آرامگاه کوروش بزرگ بنایی است بدن هیچ تزئین خارجی ولی با معماری منحصر بفرد که ابهت زیادی دارد. این مقبره در یک کیلومتری جنوب غربی کاخ های سلطنتی منطقه پاسارگاد قرار گرفت. آرامگاه کوروش تنها بنایی در پاسارگاد بوده که توصیف آن در منابع یونانی آمده است. بنا با تکنیک و مهندسی دقیق اجرا شد به صورتی که پس

تخت جمشید مجموعه ای از چند کاخ تو در تو در کنار دشت مرودشت و در کوهپایه کوه رحمت در استان فارس است. در دوره های تاریخی پس از هخامنشیان به دلیل فراموشی خط و زبان پارسی باستان و ناآشنا بودن سنگ نوشته ها، نام پارسه فراموش شده و مردم نام تخت جمشید (پادشاه پیشدادی) را بر روی کاخ می نهند. تخت جمشید در شهر

نقش رستم مجموعه ای باستانی در زنگی آباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس است که در فاصله 6 کیلومتری شمال تخت جمشید قرار دارد. این محوطه باستانی یادمان هایی از ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده و از حدود سال 1200 پیش از میلاد تا 625 میلادی همواره مورد توجه بوده است، زیرا آرامگاه

پاسارگاد مجموعه ای از سازه های باستانی برجای مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس قرار گرفت. این مجموعه پنجمین مجموعه ثبت شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است. شهر باستانی پاسارگاد نخستین پایتخت شاهنشاهی هخامنشی بوده که در قلب استان فارس و در دشت رود پلوار قرار داشت.

کاخ صد ستون یکی از بخش های مهم تخت جمشید، پایتخت امپراتوری هخامنشیان در ایران باستان است. این کاخ به دستور خشایارشاه ساخته شده و به دلیل داشتن 100 ستون عظیم شهرت دارد. کاخ صد ستون در گذشته به عنوان تالار تجمع و پذیرایی از مقام های مختلف مورد استفاده قرار می گرفت. ستون ها و دیوارهای آن با نقوش برجسته

کاخ دروازه ملل، کاخ دروازه کشورها، کاخ انتظار، کاخ دالان انتظار یا کاخ خشایارشا از کاخ های تخت جمشید بوده که در کنار پلکان ورودی و در شمال غربی این ارگ پادشاهی جای گرفت. داده های امروزی درباره نام این کاخ از روی سنگ نبشته های بالای این کاخ گرفته شده است. کاخ دروازه ملل دارای سه درگاه غربی، شرقی و جن

زندان سلیمان بقایای دیواری باستانی از دوره هخامنشیان بوده که امروزه به زندان سلیمان موسوم است. این دیوار به بلندای 14 متر در محوطه باستانی پاسارگاد و در شمال محدوده کاخ ها قرار داشته و در اصل باقیمانده یک برج سنگی چهار ضلعی مسقف بوده است. پژوهشگران با توجه به شباهت این بنا در پاسارگاد با کعبه زرتشت

روستای بورکی از توابع شهرستان مرودشت و در فاصله 20 کیلومتری شمال این شهرستان واقع شده است.طبق تحقیقات باستان شناسی و اشیاء بدست آمده از تپه باستانی این روستا قدمت آن به حدود هفت هزار سال و دوران نو سنگی باز می گردد. دلیل نامگذاری این روستا را وجود دختران بور با چشمان سیاه و درشت در میان ساکنان این

نقش رجب جایگاه یکی از آثار ارزشمند حجاری باستانی ایران است. این محل در 13 کیلومتری شهر مرودشت و در فاصله 3 کیلومتری شمال تخت جمشید واقع است. در مجلس یکم که در شمال این محوطه کوچک قرار گرفته و یک متر و نیم بالاتر از سطح زمین است، شاپور یکم دومین شاهنشاه ساسانی سوار بر اسب درشت اندامی هست و در پشت سر

قدمگاه مرودشت که در انتهای جنوبی کوه مهر قرار دارد، بنایی نیمه ساز متعلق به عصر هخامنشی است. این بنا شامل دو سکو است که روی یکدیگر ساخته شده اند و دو پلکان که از سنگ تراشیده شده اند. عرض هر سکو حدود 20 متر است. سکوی پایینی 3 متر از سطح دشت ارتفاع و 13 متر عمق دارد. سکوی بالایی 4 متر بالاتر از سکوی پ

کاخ آپادانا یا کاخ بار داریوش و خشایارشا یکی از کاخ های اندرونی تخت جمشید است. این کاخ مشتمل هست بر یک تالار چهارگوش مرکزی با 36 ستون و سه ایوان، در جهت های شمال، شرق و غرب (هر یک با 12 ستون)، چهار برج در چهار گوشه بیرونی تالار و یک رشته اتاق نگهبانی که در جنوب آن قرار دارند. بنای کاخ آپادانا به دست

