قلعه بربر در 450 متری جنوب شرقی روستای اونار شهرستان مشگین شهر استان اردبیل واقع شده است. این قلعه از شرق به کوه کشنه ور، از شمال به کوه ال لور و از سمت غرب به رودخانه اونار چایی مشرف هست. بقایای قلعه بربر در تاریخ 12 دی 1386 با شماره ثبت 20423 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. قلعه بربر م

قلعه خسرو در 30 کیلومتری شمال غرب اردبیل قرار دارد. این قلعه که با شیوه خشکه چین سنگی ساخته شده، به دوره مفرغ جدید (1700 تا 1450 سال پیش از میلاد) تعلق دارد. در فصول پیشین کاوش سفال هایی از عصر مفرغ جدید و نشانه هایی از استقرار جوامع با ساختار پیچیده سیاسی و اجتماعی در این قلعه بدست آمده بود. براساس

این قلعه از قلعه های عظیم البرز و ایران هست و قدمت آن را بیش از 3000 سال تخمین می زنند. از دلایل عمر دراز این قلعه، آتشکده ای در بیرون قلعه است که تقریبا در 2000 متری آن قرار دارد. در زیر قلعه ملک بهمن، آبشار شاهاندشت واقع شده و در فاصله حدودا 2 کیلومتری قلعه مزار امامزاده الیاس قرار دارد.

دژ بسطام در همسایگی روستای بسطام، در باختر شهر قره ضیاءالدین و در بخش مرکزی شهرستان چایپاره جای گرفته است. این دژ به دستور روسای دوم (645–685 پیش از میلاد) ساخته شده و یکی از مهمترین شهرهای اورارتویی زمان خود بوده است. این دژ پس از چیرگی قوم ماد بر این منطقه به صورت متروک رها شده و تنها در دوران قرو

قلعه هلندی ها یا قلعه کنیپ هاوزن در شمال خاوری جزیره خارک قرار دارد. این قلعه در گذشته برج و بارویی داشته که از بین رفته است. در سال 1748 میلادی و مقارن با دوره صفوی که ایران مورد حمله افاغنه قرار گرفت، هلندی ها پس از تعطیلی دارالتجاره بندرعباس، جزیره خارک را اشغال نموده و به عنوان مرکز خود برگزیدند

نارین قلعه نائین یا نارنج قلعه قلعه ای باستانی بوده و درست در مرکز بافت تاریخی شهر نائین و در بین محله های قدیمی یعنی باب المسجد، کلوان، نوآباد واقع شد. نارین قلعه بنا بر نوع مصالح و سبک بنا می تواند مربوط به دوران پارتیان یا دوران ساسانیان باشد و احتمالا آتشگاه بوده که از آن به عنوان دژ یا کهن دژ ش

قلعه قورتان مربوط به دوره ساسانیان 421–439 میلادی است و در استان اصفهان، شهرستان ورزنه، دهستان گاوخونی واقع شد. فاصله این اثر تاریخی تا مرکز شهرستان ورزنه 12 کیلومتر است. این اثر در تاریخ 7 خرداد 1387 با شماره 22938 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این ارگ تاریخی خشت و گلی با پنج هکتار مس

قلعه مظفری مربوط به اواخر دوره قاجار اوایل دوره پهلوی است و در الشتر، خیابان 24 متری، امتداد خیابان امام خمینی واقع شد. این اثر در تاریخ 10 مهر 1380 با شماره 4146 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این قلعه به وسیله یکی از خوانین محلی الشتر به نام سید مهدی خان حسنوند مشهور به امیرالعشا

قلعه اردشیر یکی از قلعه های باستانی شهر کرمان است. پس از آگهی اردشیر بابکان از قدرت گرفتن هفتواد، وی چندین بار به کرمان لشکر کشید و شکست خورد تا در پایان با حیله خود توانست شهر را فتح کند. پس از آن بر بلندی کوه آتشگاهی ساخت و نام دژ را به قلعه اردشیر تغییر داد. همچنین گفته می شود که نام فرمانروای کر

این قلعه که در ضلع شمالی جزیره هرمز و در ساحل دریا قرار دارد، مهمترین قلعه باقی مانده از روزگار تسلط پرتغالی ها بر سواحل و جزایر خلیج فارس هست. این قلعه به فرمان آلفونسو آلبوکرک، دریانورد پرتغالی در سال 1507 میلادی و در محلی موسوم به «مورنا» احداث شد. قلعه به شکل چند ضلعی نامنظم هست. ساختمانش بسیار

