ورزش زورخانه ای یا پهلوانی یکی از اصیل ترین ورزشهای ایران است

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، ورزش زورخانه ای یا پهلوانی یکی از اصیل ترین ورزشهای ایران است.

محسن بهزاد، فرزند مرحوم استاد علی بهزاد، بنا و معمار چیره دست اصفهانی، از نوادگان استاد محب علی بیک لله ناظر و واقف عمده مسجد امام اصفهان است. او که طراح زورخانه علیقلی آقا در اصفهان بوده و این طراحی را با محوریت زورخانه ها و ساختمان های ورزش پهلوانی به انجام رسانده، در رشته های عمران، آب و محیط زیست، عمران ساختمان و نیز کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانش آموخته شده و از پژوهشگران حاذق معماری ایرانی است.

در ادامه گفت و گو با محسن بهزاد را بخوانید که با تمرکز بر قدمت، ریشه و پیشینه ورزش زورخانه ای، ویژگی ها، آداب و اصول این ورزش، نحوه اجرای آن و همچنین با اشاره به زورخانه های قدیمی ایران و اصفهان و البته زورخانه های دایر و به ویژه مبنای طراحی وی برای احداث زورخانه علیقلی آقا انجام شده است.

زورخانه علی بن ابیطالب (ع)، خیابان ابن سینا
زورخانه علی بن ابیطالب (ع)، خیابان ابن سینا

لطفاً صحبت را با موضوع قدمت، ریشه و پیشینه ورزش زورخانه ای آغاز کنید.

ورزش زورخانه ای یا پهلوانی یکی از اصیل ترین، قدیمی ترین و شناخته شده ترین ورزش های کشور ایران است که ریشه ای عمیق در آداب و رسوم و باورهای مردم این مرز و بوم دارد و از حدود 100 سال پیش به اشتباه ورزش باستانی نام گرفته، زیرا این ورزش با آداب و رسوم امروزی قبل از اسلام وجود نداشته و در کتاب های تاریخی، آداب و اخلاق ایرانیان مطلبی راجع به زورخانه یا محلی شبیه به آن و ورزش باستانی به چشم نمی خورد که ما بخواهیم از آن به ورزش باستانی یاد کنیم.

اما هر چند به صورت کتاب نوشته، آثار مشخصی در دوران قبل از اسلام از این ورزش در دست نیست ولی ورزش زورخانه ای باید با ورزش در ایران باستان مطالعه و بررسی شود، زیرا وجود صفات پهلوانی، فتوت و روح جوانمردی در زورخانه ها و فرهنگ و آیین ورزش زورخانه ای، قطعاً با آیین پهلوانی دوران باستان پیوند آشکار دارد.

همچنین شباهت آلات و ادوات ورزش زورخانه مانند میل باگرز، کباده با کمان و ضرب که می تواند قرابت و نشانی از طبل و کوس داشته باشد و در جنگ های ایرانیان به کار می رفته و نیز فارسی بودن اسامی حرکات و آلات ورزشی و نام خود زورخانه که کاملاً ریشه ایرانی دارد همگی دلیل این ادعاست. درنتیجه ورزش زورخانه یا پهلوانی، یک هنر رزمی بوده که بیان کننده باورهای اسلامی، عرفانی و باستانی ایران زمین است.

در بررسی تاریخی پیش از زرتشت میتوان یافت که توده هایی از مردم، «ایزد باروری» که همان «ایزد مهر» است را در زندگیشان مظهر و مرکز قدرت می دانستند که با موعظه برابری و برادری قشرهای مختلف فقیر و میان حال را به خود می خواند و باعث پدید آمدن الگوهای رفتاری و آیین های جدید ازجمله «الگوی پهلوانی- مهری» شد. در این آئین بود که یکی از شرط های رسیدن به حقیقت و سلامت روح پرورش تن بوده است که درواقع پرورش روان را از تن جدایی ناپذیر می دانستند.

