نارین قلعه نائین یا نارنج قلعه قلعه ای باستانی بوده و درست در مرکز بافت تاریخی شهر نائین و در بین محله های قدیمی یعنی باب المسجد، کلوان، نوآباد واقع شد. نارین قلعه بنا بر نوع مصالح و سبک بنا می تواند مربوط به دوران پارتیان یا دوران ساسانیان باشد و احتمالا آتشگاه بوده که از آن به عنوان دژ یا کهن دژ ش

معدن سرب نخلک جزء قدیمی ترین و باستانی ترین معادن ایران می باشد و سابقه فعالیت معدنکاری در این مجتمع به بیش از 2000 سال قبل می رسد، در حال حاضر این مجتمع تحت پوشش شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران اداره می شود که بعنوان یک مرکز معدنی - صنعتی در حاشیة کویر مرکزی ایران , در فاصله 120 کیلومتری شمال شر

این روستا در 165 کیلومتری نایین و 300 کیلو متری شرق اصفهان واقع است. از شمال به ریگ جن و استان سمنان و از جنوب به استان یزد از شرق به اصفهان واز غرب به قسمتی از استان یزد(طبس) منتهی می شود. عمده فعالیت ساکنان این روستا از کشاورزی و دامداری می گذرد. محصولات کشاورزی عمدتا گندم، یونجه، سیفی کاری، انار،

نسب این امامزاده جلیل القدر بنا به گفته و اعتقاد بزرگان و معتمدین شهر و کتب تاریخی نایین به امام موسی بن جعفر (علیه السلام) می رسه. مؤلف تاریخ نائین به نقل از سالک این امامزاده رو صاحب کرامت ذکر کرده و او را سیدی بزرگوار نامیده .

یکی از مهمترین مساکن سنتی شهر نائین خانه تاریخی امامی هست. این خانه در محله تاریخی کلوان از محلات تاریخی شهر نائین واقع گردیده است. اصل بنای مذکور متعلق به دوران صفویه بود ولیکن در دوره های بعدی یعنی دوره قاجار تغییراتی را در فضاها و معماری آن شاهد هستیم که شامل فضاهای جنوبی بوده که کاملا تغییر یافت

مسجد بسیار قدیمی که در کنار حمام امام رضا «ع» در محله چهل دختران نایین قرار دارد و مربوط به دوره صفویه می باشد.

این منطقه در 100 کیلومتری شمال شرق شهر نایین واقع شده است. این منطقه مشتمل بر دشتها و سلسله کوههای به هم پیوسته می باشد که یک زیستگاه بکر و دست نخورده ای را در قلب کویر برای انواع گونه های گیاهی و جانوری فراهم آورده است. منطقه عباس آباد نایین مابین شهر انارک و شهر بیاضه در منتهی الیه شرقی استان اصفه

از توابع شهرستان نائین و دارای آب و هوای کویری و معتدل و خشک است و در 38 کیلومتری جنوب شرقی نائین و 6 کیلومتری شمال راه آسفالتهٔ نائین - اردکان قرار گرفته است. در این آبادی یک قلعهٔ آجری و یک برج دیده بانی متعلق به دوران صفوی وجود دارد که معماری جالب توجهی دارند.

فرخی روستایی است در کویر مرکزی ایران واقع در شهرستان نایین دارای آب و هوایی گرم و خشک و با بیش از 3000 نفر جمعیت که از شرق به شهر خور و از غرب به روستای چاهملک و از جنوب به روستاهای جعفر آیاد و ابراهیم آباد و از شمال به کوههای کم ارتفاع فرخی محدود می شود.

این مسجد در اواسط بازار تاریخی شهر و در محدوده جغرافیایی محله تاریخی چهل دختران نایین واقع شده است. میگویند روزگاری بسیار بزرگ و دارای رواق و ایوان و گنبد و صحن بوده ، که به تدریج از بین رفته است.قبر بانی آن که از عرفا  و زهاد نایین بوده در  گنبد خانه  مسجد واقع است.بر سر درب آن این بیت شعر نوشته شد

بقعه مصلی دارای دو آب انبار است یکی در داخل و یکی بیرون از قلعه آن که بیرونی هنوز باز است و قابل استفاده.

خانه تاریخی پیرنیا به عنوان یکی از مهم ترین مساکن سنتی شهر نائین الگوی مهم معماری و هنری خانه های تاریخی منطقه و کویر مرکزی ایران محسوب می شه. این خانه متعلق به دوران صفویه بوده و از اجزاء مختلفی از جمله ورودی ، دالان های متعدد ، هشتی ، غلامگردش، ایوان شاه نشین ، اتاق نشیمن ، گودال باغچه ، باغ و بخش

بیاضه روستایی است که در 53 کیلومتری جنوب شرقی خور و بیابانک در بخش نایین در استان اصفهان واقع شده. قلعه بیاضه یا ارگ بیاضه قلعه ای قدیمی است که در روستای بیاضه قرار دارد. این بنای چند طبقه و خندق عریض و عمیق و مجموعه خشتی گسترده و به هم پیوسته پیرامون آن، نمونه ارگ و دژ کویری است. این قلعه باستانی ب

