روز گلونی (روسری گلونی)

یکی از مراسم های جالب و دیدنی که هر ساله روز 26 اردیبهشت در شهر خرم آباد و سایر بخش های استان لرستان با شور و نشاط خاصی برگزار می شود و مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بسیاری قرار می گیرد، روسری گلونی (روز گلونی) هست. علت برگزاری این مراسم محلی و سنتی بها دادن به گلونی بوده که جز جدایی ناپذیر پوشش سنتی قوم لر و کرد محسوب می شود. حال، بهتر است برایتان شرح دهیم که در اصل گلونی چیست و چه کاربردی دارد. کلمه گلونی از گلبندی گرفته شده که به نوعی پارچه ابریشمی رنگی اطلاق می شود. در گذشته، نوعی پارچه ابریشمی هندی به اسم گل بدن به در دو رنگ وجود داشته که از هندوستان به ایران وارد شد. به دلیل اینکه ایرانی ها از قدیم به تنوع رنگ و طرح در پارچه علاقه بسیاری داشتند، این پارچه به فرهنگ اقوام ایرانی گره خورد و دستخوش تغییرات بسیاری شد تا اینکه در قالب گلونی مورد استفاده قرار گرفت. گلونی به سربند، روسری یا هر گونه پوششی می گویند که زنان مناطق لر و کردنشین ایران از آن بهره می برند. این روسری با قدمت 3000 ساله خود، به دوران حضور زنان کاسیت (اجداد قوم لر) نسبت داده می شود و نوعی پارچه ابریشمی و لطیف است. این روسری زیبا جز جدا نشدنی لباس عروس و زنان عشایر بوده که در بین آنان با طرح ها و رنگ های گوناگون محبوبیت دارد. این سربند آنقدر زیباست که جذابیت لباس عروس را دو چندان می کند، زیرا سر عروس را با چند تخته از این چارقدها می پوشانند، به گونه ای که دنباله آن ها از پشت سر آویزان هست. گلونی که از دوران سلطنت قاجار مردان نیز شروع به استفاده از آن کردند، در قوم لر و کرد ویژه جشن ها بوده و رنگ های متنوع آن جلوه ای خاص به این مراسم ها می بخشند. استفاده از گلونی در مردان متفاوت بوده و به جهت تزئین و ثابت نگه داشتن کلاه در میهمانی یا جنگ ها از آن استفاده می کردند. در روز 26 اردیبهشت که در تقویم ایران به روز گلونی شهرت دارد، زنان مسن شهر یا مادران دختران جوان گرد هم جمع می شوند، گلونی هایی که از دوران کودکی برای دخترانشان آماده کرده اند را از کمدها خارج کرده و با رقص و شادی بر سر دختران می بندند تا بدین طریق سنت های سرزمین آبا و اجدایشان را به آنان معرفی کنند. دختران با بستن این روسری یا سربندها و قدم زدن در شهر زیبایی گلونی را به نمایش می گذارند و هویت، فرهنگ و اصالت این قوم باستانی را به جهانیان نشان می دهند. لازم هست بدانید که روز گلونی با شکوه خاصی هر ساله اجرا می شود و مملو از رقص و پایکوبی هست.