در مورد ریشه های ورزش پهلوانی و آداب زورخانه ای نظرات مختلفی ارائه شد اما آنچه از همه این نظرات نتیجه می شود، آن است که شیوه های پهلوانی با خلقیات مردم ایران باستان سازگاری و همخوانی داشته و حتی شباهت زورخانه ها با معابد مهری نیز به خوبی آشکار است و بسیاری آداب و سنت های پهلوانی و زورخانه ای را جزو آیین مهرپرستی می دانند. این آیین که مربوط به دوره اشکانیان بوده ریشه بسیاری از آداب و رسوم و فرهنگ ما ایرانیان است و حتی از ایران به اروپا نیز راه یافته که ساختار معابد مهری اروپایی را نیز با بناهای زورخانه ها در ایران مرتبط دانسته اند و به همین دلیل اصل ورزش پهلوانی را حداقل به دوره اشکانیان می دانند.

زورخانه پهلوان رحیم نجاپور، دروازه نو (خیابان ابن سینا)
زورخانه پهلوان رحیم نجاپور، دروازه نو (خیابان ابن سینا)

ورزش باستانی و پهلوانی در دوره اسلامی به چه نحوی بوده است؟

با ورود اسلام به خاطر دوام آئین، اسطوره های تازه ای درباره منشاء این آئین پدید آمد و آن را با اسلام پیوند داد که این پیوند همراه با ریشه های تاریخی آن بود، البته به جهت همسویی و انطباق موازین و معیارهای آن با تعالیم اسلامی و به تبعیت و پیروی از احکام و فرامین دینی و سرمشق قرار دادن پیشوایان دینی به تدریج از رونق و اعتبار بیشتری برخوردار شد و به لحاظ توجه عمیق به گرایش ها و علائق مذهبی همچنان تا به امروز مداومت کرده است. در آن دوران حضرت علی (ع) نخستین مسلمانی است که به لقب فتوت و جوانمردی مفتخر شده است.

در ایران نیز جوانمردانی به نام فتیان و جوانمردان شکل گرفتند و ریشه اصلی مبارزات مردم ایران را تشکیل می دادند که جزو مخالفین شدید حکام ظالم اعراب بوده اند. فتیان و جوانمردان به مصداق حدیث «لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار» خود را پیرو علی بن ابیطالب (ع) می دانند و اصول فتوت را از قول آن حضرت بر هیئت خصلت نوشته اند که عبارتند از وفا، صدق، امن، سخا، تواضع، نصیحت، هدایت، توبه و خصلت های لازم برای ورود به گروه جوانمردان را 7 خصلت برشمرده اند که تقریباً با آداب ورزش رودخانه ای مطابقت دارد و عبارتست از 1. دین (باید مسلمان باشد) 2. ذکورت (باید مرد باشد) 3. بلوغ (باید بالغ باشد) 4. عقل (باید عاقل باشد) 5. صحت (ازنظر بدنی سالم و بدون نقص باشند 6. مروت (بامروت و باانصاف باشد) 7- حیا (باید باحیا باشد)

از دیگر گروههای جوانمرد آن دوره ها میتوان به شاطران و عیاران اشاره کرد که همراه با فتیان تقریباً اهداف مشترکی داشتند، به هر حال پیدایش ورزش باستانی و کشتی پهلوانی بعد از اسلام به نقلی از سرزمین خاوران (شرق ایران) بوده است که زمان آن از قرن سوم هجری به بعد شروع می شود و در عصر پوریای ولی یعنی قرن هفتم به اوج خود می رسد اما تشکیل گروههای فتیان، شاطران و عیاران همواره در کل تاریخ ایران منجر به پیدایش نهضت ها و خیزش های مردمی مانند نهضت سربداران و غیره بوده است. اگر بخواهیم نامی از مشوق اصلی ورزش باستانی و کشتی پهلوانی در ایران ذکر کنیم الحق باید به نام شاعر پارسی زبان «فردوسی» اشاره کنیم.

زورخانه مولا علی (ع)، جویباره (خیابان کمال)
زورخانه مولا علی (ع)، جویباره (خیابان کمال)

ورزش زورخانه و پهلوانی دارای چه خصوصیات، ویژگی ها و اصولی است؟

در این ورزش علاوه بر تربیت جسم به مسائلی مانند اخلاق ورزشی، جایگاه سادات، شور و استقامت، استقبال از حقایق بالاتر از دانسته خود، توجه به ارزش های اسلامی در تنظیم، تطهیر و کنترل، احترام به قبله مسلمانان، همچنین فروتنی و تواضع، احترام به بزرگان، دعا و نیایش و غیره توجه بسیاری شده؛ به طوری که میتوان این آداب را جو اصول جدانشدنی این ورزش دانست.

