تسمیه نام باغوار این است که در گذشته های دور این مکان باغ بوده و این درخت از آن باغ به یادگار ماند. این درخت با بیش از دو هزار سال قدمت یکی از کهنسال ترین درختان موجود در ایران است. در فر

دریاچه سد اکباتان در 11 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان قرار دارد. این دریاچه حدود 60 هکتار مساحت داشته و حداقل عمق آن 18 متر و حداکثر آن 32 متر است. این دریاچه به دلیل فاصله اندک با شهر همدان، دسترسی مناسب و طبیعت زیبا به تفرجگاهی مناسب تبدیل شده و دارای قابلیت انجام ورزش های آبی همچون قایقرانی و اسکی

مسجد جامع همدان به سبک مساجد دوره فتحعلی شاه قاجار در تهران، قزوین و چند شهر دیگر ساخته شده و امکان دارد شروع ساخت این بنا در زمان فتحعلی شاه یا آغاز سلطنت محمد شاه قاجار بوده باشد. مسجد بنای قدیمی تری داشته و بعدها تعدادی از شبستان های آن تجدید بنا شده است. شبستان شمالی و مناره های ایوان شمالی و هم

یکی از جاذبه های هر استانی روستاهای منحصر به فردشه. استان همدان هم، به خاطر قرار گرفتن در دامنه کوه، جاذبه های زیادی برای دیدن داره. یکی از این روستاها روستای سیلواره که در بالای دامنه کوه قرار گرفته و یکی از مشخصات این روستا داشتن مردمی خونگرم و مهربان و با نشاطه. بافت این روستا دو نوع سنگی و گلی د

ثمردشت در 25 کیلومتری شمال شرقی ملایر قرار گرفته. دسترسی به اون از طریق جاده خنداب هستش. در حال حاظر تعداد کمی خانوار ساکن داره .

این رشته کوه در شمال غرب به کوه خدابنده لو سنندج و کوه چهل چشمه کردستان و از جنوب شرق به بلندی های راسوند و کوه وفس اراک متصل است. یال آن، حد طبیعی بین شهر همدان و تویسرکان و بلندترین قلهٔ آن موسوم به الوند در 18 کیلومتری جنوب شهر واقع شده و ارتفاع آن 3574 متر از سطح دریا است. جهت این کوهستان از شما

خاکو، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان همدان در استان همدانه. این روستا در دهستان ابرو قرار داره و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 448 نفر (112خانوار) بوده .

مسجد جامع ملایر همین گونه که از آثار ملی پیداست قدمتی دیرینه دارد و همواره مورد توجه اقوام مختلف ساکن در این منطقه بوده است . سادگی و بی پیرایشی این مسجد به زیباییهای این مسجد افزوده است . در قسمت های سر در اصلی مسجد، در زیر قوس اصلی سر در مسجد، همچنین دو ستون تزیئنی که از دو طرف قوس تا بالا و رأس آ

ابوالقاسم عارف قزوینی شاعر، موسیقیدان و تصنیف ساز ایرانی دوران قاجار و پهلوی بود که در قزوین زاده شد. او به خاطر سرودن تصنیف ها و غزل های سیاسی، میهنی و عاشقانه اش شناخته می شود. از مهمترین شعرها و تصنیف هایی که همزمان با تحولات دوره مشروطه و جنگ جهانی اول سروده ، میتوان به از خون جوانان وطن لاله دم

حمام محله حاجی از بناهای تاریخی و ارزشمند همدان بوده که امروزه به موزه ای برای بازدید علاقمندان تبدیل شد. نام این حمام برگرفته از این است که نخستین کاروان حج در این محله تشکیل شده و همین امر موجب ماندگاری این حمام گشت. حمام محله حاجی با مساحتی بالغ بر 800 متر مربع شامل دو قسمت مردانه و زنانه است و د

دره مرادبیگ یا دره مرادبیک بزرگترین دره کوهستان الوند است و در جنوب شهر همدان قرار دارد. این دره برخلاف سایر دره های الوند مانند دره ماوشان رود و دره گنجنامه که در مسیر راههای باستانی قرار داشتند، در منطقه بسته ای قرار دارد و آمد و شد در آن بسیار اندک بود. تنها راه ارتباطی، راه مالروی انتهای دره است

غار کبوتران در روستای گرا در 45 کیلومتری جنوب غربی تویسرکان، استان همدان واقع شده.دلیل نامگذاری این غار وجود تعدادی کبوتر درون غاره. این غار یک دهانه داره و عمقش 50 متره.

