افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن ثبت جهانی شد

ایلنا/ براساس آخرین اخبار بدست آمده، افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن ثبت جهانی شد.

افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن امروز چهارشنبه 15 آذر 1402 در سومین روز از هجدهمین نشست کمیته بین الدولی پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس ثبت جهانی شد.

افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن با مشارکت کشورهای ترکیه، آذربایجان و ازبکستان تهیه و تدوین شده است.

ماه رمضان که در میان ایرانیان به ماه میهمانی خدا شناخته می شود، برای مسلمانان تنها یک آیین مذهبی نیست، یک فرهنگ است. «افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن» عنصری است که مسلمانان پس از غروب آفتاب ماه رمضان (ماه نهم قمری) و با اتمام آیین عبادی روزه، آیینی که در آن مسلمانان از خوردن و نوشیدن از سحرگاه تا غروب روزهای ماه رمضان پرهیز می کنند، برگزار می کنند.

افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته آن که پس از سختی روزه داری برگزار می شود، نقش بسیار موثری در ارتقای نشاط و شادابی مسلمانان در ایام ماه رمضان دارد. این عنصر که در سطح ملی برگزار می شود،هم به صورت خانوادگی و هم در گروه های اجتماعی بزرگتر در اماکن خصوصی، نیمه عمومی و عمومی از جمله مساجد، تکایا، حسینیه ها بازارها، میادین، رستوران ها و سالن های همایش برگزار می شود.

افطاری دارای نقش اجتماعی و فرهنگی بسیار مهمی در تمامی جوامع اسلامی فارغ از جنسیت، قومیت، نژاد و جغرافیاست. این عنصر باعث انسجام اجتماعی، وفاق ملی، صلح، دوستی، شادی و توجه ویژه به فقرا و مساکین می شود در زمان برگزاری افطار علاوه بر خواندن نماز به صورت فردی یا جمعی، فعالیتهای مهم دیگری همچون برگزاری مراسم دعا، خواندن و نواختن موسیقی های مرتبط، خواندن قصه های اجتماعی و دینی برای کودکان، برپا کردن سفره های افطار با غذاهای محلی و آیینی، بازی های دست جمعی سنتی و معاصر، پختن غذاهای آیینی و محلی، مراسم آشتی کنان افراد قهر کرده، خواستگاری برای جوانان و غیره انجام می شود. یکی از مهمترین ویژگی های این عنصر، اطعام، اهدای البسه و کمک مالی به مستمدان و فقراست.

روشهای قدیمی برای آگاهی از وقت شرعی غروب و زمان افطار، شبیه روشهای اعلام سحر بوده است. در گذشته اعلام وقت سحر و بیدار کردن مردم به شیوه های گوناگون مانند دوره گردی مؤذنان و جارچیان در خیابان ها، برافروختن فانوس در گلدسته ها، طبل و شیپور نواختن، کوبیدن در خانه ها، شلیک توپ و زدن بوق حمام ها بوده است. با پیشرفت ابزارها و وسایل اطلاع رسانی هر دوره تغییر کرده و جای خود را به رادیو، تلویزیون و پخش اذان از بلندگوهای مساجد داده است. مردم هر منطقه از ایران با توجه به خاستگاه اعتقادی و آیینی خود آداب و رسوم خاص منطقه خود را انجام می دهند.

در بسیاری از شهرها به هنگام افطار مغازه ها تعطیل شده و خیابان ها خلوت می شود، در برخی مساجد نماز جماعت بلافاصله پس از اذان مغرب و با سرعت خوانده می شود و در برخی پس از صرف افطار اقامه شده و بعد از آن برنامه های سخنرانی و مناجات برگزار می شود. در شبهای تابستان، مردم پس از افطار به برنامه های مختلفی مانند خرید و شب نشینی می پردازند و تعطیلی هنگام افطار را با فعالیتهای تا نزدیک سحر جبران می کنند. برنامه های متعدد ورزشی مانند جام رمضان نیز پس از افطار برگزار می گردد. امروزه سریالهای متعدد تلویزیونی با محتوایی که تلاش می شود ارتباطی به معنویت داشته باشد، جایگزین بخشی از این فعالیتها شده است.

شب میلاد امام حسن (ع) و ایام شهادت امام علی (ع) نیز در سراسر مناطق شیعه نشین با برنامه های خاص مولودی و عزاداری از بقیه روزها ممتاز می شود. افطاری دادن و کمک به نیازمندان و ایتام در این روزها پررنگ تر انجام می شود.

اذان مؤذن زاده اردبیلی، دعای سحر و مناجات ربنا به هنگام افطار از نواهای ماندگار این ایام اند.

از ایران 3 پرونده برای ثبت جهانی در هجدهمین نشست کمیته بین الدولی پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس بررسی می شود که شامل افطار و مراسم اجتماعی فرهنگی آن (مشترک با آذربایجان، ترکیه و ازبکستان)، هنر تذهیب (مشترک با آذربایجان، تاجیکستان، ترکیه و ازبکستان) و جشن سده (مشترک با تاجیکستان) است.

هجدهمین جلسه کمیته بین دولتی پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس از 13 تا 18 آذر 1402 در در شهر کاسان جمهوری بوتسوانا آفریقای جنوبی در حال برگزاری است.