این کاروانسرا در روستای نیستانک در 30 کیلومتری جاده نائین به اردستان قراردارد . این بنای تاریخی به عنوان یکی از زیباترین کاروانسراهای دوره قاجار محسوب می گردد و ساخت آن به صورت چهارضلعی از بیرون و به صورت هشت ضلعی در حیاط می باشد. ورودی اصلی بنا در قسمت جنوبی قرارداشته که پس از عبور از دری بزرگ به

مسجد جامع نایین با الگوبرداری از مسجد پیامبر در مدینه ساخته شده . حیاط بزرگی وسطش داره و اطرافش رو شبستان های ستون دار گرفته . دهانه میانی روبه قبله و دهانه روبروی آن که ورودی مسجده پهن تر و گشادتر از دهانه های دیگرشه. مسجد نائین به شیوه خراسانی ساخته شده ، در زمان آل بویه و آل کاکویه بخش هایی به آن

کاروانسرای بلاباد در کیلومتر 23 جاده اصفهان – نایین در در دهستان لای سیاه در مجاورت روستای بلابادقرار دارد . این کاروانسرا 2000 متر مربع مساحت و 26 حجره دارد و در زمان صفویه ساخته شده است. چهار ایوانی است با حیاط مرکزی و دارای برج دیده بانی است . کاروانسرا در نمای بیرونی دارای 10صفه جهت استراحت مسا

آسیاب آبی ریگاره در محمدیه شهر نایین، به عنوان یکی از شاهکارهای معماری و هنری شهرستان نایین محسوب می شه. این آسیاب با تکنیک و روش کند و با وسعت بسیار زیاد به طول حداقل 150 متر و عمق 30 متر در دل خاک حفر شده. سنگ های بزرگ این آسیاب به وسیله آب قنات بسیار قدیمی کیخسرو که در عمق 18 متری در زیر زمین به

معروف ترین آب انبار نایین ، آب انبار معصوم خانیه که توسط فرد خیری به همین نام ساخته شده . آب انبارهای نائین از لحاظ عناصر و اجزاء ساختمان شباهت تام و تمامی با هم دارند. این آب انبارها به خاطر شرایط اقلیمی و کویری نائین ساخته می شدند زیرا آب بیشتر قنات ها شور و غیر قابل استفاده بود . مجموعه آب انباره

این آب انبار یکی از جاذبه های تاریخی استان اصفهانه که در بافت تاریخی شهر نائین روبروی مسجد خضر قرار گرفته.

هنر عبابافی یکی از صنایع دستی قدیمی و ظریف شهر نائینه که سالهاست در محمدیه رواج داره و می شه گفت روزگاری شغل بسیاری از مردم این منطقه به حساب می اومده. در هر عبابافی تقریبا 8 تا 10 نفر مشغول به کار بوده اند و آمار بافتشان آنقدر بالا بود که سالانه تا پنج هزار عدد عبا از این شهر صادر می شده، اما امروز

نای تاریخی خانه علوی از نظر معماری بسیار حائز اهمیت بوده ازاجزاء مختلفی از جمله سردر بسیار زیبا و بلند که بربالای آن سه برج مدورکوچک قرارداشته و جنبه تزئینی دارد ساخته شده است. درقسمت پائین سردر, پیشطاق بسیار زیبا که با رسمی بندی شمشه ای با گچ ساخته شده دیده می شود بعد از عبور از ورودی و پیشطاق به ه

این قلعه در شرق نائین و در روستای بافران واقع شده و چاهی داره که نام آن با افسانه ها درآمیخته. این قلعه در حال تخریب و ویرانیه.

بنای تاریخی مسجد باباعبد الله در ابتدا به صورت گنبد مقبره ای دوره ایلخانی بوده و سپس مسجد در کنار آن توسعه یافته است .این بنای تاریخی به صورت مسجد دو ایوانه بوده که پس از عبور از ورودی اصلی به صورت غیر مستقیم به سمت چپ و راست به داخل صحن یا حیاط وارد گردیده و در قسمت سمت چپ حیاط به صورت طاقنما بوده

بنای تاریخی خانه فاطمی در محله نوآباد و جنب بازار تاریخی شهر نائین واقع گردیده است. این بنا به عنوان یکی از مهمترین مساکن سنتی شهرستان نائین محسوب گشته و در حال حاضر در مالکیت نمایندگی میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان نائین در حال مرمت می باشد. این بنای تاریخی متعلق به خاندان فاطمی ها در نائین بوده و

این قلعه از معروف ترین بناهای نائینه که بالای کوهی مشرف بر محله زیبای محمدیه قرارگرفته. آشورگاه تقریباً از تمام نقاط محمدیه و از جاده نائین به انارک هم دیده می شه .به محض ورود به محمدیه نخستین بنایی که به چشم می خوره قلعه آشورگاهه. بنابر موقعیت سوق الجیشی این قلعه احتمالاً از آن به عنوان دژی دفاعی ا

آتشکده سپرو آتشکده ای است که برفراز شیرکوه در روستای سپرو در 30 کیلومتری شمال غربی شهر نایین قرار داشته است. این آتشکده که در گویش محلی از آن باعنوان چهاردری یاد می شود در لیست آثار باستانی مربوط به عهد ساسانیان ثبت شده است واخیرا" بودجه ای به ترمیم وبازسازی آن اختصاص یافته ودرحال بازسازی می باشد تا