در گذشته، کسانی که به این ورزش روی می آوردند ضمن اجرا در آموزش و حرکات ورزشی، روحیه جوانمردی، بخشندگی، مروت، کمک به تنگ دستان و دیگر صفات عالی و ارزشمند انسانیت را نیز می آموختند که در دوره معاصر مراسم گل ریزان در زورخانه ها را میتوان ادامه دادن راه آنها دانست.

زورخانه علی‍قلی آقا، خیابان مسجد سید
زورخانه علی‍قلی آقا، خیابان مسجد سید

وضعیت ورزش باستانی و پهلوانی از شروع تا امروز به چه نحوی بوده است؟

این ورزش از شروع تاکنون دارای نوساناتی بوده که میتوان از بی لیاقتی شاه سلطان حسین صفوی در مورد عدم تربیت ورزشکاران و افراد جنگجو در دوران خود و نیز از تربیت پهلوانانی ازجمله پوریای ولی، حاج مصطفی طوسی، غلامرضا تختی در ادوار مختلف نام برد. همچنین تربیت پهلوانانی در دوره معاصر که همگی شاهد آنها بوده ایم که هم جزء فتیان و شاطران و هم عیاران بودند و خود هر کدام یک تنه در برابر قدرت های ظالم و متجاوز ایستادند و با تقدیم جان خود نه تنها از ایران و جان و مال و ناموس ایرانی دفاع کردند بلکه دست متجاوزان را از تعدی به ضعیفان در خارج از ایران نیز کوتاه کردند.

درج و تصویب روز ملی فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای در متن تقویم رسمی کشور که روز 17 شوال بوده و روز نبرد حضرت علی (ع) با عمر بن عبدود است و با هدف پاسداری و ترویج فرهنگ ارزشمند پهلوانی و جوانمردی و حفاظت از آثار فرهنگی ناملموس انجام شده است می تواند یکی از کارهایی ارزشمند درباره احیای این ورزش باشد.

زورخانه آقا شیر حسن آباد، خیابان فرشادی
زورخانه آقا شیر حسن آباد، خیابان فرشادی

لطفاً به زورخانه های قدیمی ایران بپردازید و به تعدادی از مهمترین آنها اشاره کنید.

ازجمله زورخانه های قدیمی ایران که از دوره صفویه به جای مانده، میتوان به زورخانه خانقاه شهرستان آران و بیدگل و زورخانه خواجه خضر شهر یزد اشاره کرد. از دوره زندیه نیز در شهر شیراز زورخانه پولاد هنوز به جای مانده است.

در دوران قاجاریه با توجهات شخصی ناصرالدین شاه، ورزش پهلوانی مورد توجه قرار گرفت و ارتقا داده شد ولی توسط جانشینان او تعقیب نشد. در آن دوران باشگاه پهلوانی ری و زورخانه باغ گلستان در تهران ساخته شد. از دیگر زورخانه های قدیمی ایران میتوان از زورخانه علی میرزا همدان (1235)، زورخانه پهلوان پور تهران (1304)، زورخانه شیر تهران (1305)، زورخانه بیژن کرمانشاه (1320) و بیش از صدها زورخانه در کل کشور نام برد که اکثراً فعال هستند.

زورخانه فتوت، خیابان جی، خیابان مسجد علی
زورخانه فتوت، خیابان جی، خیابان مسجد علی

زورخانه ها قدیمی اصفهان را نام ببرید.

در گذشته نه چندان دور در هر محله از اصفهان چندین زورخانه وجود داشتف حتی در برخی از خانه ها نیز محلی به عنوان گود زورخانه ها برای انجام ورزش باستانی در نظر گرفته میشد که کم کم بر اثر بی مهری ها تعداد این زورخانه ها کم و اکثر آنها تخریب شد و کاربری آنها تغییر کرد که به تعدادی از آنها در ادامه اشاره میکنم.