کعبه زرتشت نام بنایی است چهارگوش که با معماری خاص و منحصر به فرد، دقیقا روبروی آرامگاه داریوش دوم قرار دارد. این کعبه در دوران هخامنشیان ساخته و در کنار روستای زنگی آباد شهرستان مرودشت فارس قرار دارد. محوطه نقش رستم که در آن کعبه زرتشت نیز جای دارد یادمان هایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را نی

کاخ هدیش سالها کاخ خشیارشا نامیده می شد ولی در سال 1979 علیرضا شاپور شهبازی در طی کاوشهای باستان شناسی بر بالای چتر خشیارشا در جرزی در گوشه شمال شرقی نوشته ای پیدا کرد که نام داریوش شاه در آن درج شده بود و این ثابت کرد این کاخ در دوران فرمانروایی داریوش شروع به ساخت شده و خشیارشا آنرا به اتمام رساند

کاخ تَچَر، کاخ تچرا، تالار آینه یا کاخ اختصاصی داریوش بزرگ به معنای خانه زمستانی از نخستین کاخ هایی است که بر روی صفه تخت جمشید کشف گردید. سنگ های این کاخ، خاکستری است به طوریکه عکس آدمی در آن می افتاده و به همین جهت در این اواخر آن را آینه خانه و یا تالار آینه هم می خواندند. بر روی دیواره های پلکان

دو تپه نزدیک به هم در 2.5 کیلومتری تخت جمشید در دشت مرودشت قرار داره که به تل باکون مشهورن. یکی از تپه ها قدیمی تره و آثار کشف شده در اون به حدود 5000 سال قبل از میلاد تعلق داره. در تپه دیگر که آثارش جدیدتره بعد از اسلام هم مورد استفاده قرار گرفته و گورستان بوده. دیوار منازل این منطقه از چینه بوده و

کاخ ه یا کاخ اچ یکی از کاخ های تخت جمشید است که در جنوب غربی تخت گاه و در غرب کاخ هدیش قرار گرفته است. پلکان منقوشی که از دو جانب به این کاخ راهبر است، اکنون حالتی نیمه ویران دارد. پلکان اصلی به گواهی قطعه مکتوبی که از آن به جای مانده، به بنایی تعلق دارد که خشایارشا آغاز و اردشیر یکم آن را تمام کرده

"بند تاریخی عماد آباد" متعلق به قرون اولیه تا متاخر اسلامی هست که روی رودخانه پلوار (سیوند) قرار گرفته و بعد از طی تشریفات قانونی لازم به شماره 31123 مورخ 26/6/93 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید . این بنا از سنگ و ساروج ساخته شده و در هر گوشه از سمت راست و سمت چپ، چه در سراب و چه در پایاب دستکی

این اثر در تاریخ 2 آبان 1351 با شمارهٔ ثبت 929 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل نزدیک مرودشت و در مسیر شیراز- اصفهان روی رودخانه کُر بنا شده و از آثار دورصفویه است که بین سال 1021 تا 1043 هـ. ق توسط " امامقلی خان" حکمران فارس ساخته شده است. انتخاب محل احداث پل با دانش زیاد صور

بقایای این پل در شمال شرق و خارج از حصار و دروازه شهر قدیمی استخر- واقع در جلگه مرودشت – و بر بستر رود پلوار واقع شده و ظاهراً از آثار دوره ساسانی است. این پل در مسیری که به طرف سیوند، پاسارگاد و نقش رستم می رفت و بر سر راه قدیم شاهی شوش به پاسارگاد، قرار داشت. پل حدود56 متر طول و پنج پایه داشت. پای

تل آجری یکی از چندین محوطه و تپه باستانی اطراف تخت جمشید است. هیات باستان شناسی ایران و ایتالیا که از چند سال قبل به منظور شناسایی شهر پارسه، حفاری های باستان شناسی را در اطراف تخت جمشید آغاز کردند، از سه سال قبل حفاری در تل آجری را شروع کردند. این هیات در تازه ترین کشفیات خود موفق به شناسایی یک

این پل که امروزه به صورت ویرانه ای درآمده ، در شمال شرق شیراز و 2 کیلومتری شمال روستای سیوند – از توابع مرودشت – بر روی رودخانه پلوار ، در مسیر کاروان رو قدیم شیراز به کرمان واقع گردیده است. با توجه به ویرانی این پل ، از جزئیات معماری و نیز تاریخ ساخت آن اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما با توجه به اینکه

پل بیدگل مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان مرودشت، بخش درودزن، دهستان ابرج، جنوب روستای بیدگل واقع شده و در تاریخ 30 بهمن 1386 با شمارهٔ ثبت 20946 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.