قلعه مغویه متعلق به شیخ سلطان المرزوقی، یکی از حکمرانان منطقه و رئیس قبیله المرازیق و حاکم مغویه هست. این بنا در 2 طبقه و در قسمتهایی هم در 3 طبقه ساخته شده و دارای تعداد زیادی اتاق به همراه حمام سنتی، یک برج نگهبانی و 2 بادگیر است. ساختمان قلعه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی بوده که قدمت حیاط اندرو

قلعه فورگ یا ارگ فورگ ارگی است در روستای فورگ. وجود مناطق کوهستانی زیاد باعث شده که پای فرقه اسماعیلیه به این منطقه باز شود و برای دفاع از خود قلعه های مرتفع و مستحکمی را در اکثر مناطق جنوبی خراسان ساخته و باقی بگذارند. از نظر پیشینه تاریخی، ساخت قلعه فورگ در زمان نادر شاه افشار به وسیله میرزا بقاخا

قلعه بلاشگرد با شماره 649 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و چون روستای لاسجرد یکی از مناطقی است که به علت واقع شدن بر سر راه همواره مورد هجوم راهزنان و طوایف مختلف قرار می گرفت، اهالی منطقه برای در امان ماندن قلعه بلاشگرد را ساخته اند. این قلعه دارای چهار برج دیده بانی بوده و عده ای آن را لاسگر

قلعه کمیز مربوط به اواسط دوران تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان رودان واقع شد. این اثر در تاریخ 10 دی 1381 با شماره 6763 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قلعه کمیز که نشان هویت و پایمردی مردم این سامان هست، چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند. این قلعه تاریخی به علت عدم توجه رو

قلعه خورمیز یکی از آثار باستانی مهریز است که به فرمان هرمز بن انوشیروان ساسانی در دوران ساسانیان بر روی تپه ای سنگی مشرف به روستای خورمیز ساخته شد. قلعه خورمیز مهریز سازه ای خشتی و سنگی با قدمتی بیش از 1600 سال متعلق به دوره ساسانیان هست. این قلعه در مقایسه با سایر قلعه های منطقه بسیار سالم و مرتب م

قلعه کوه قائن دژی است تاریخی در 3 کیلومتری جنوب قائن که بر فراز کوهی صعب العبور بنا شد. شکوه و عظمت و بزرگی این دژ باستانی سیطره و ابهت خود را در اولین نگاه بر بیننده تحمیل می کند که لحظاتی چند خود را در گذشته می بیند. این قلعه بعنوان دژ محکم دفاعی در برابر حملات مهاجمین گنجایش هزاران نفر سرباز را د

قلعه مهرجرد مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در شهر میبد، خیابان آیت الله حائری، مهرجرد واقع شد. این اثر در تاریخ 10 مهر 1380 با شماره 4132 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این قلعه دارای 5 برج دیده بانی بوده که 3 برج آن در قسمت جنوب و 2 برج در قسمت شمال بنا قرار دارند.

قلعه حیدرآباد در جنوب شرق خاش از جمله آثار تاریخی مهم شهرستان خاش بشمار می رود. این قلعه در سال 1920 میلادی توسط شخصی به نام عیدوخان ساخته شد و تا سال1307 ه.ش به عنوان محل سکونت همین شخص و خانواده اش بود. بعدها از این قلعه به عنوان محل نگهداری آذوقه و مهمات نیروهای انگلیسی به سرپرستی ژنرال دایر استف

این قلعه در 4 کیلومتری سکوهه قرار دارد. شکل قلعه مستطیل شکل بوده و دیوارهای پهن و بزرگ خشتی و گلی دارد. کلنل تیت انگلیسی و والترسرویس آمریکایی از این قلعه بازدید کردند. به گفته کلنل تیت در سده نوزدهم، نهری از نزدیک این قلعه جاری و به طرف دهکده ورمال ادامه داشت. بر اثر کاوش باستان شناسان، در طبقه زیر

قلعه کرشاهی یا قلعه دزدها، قلعه ای است که در قسمت شمال شرقی شهرستان آران و بیدگل و در نزدیکی ارتفاعات کوه یخ آب در استان اصفهان قرار گرفت. این قلعه محل تجمع سپاه نایب حسین کاشی بوده که توسط رضا شاه کشته شد. مساحت قلعه بیش از 4000 متر مربع بوده و گفته میشود که شالوده آن در زمان قبل از اسلام ساخته شد.