زورخانه قاضی در بازارچه حمام قاضی در محله شهشهان، زورخانه دردشت در اواسط بازار دردشت در کوچه مسجد آقانور و زورخانه درب امام که در یکی از صحن های بقعه امامزاده درب امام قرار داشته است. زورخانه گل بهار در محله امامزاده اسماعیل، زورخانه جوی باریکه در محله جوی باریکه، و زورخانه علی جان یا ظلمات و در مجاورت میدان نقش جهان نزدیک چاه حاج میرزا بوده است. همچنین زورخانه پاگلدسته که در محل بقعه یا مدرس بوعلی سینا قرار داشت و به زورخانه پهلوان حاج عباس نجار معروف بود و بعد از مدتی گود آن پرشد اما مدرس ابن سینا هنوز پابرجاست.

برخی دیگر از این زورخانه عبارت بودند از زورخانه پهلوان عباس بهاب در خیابان چهارباغ عباس روبروی کنسولگری روسیه، و زورخانه استوار قالیباف که در خیابان وحید اول باغ دریاچه قرار داشت و چندین سال پیش تخریب شد. زورخانه آب 250 که در خیابان مصلی قرار داشته و هم اینک اثری از آن نیست. زورخانه آرش که در طرح احیا و نوسازی میدان امام علی (ع) کاملاً تخریب شد. زورخانه قدیمی محله علیقلی آقا که در بازار آنجا قرار داشت و به جای آن یک مغازه ساخته شده و البته زورخانه های قدیمی دیگری هم بودند که حتی نام آنها نیز از یادها رفته است.

گود زورخانه علی‍قلی آقا
گود زورخانه علی‍قلی آقا

به زورخانه های امروزی و دایر شهر اصفهان نیز اشاره کنید.

امروزه متأسفانه در شهر اصفهان که پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی است با توجه به وسعت شهر و جمعیت حدود 2 میلیون نفری آن، زورخانه های فعال بسیار کم است و تعداد آنها به انگشتان دست می رسد. بااینکه این ورزش در تهران دارای فدراسیون بین المللی است و در سال 1387 در ایران ثبت ملی شده و همچنین در سال 1389 به عنوان میراث فرهنگی ناملموس یا معنوی مستقل ایران در یونسکو به ثبت رسید اما همچنان مورد بی مهری واقع شده و تعداد افراد طرفدار این ورزش کم شده اند که شاید به خاطر عدم شناخت مردم از ایده ها و اصول این ورزش فرهنگی است. البته وجود ورزش های بیشمار دیگر را میتوان دلیلی بر رکود و فراموشی این ورزش دانست.

طبق آمارها، در استان اصفهان حدود 150 زورخانه وجود دارد که 137 باب از آنها فعال است. به هر حال زورخانه علیقلی آقا در محله بید آباد، زورخانه پهلوان رحیم نجارپور در محله دروازه نو، زورخانه صاحب الزمان (عج) در محله محسن آباد، زورخانه فتوت در محله خوراسگان، زورخانه علی بن ابیطالب در میدان شهدا، زورخانه مولا علی (ع) در محله جویباره، زورخانه پوریای ولی خمینی شهر، زورخانه آهن در محله لنبان، زورخانه آقا شیر واقع در بازارچه و دروازه حسن آباد، زورخانه پوریای ولی (باشگاه کارگران) خیابان چهار باغ بالا از زورخانه های فعال شهر اصفهان هستند.

جایگاه مرشد یا سردم در زورخانه علی‍قلی آقا
جایگاه مرشد یا سردم در زورخانه علی‍قلی آقا

زورخانه علیقلی آقا را چگونه و در چه زمانی و برای چه کسی طراحی کردید؟

اول اینکه مفتخرم که محلی را در شهر آبا و اجدادیم طراحی کردم که تا زمان پایداریش در آن همواره جوانمردی صداقت و صفا تداعی می شود و در همه حال به نام و ذکر امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) مزین می شود. دوم اینکه افرادی از روی ناآگاهی این زورخانه را قدیمی ترین زورخانه های اصفهان معرفی می کنند و با زورخانه قدیمی بازارچه علیقلی آقا که در اواخر دوره قاجار ساخته شده بود و هم اکنون به مغازه تبدیل شده، اشتباه می گیرند.

