مهمترین پیامد خشک شدن قناتهای یزد تاثیر آن بر روابط اجتماعی مردم این منطقه است

ایلنا/ براساس آخرین گزارش های منتشر گشته، مهمترین پیامد خشک شدن قناتهای یزد تاثیر آن بر روابط اجتماعی مردم این منطقه است.

گلفام شریفی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه) در نشست «میراث آب و مسئله خشکسالی» که همزمان با هفته پژوهش برگزار شد، با اشاره به پیامدهای انسان شناختی خشک شدن قنات های یزد گفت: گزارش های بسیاری از خشک شدن قنات و چاه های استان یزد و پیشروی آب شور در مناطق مختلف استان یزد انتشار یافت اما به نظر من یکی از مهمترین آسیب های خشکسالی، متاسفانه پیامدهای نامطلوب انسان شناختی است.

او در ادامه به اختصار به برخی پیامدهای ناگوار انسان شناختی خشک شدن قنات های یزد اشاره کرد و مهمترین پیامد خشک شدن قنات ها تاثیر آن بر روابط اجتماعی مردم یزد خواند و تصریح کرد: روابط میان مقنیان و شغل مقنی گری، عدم علاقه نسل جوان به این شغل و همچنین کارگروهی مقنیان یا به عبارت دیگر ابعاد اجتماعی یاریگری آنها کمرنگ شده است.

این عضو هیأت علمی با بیان اینکه با شناخت عناصر فرهنگی و انسان شناختی هر منطقه جغرافیایی میتوان روند افزایشی خشکسالی را کنترل کرد، اظهار کرد: استفاده صحیح از آبهای زیرزمینی، اعمال روشهای آبیاری کم مصرف، وجود قناتهای کارآمد، عدم حفر بی رویه چاه های عمیق و نیمه عمیق در مناطق مختلف و بکارگیری روش های بی ضرر کشاورزی روش هایی هستند که خشکسالی و در پی آن قحطی را به تاخیر خواهند انداخت اما عدم توجه به این مسائل و سپردن مسئولیت به افراد غیر متخصص و از همه مهمتر تامین نکردن بودجه کافی برای مقابله با خشکسالی و اجرا نکردن قراردادهای سازمان های مسئول، خشکسالی را به بروز قحطی و از سوی دیگر نابودی آیین ها و باورها خواهد کشاند، بنابراین با رعایت این مسائل در حد بضاعت میتوان راههایی را برای پاسداشت آیین ها و مسائل انسان شناختی قنات ها بکار برد.

همچنین آزاده پشوتنی زاده، عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان مطالبی در خصوص عروسک گل گشنیزی و نقش آن در باران خواهی و طلب شفا برای کودکانی که بیماری ریوی دارند به مواردی همچون بافتن پارچه، پرورش کرم ابریشم، نقش بانوی بلد، بکارگیری سبزی گشنیز، جمع آوری پول، پخت نان و پولی که در این مراسم از موبدان زرتشتی جمع آوری و به مصرف هزینه های لایروبی می رسد، اشاره و به تشریح هر یک پرداخت.

او افزود: برای تهیه غذاهای مورد استفاده در این مراسم گوشتی ذبح نمی شود و عروسک نیز در آخر به مکانهای مقدس برده می شود، فروخته شده و پول آن صرف کارهای خیر می شود.

در ادامه ژیلا مشیری، مردم شناس و کارشناس پژوهشکده مردم شناسی با اشاره به اینکه در سالهای اخیر آب و خشکسالی اثرات سویی بر محیط زیست و زندگی مردم داشته گفت: به همین خاطر در پژوهشکده مردم شناسی سلسله پژوهش های گسترده ای با این موضوع در حال انجام است.

او با بیان اینکه توسعه روز افزون فعالیت های کشاورزی و صنعتی باعث شده هدر رفت آب در کشاورزی بیشتر احساس شود، تصریح کرد: تحقیق و نموداری که بر این اساس انجام شده، نشان می دهد که ایران تا سال 2040.80 درصد از منابع آبی خود را از دست می دهد.

این پژوهشگر با اشاره به سیاست اجرای آبیاری قطره ای به جای آبیاری قدیمی و مشکلات آن تصریح کرد: تغییر شیوه کشت در مناطق کویری مانند گرمسار و کمبود آب در این منطقه باعث شده که مردم در این مناطق از بارش کم باران رنج ببرند و از طرفی سیاست جهاد کشاورزی برای جایگزین کردن محصولات همچون زیتون، پسته و زعفران با استقبال مواجه نشد.