این غار در 26 کیلومتری جنوب غرب همدان در روستای شهرستانه واقع شده. این غار دارای چند راه ورودی بوده که متاسفانه بر اثر مرور زمان مسدود شده و تنها یک راه ورودی باقی مونده. درون این غار راه های متفاوت تنگ، باریک، طولانی و پیچیده بوده همچنین اتاقک ها، تاقچه ها وچاه درون این غار حکایت از زندگی قبیله و

امامزاه سام و هام مربوط به دوره قاجار و در شهر سامن، گلزار شهدای قدیمی سامن واقع شده و این اثر در تاریخ 18 اسفند 1387 با شمارهٔ ثبت 25114 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. سر منشا نام سامن از سام و هام گرفته شده که به روایاتی این دو پسران حضرت نوح بوده اند که سر از سامن در آورده اند و د

غار آکواریوم گنجنامه در مجموعه گنجنامه همدان به عنوان بزرگترین غار مصنوعی ایران در سال 1390 ساخته شد. این غار به شکل غار علیصدر ایجاد گشته و جزو مکان های تفریحی در کشور محسوب می شود. این آکواریوم زیبا پر از ماهی های زیبا و رنگارنگ است. اگر جزو دوستداران آبزیان و موجودات دریایی هستید، حتما از این مکا

در دامنه جنوبی کوهستان الوند و در دامنه شیب های تندی که در انتهای به قله یخچال (گاو بره) ختم می شود دره سرکان قرار گرفته. امتداد این دره شمالی- جنوبی می باشد و به علت این موقعیت در تمام طول روز از تابش نور خورشید برخوردار است. در گستره دره ابتدا روستای آرتیمان، و بعد از آن شهر سرکان واقع شده. دره سر

سراب ملوسان در 17 کیلومتری شمال شهرستان نهاوند ونزدیک روستایی به همین نام واقع شده. منطقه ملوسان دارای چشمه های جوشان میباشد، که از دل کوه بیرون آمده و آب مورد نیاز کشاورزان را فراهم میسازد.این سراب هرساله گردشگران زیادی را به خود جذب میکند. همچنین غارهای دوقلوی و دشت پهناور آن که به کوههای سراب خت

امامزاده خضر بر روی تپه خضر در شمال شرقی شهر همدان واقع شده . این تپه از گذشته های دور به ویژه از دوره سلجوقیان به خاطر داشتن زیارتگاه و بقعه خضر، مورد احترام بوده . تپه خضر در مجاورت روستایی به همین اسم که «خدر» هم نامیده می شه، واقع شده. بنای این امامزاده به شکل مربع هست و از نظر ظاهر شبیه گنبد عل

غار گاماسیاب در نزدیکی نهاوند و در مجاورت روستای تاریخی وراینه واقع شد. دهانه غار همانند شکاف سنگی به عرض 2 متر و ارتفاع 8 متر بوده که در شیبی مشرف به رودخانه قرار دارد. کف غار به علت چکیدن آب از سقف خیس و پر گل و لای هست. غار گاماسیاب شامل تالاری بوده که به وسیله دهلیزها و راهروها به هم مرتبط می شو

بوستان لاله، بوستانی در بلوار بعثت شهرستان کبودرآهنگ هست. این بوستان یک دریاچه بسیار زیبا داشته و فضای سبز دیدنی و حوض بزرگ دایره ای شکل که چشم انداز زیبایی را به این بوستان بخشیده اند. از خصوصیات این بوستان هم داشتن محیطی مناسب برای سپری کردن اوقاتی خوش در فضایی با آب و هوای عالی بوده و بازدید کنند

قله یخچال در قسمت جنوبی سلسله جبال الوند همدان قرار دارد. قله یخچال مرتفع ترین بلندی الوند از شمال به قله 3413 متری تاریک دره و از سمت جنوب غربی به قله اردک مردک به ارتفاع 3486 متر و از سمت شرق به قله 2985 متری تخت رستم و بالاخره از سمت جنوب به قلل شاه نشین بزرگ و کلاه قاضی محدود می گردد و آبادی خاک

علی آباد از شهرستانهای است بسیار خوش آب و هوا است و بسیار سرسبز است و در دامنه قله الوند واقع شده . محله ای بسیار زیبا و باغاتی با انواع مرکبات و گردو...

این آبشار در میان دره ای سرسبز در 2 کیلومتری شمال شرق شهرستان سرکان واقع است. آبشار از ارتفاعات سیاه کمر واقع در سلسله جبال الوند سرچشمه گرفته و پس از ریزش به دره سیرکان رودخانه سرکان را تشکیل داده و مورد مصارف کشاورزی در این دره قرار می گیرد. ارتفاع آبشار در حدود 10 متر است و در ارتفاع 2330 متری از

تالاب انسان ساخت و دائمی شیرین سو در کنار شهر شیرین سو، در شمال غربی و در فاصله 40 کیلومتری شهرستان کبودرآهنگ و 95 کیلومتری شهر همدانه، وسعت محدوده تالاب شیرین سو در حدود 300 هکتار و وسعت دریاچه آن 43 هکتار است. رودخانه اصلی آن که از کوه آق داغ سرچشمه می گیرد به صورت فصلی است و به دشت کبودرآهنگ تخل

مکانی تفریحی برای کودکان و مناسب برای خانواده ها هست.

خانگرمز منطقه ای با اکوسیستم کوهستانی است که نام خود را از کوهی به همین نام گرفته و محدوده ای قله مخروطی با چشم اندازی زیباست که در 34 کیلومتری غرب تویسرکان، جنوب غربی رشته کوه الوند و شرق دشت اسدآباد قرار گرفت. راه دسترسی آن از طریق جاده تویسرکان به کنگاور و جاده فرعی روستاهای لاشجرد و کنجوران علیا