این زورخانه را سال 1380 طراحی کردم که در آن زمان، شهردار اصفهان آقای مهندس محمد علی جوادی سی و چهارمین شهردار این شهر و آقای مهندس سمنانی نیز مدیر طراحی شهری شهرداری اصفهان بودند. در 28 مهر 1380 بود که به همراه مدیریت وقت طراحی شهری شهرداری اصفهان، شهردار منطقه یک و یکی از معاونانشان به محله علیقلی آقا رفتیم. در آنجا محوطه ای را به من نشان دادند و از من خواستند تا محلی را برای ساخت زورخانه جانمائی و زورخانه ای را طراحی کنم که در ایران تک باشد و مثل و مانند آن در هیچ کجای کشور نباشد و شهردار گفتند ما میهمان خارجی که داریم محل مناسبی را جهت بازدید زورخانه در اصفهان نداریم.

در همان جلسه قرار شد نقشه های معماری و سازه توسط بنده طراحی و تهیه شود و حتی قرار شد مجری و پیمانکار ساخت زورخانه نیز خودم باشم و صورت جلسه ای نیز تنظیم و به امضای حاضرین رسید. چون در آن زمان استاندارد خاصی برای طراحی زورخانه ها نظیر کتاب نویفرت وجود نداشت ابتدا مجبور شدم چند زورخانه دایر آن زمان ازجمله زورخانه نجارپور، آرش، آهن و پوریای ولی را بررسی کنم تا الگوی استانداری را برای طراحی انتخاب کنم اما این چند زورخانه، بدون طراحی و غیر کارشناسی توسط افراد عامی ساخته شده بود و نمی توانست معیار طراحی من باشد.

به هر صورت معایب و محاسن آنها بررسی کردم و چون به نتیجه نرسیدم به توصیه مرحوم پدرم به تهران رفتم و خدمت آقای مهندس هاشمی طبا رئیس سازمان تربیت بدنی کشور و معاون رئیس جمهور وقت رسیدم و از ایشان خواستم بهترین زورخانه های ایران که در نظرشان جالب است را به بنده معرفی کنند تا بتوانم پس از بررسی، الگوی استاندارد را تهیه کنم. ایشان یک زورخانه در شهر رشت و یک زورخانه در شهر کاشان را معرفی کردند و از کار بنده نیز بسیار تجلیل کردند.

براساس مقاله ورزش زورخانه ای یا پهلوانی یکی از اصیل ترین ورزشهای ایران است، باید بدانید که البته با معرفی پدر خدمت دو نفر از پهلوانان قدیم پایتخت نیز رسیدم و نکات مهم زورخانه ها و آداب و رسوم آنها را از ایشان پرسیدم و پس از بررسی زورخانه شهید فهمیده در تهران، فوراً به کاشان رفتم و در آن شهر زورخانه های نیرومند و شهدای طوقانی را بررسی کردم که در این سفرها برادر عزیزم استاد مهدی بهزاد من را همراهی می کردند.

پس از جمع بندی معایب و محاسن و اطلاعات جمع آوری شده و تهیه جزوه 15 صفحه ای با عنوان طراحی ساختمان های ورزش باستانی، زورخانه علیقلی آقا را براساس یافته های خود طراحی کردم و یک نسخه از طراحی و جزوه تهیه شده را به کارفرما تقدیم کردم که متأسفانه با عدم انجام تعهد کارفرما روبرو شدم و این امر باعث شد بقیه نقشه های طراحی داخلی و جزئیات و فایل های معماری که 7 شیت بود و نقشه های سازه را نیز به ایشان تحویل ندهم. اما به خواست پروردگار متعال مدتی بعد طرح اینجانب توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان در همان محل ساخته شد و تقریباً 20 سال است که به بهره برداری رسیده است اما چون نقشه های جزئیات معماری را به کارفرما نداده بودم، نتوانستند ایده اصلی بنده را اجرا کنند.

کباده آویزان به ستون در زورخانه علی‍قلی آقا
کباده آویزان به ستون در زورخانه علی‍قلی آقا

زورخانه علیقلی آقا را بر مبنای چه اصولی و قواعدی طراحی کردید؟

ساختار اصول طراحی زورخانه علیقلی آقا به این شرح است:

الف. ساختار طراحی روابط مستقل ورزشکاران که این افراد پس از کنترل و ورود به کفش کن و پاشور وارد رختکن شده و در صورت نیاز پس از گرفتن دوش به محل اصلی زورخانه هدایت می شوند و هیچ تداخلی و برخورد فیزیکی با تماشاچیان و میهمانان ویژه ندارند.