تنها بنای تاریخی موجود در شهر میناب قلعه ای موسوم به قلعه هزاره است. مردم بومی منطقه به این بنا «قلعه بی بی مینو» می گویند. اهالی معتقدند که در روزگاران گذشته دو خواهر به نامهای بی بی مینو و بی بی نازنین این شهر را بنا کردند و در این قلعه زندگی می کردند. گویا در گذشته دو قلعه وجود داشت که یکی از قلا

قلعه میر غلام هاشمی یکی از بناهای دوران قاجار در دره شهر بوده که طبق سنگ نوشته نصب شده بر دیوار ورودی بنا، در سال 1303 هجری قمری و توسط میر غلام هاشمی، حاکم وقت در روستای فرهاد آباد ساخته شد. بنای قلعه به سبک دوره قاجار و به شکل چهار ایوانی بوده و با مصالحی از جمله سنگ و ملات گچ ساخته شد. این بنا در

قلعه یا دژ توت در ناحیه جنوب روستای بانقلان از توابع ایلام قرار دارد. این قلعه در میان کشتزارها و باغ های کشاورزی و بر فراز یک تپه باستانی از گذشته به جا ماند. ارتفاع تپه از سطح زمین های اطراف حدود 15 متر اندازه گیری شد. امروزه در بنای این قلعه پلان مشخصی دیده نمی شود. بخش عمده بنا بر اثر فرسایش و ت

این قلعه در 6 کیلومتری شمال شرقی بندر لنگه قرار گرفته و تاریخ بنای آن سال 904 ‏هجری قمری است. با توجه به تاریخ مذکور، گروهی معتقدند که ساخت این بنا به زمان سلطه و قدرت پرتغالی ها بر خلیج فارس مربوط هست. جمعی هم عقیده دارند که این قلعه در عهد هخامنشی احداث شده و بیش از 2000 سال قدمت دارد. در حال حاضر

یکی از جاذبه های تاریخی در شهرستان مریوان، بنایی است کهن و متعلق به اواسط قرن 10 هجری قمری که در فاصله 3 کیلومتری از جنوب شرقی شهر قرار دارد. قلعه مریوان نام این میراث تاریخی کشور بوده که به نظر می رسد در دوران حکومت سرخاب بیگ اردلان بر فراز کوهی احداث شد. هلوخان و قلعه ایمام نام های دیگر این اثر تا

قلعه انوشیروان در بخش دشتیاری، دهستان باهوکلات و دو کیلومتری روستای سنگان قرار دارد. قدمت آن 300 سال بوده و بر فراز کوهی قرار گرفته است. نوشیروان خان از قوم گیچکی حدود 311 سال پیش به باهوکلات مهاجرت کرد و قلعه را ساخت.

قلعه ایرج دژی باستانی مربوط به دوره ساسانی است و در شهرستان ورامین، دهستان بهنام و و در نزدیکی روستای عسگرآباد عباسی جای گرفت. این اثر در تاریخ 11 شهریور 1382 با شماره 9835 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. قلعه ایرج به عنوان بزرگترین قلعه خشت خام در جهان شناخته می شود. ابعاد این قلعه بزرگ

قبان به قلعه ای در بخش تاریخی شهر ماکو و زیر بزرگترین کلاهک سنگی جهان می گویند. این قلعه که تاریخ ساخت آن دقیقا مشخص نیست، در بافت قدیمی این شهر با دیوارها، برج ها و باروهای بلندش دارای بخش های شاه نشین، حمام و زندان است. چشمه معروف حاجی بولاغی نیز به همراه دیگر چشمه ها در این بافت قرار دارد. در منا

قلعه تاریخی دیشموک بر بلندای صخره ای گچی در غرب شهر دیشموک واقع شده است. سابقه آن به دوره اشکانی می رسد و در عصر قاجار بازسازی شده است. قدمت این آثار به دوره های تاریخی و اسلامی می رسد. نوع مصالح ساختمانی که در این قلعه بکار برده شده هم عبارتند از سنگ و ملات گچ که استحکام زیادی دارند. برای تامین آب

قلعه مچی و بناهای وابسته به آن در سه کیلومتری شرق حوضدار سیستان، 6 کیلومتری شهر سوخته و 70 کیلومتری جنوب غربی زابل قرار دارد. این قلعه مقر و کاخ خاندان رئیسی، فرمانروایان جنوبی سیستان بوده و از خشت و گل ساخته شده است. ارتفاع ایوان شمالی این قلعه از زمین 10 متر بوده و دهانه آن 5/7 متر پهنا دارد. در ا