ب. ساختار طراحی، روابط مستقل تماشاچیان که پس از کنترل و عبور از ورودی مخصوص وارد محوطه اصلی زورخانه می شوند.

ج. ساختار، طراحی روابط مستقل میهمانان ویژه که بازهم پس از کنترل از درب جداگانه ای وارد سالن اصلی زورخانه می شوند و محلی برای پذیرایی و یا توقف کوتاه و همچنین سرویس بهداشتی مستقل برای آنها طراحی شد.

د. ساختار طراحی احاطه گر روابط کنترلی و اداری، در این ساختار محل اطلاعات به نحوی طراحی شده که به مکان های درب اصلی ورودی، اتاق نگهبانی و سرایداری، مدیریت و اداری، نمازخانه، بوفه، سالن کشتی، سرویس بهداشتی تماشاچیان، درب ورودی میهمانان ویژه، درب ورودی ورزشکاران به کفش کن، پاشور و رختکن کاملاً دید داشته باشد که با این ساختار طراحی میتوان تمام مجموعه را نسبتاً کنترل مستقیم نمود و درنتیجه مدیریت زورخانه و مجموعه را تقویت بخشید. در طراحی زورخانه علیقلی آقا این اصول رعایت شده است.

براساس مقاله ورزش زورخانه ای یا پهلوانی یکی از اصیل ترین ورزشهای ایران است، باید بدانید که گود زورخانه، محل استقرار مرشد (سردم)، تماشاچیان، میهمانان ویژه، راهروهای ارتباطی و همۀ فضاها استاندارد می باشند. نمازخانه که جزء اصول ورزش پهلوانی است طراحی شده بود، درب اضطراری و محلی نیز برای استقرار گزارشگران و فیلمبرداران طراحی شده بود.

کفش کن، پاشور، رختکن در محلی طراحی شده بود که بتواند از نور طبیعی آفتاب جهت ضدعفونی کردن استفاده شود. محل نورگیر سالن اصلی پای طاق طراحی شده بود همچنین با اختلاف ارتفاع سقف، نور طبیعی سالن کشتی، گود زورخانه تأمین شده بود و در طراحی داخلی سقف اصلی گود وجومگاه براساس معمار سنتی از (مقرنس پاکوتاه) استفاده شده بود. ورود و محل استقرار و سرویس جانبازان و معلولین نیز طراحی شده بود. کلیه فضاها با توجه به محدودیت زمین و محل های مورد نیاز و امکان ساخت و جنبه های اقتصادی طراحی شده بود.

سنگ و ضرب در زورخانه علی‍قلی آقا
سنگ و ضرب در زورخانه علی‍قلی آقا

لطفاً از آداب زورخانه ای نیز صحبت کنید.

این ورزش دارای آداب خاصی است که ورزشکاران و تماشاچیان را به اصول عالی اخلاقی و انسانی مقید می سازد به طوری که همه اشخاص اعم از ورزشکار و تماشاچی باید به مرشد ادای احترام کنند. نشستن در کنار سردم مخصوص پهلوانان و پیشکسوتان است. ورزشکار هنگام ورود به گود، زمین ادب را می بوسد و میاندار قبل از شروع ورزش از دیگران رخصت می گیرد. برداشتن و گذاشتن وسایل ورزشی به استثناء (کباده) از بزرگترها شروع می شود. ورزشکار هنگام ورود به گود باید ازنظر شرعی پاک باشد. ورود با کفش به داخل گود ممنوع است. داخل گود و روبه روی سردم محل ورود ورزشکاران به گود است. کباده زدن و چرخیدن از کوچکترها شروع می شود و به بزرگترها ختم می شود. ورود بانوان به زورخانه ممنوع است. ورزش بدون لنگ یا شلوارک مخصوص پهلوانی ممنوع است.

براساس مقاله ورزش زورخانه ای یا پهلوانی یکی از اصیل ترین ورزشهای ایران است، باید بدانید که گود زورخانه ها دارای سطحی پایین تر از کف سالن اصلی است و از جایگاه بالا و مقدس برخوردار است و میتوان آن را گود افتادگی و ادب نامید. در ورودی زورخانه ها را کوتاه قرار می دهند تا ورزشکاران زمانی که بخواهند وارد شوند قامت خود را خم کنند و از این طریق فرهنگ تواضع و فروتنی را بیاموزند. این ورزش در بین ورزشکاران به احترام و ادب معروف است و شیعیان معتقدند که زورخانه، مسجد دوم آنها است.

پس از ورود پیشکسوت و صاحب زنگ، مرشد برای آنها زنگ را به صدا در می آورد که در محله دردشت، مرحوم پهلوان استاد حاج سید اصغر مظلوم زاده کاشی تراش در کل ایران صاحب زنگ بودند و این موضوع را بنده خود در مکان های مختلف از نزدیک دیده بودم. ختم و ورزش را میاندار با اجازه بزرگترها اعلام می کند. ضمن دعا، صحبت یا خروج از گود بی احترامی محسوب می شود. به هر صورت انجام حرکات ورزشی با به صدا درآوردن زنگ و حماسه خوانی توسط مرشد آغاز می شود. سپس هم زمان با آوازخوانی مرشد، پهلوانان از او رخصت می گیرند و حرکات زورخانه ای مانند میل گرفتن پای چنگلی، پای تبریزی، کباده کشی را اجرا می کنند که هرکدام از این حرکات ورزشی نمادی از جنگاوری مردم ایران باستان است و دارای اصول خاصی می باشند. در زورخانه ترکیب هیئت داوران نیز اصول خاصی دارد.

اگر نکته قابل توجه دیگری به نظرتان می رسد، در خدمتتان هستیم.

اکنون که نیاز به بازگشت به خویشتن و فرهنگ نیاکانمان بیشتر از هر زمان در جامعه مشهود است در این میان، ورزش پهلوانی و زورخانه ای و آداب و رسوم آن که خود یکی از ریشه های فرهنگی ما است و مکتبی انسان ساز بوده و می تواند واژه «حریف خود بودن» را به معنی واقعی کلمه آن در همه شئونات زندگی به افراد بیاموزد و گوشزد کند که همواره هرچه طبیعت جسم و قدرت او در همه زمینه ها قوی تر می شود بنا به این آداب و رسوم، تسلط بر نفس (برای رضای خدا) باید بیشتر شود و چه بسا جسم و جانِ قوی تر نیز بهتر در ظرفیت معنوی اش بگنجد و باعث شود که انسان، حد و اندازه و جاه خود را بداند و به کاری پایین تر و بالاتر از شئونات خود اقدام نکند، بلکه واقع نگری را در نظر داشته باشد.

از طرف دیگر، با توجه به سابقه درخشان فرهنگ و تمدن ایران و اینکه زورخانه ها را میتوان نخستین باشگاه ورزشی جهان دانست که خود، یک تاریخ و فرهنگ بوده و قوانین آن علوی و غیر وارداتی است و 20 سال است که پس از ثبت جهانی و مستقل این ورزش به نام ایران در سازمان جهانی یونسکو به عنوان میراث ناملموس، مسئولان نظام همه گونه حمایت کرده اند تا این رشته در جهان اسم و رسم پیدا کند و تاکنون به 85 عضو در جهان رسیده است. لذا به جاست در مورد حفظ و توسعه و پشتیبانی و شناساندن این ورزش به ایرانیان و جهانیان تلاش بیشتری صورت گیرد. به امید سربلندی و سرافرازی فرهنگ و تمدن ایران در جهان.

شما هم رای بدهید
رزرو آنلاین اقامتگاه
تور ها
فلای تودی

درباره نویسنده

بیشتر بخوانید

بیانیه فدراسیون ورزشهای زورخانه ای ایران در خصوص ثبت آیین های این ورزش از سوی جمهوری آذربایجان

گلاره یوسف پور ، دوشنبه 14 آذر 1401

براساس خبرهای واصله، بیانیه فدراسیون ورزشهای زورخانه ای ایران در خصوص ثبت آیین های این ورزش از سوی جمهوری آذربایجان صادر شد.

نظرت چیه
0 دیدگاه و 0 رای ثبت شده است .
مرتب سازی :