انتقاد به شیوه مرمت امامزاده سلطان سید محمد قزوین

ایسنا/ براساس آخرین اخبار منتشر گشته، انتقاد به شیوه مرمت امامزاده سلطان سید محمد قزوین صورت پذیرفت.

بنای امامزاده سلطان سید محمد در شهر قزوین آنچنان که در برخی منابع اشاره شده، قدمتی قاجاری دارد. گنبد این امامزاده نیز در دهه 50 ساخته شده که نمایی آجری با سطحی کاشی کاری شده داشته و به نوعی با دیگر آثار تاریخی مذهبی شهر قزوین در همخوانی بوده است. کاشی های گنبد در سال 1399 به بهانه مقاوم سازی تعویض می شود، طرح کاشی ها مشابه مسجد گوهرشاد (مشهد) بود و گنبد هویت دیگری پیدا می کند. حالا دو سال از آن شیوه مرمت نگذشته که کاشی های گنبد دوباره در حال تعویض است، بی آنکه دلیلش مشخص باشد.

سعید زارع پور، کنشگر میراث فرهنگی قزوین معتقد است مرمت این گنبد با توجه به هویت و ارزش تاریخی و معنوی که دارد باید زیر نظر میراث فرهنگی انجام شود. او یادآور شد: امامزاده سلطان سید محمد یکی از بناهای مذهبی و معروف قزوین است که در مراسم هایی مانند عاشورا محل برگزاری آیین های مختلفی است. گنبدی روی این امامزاده قرار داشت که اوایل انقلاب ساخته شده بود. سعی کرده بودند گنبد هویت بناهای تاریخی قزوین را حفظ کند، یعنی طرح و چینش کاشی ها و آجرهای لعاب دار گنبد دقیقا شکل مابقی گنبدهایی بود که در شهر قزوین وجود داشت.

زارع پور که به شیوه مرمت گنبد این امامزاده انتقاد دارد، افزود: حدود دو سال روی این گنبد را به اسم مرمت پوشانده بودند و در سال 1399 از آن پرده برداری کردند، در حالیکه طرح گنبد عوض شده بود، گنبد دیگری با طرحی متفاوت و البته تکراری شبیه مسجد گوهرشاد جایگزین کرده بودند. مسئولان میراث فرهنگی قزوین آن زمان با اعلام اینکه این امامزاده بنای ثبتی نیست، گفته بودند این مرمت به ما مربوط نبوده است و سازمان اوقاف آن را انجام داده است. اوقاف هم بیانیه ای در این باره منتشر کرد که تغییر طرح و کاشی های این گنبد به دلیل استحکام بخشی و مقاوم سازی بوده است، اما اشاره ای نشده بود که چرا طرح این گنبد عوض شده است؟ همچنین نامی از پیمانکار این پروژه آورده نشده بود.

این دوستدار میراث فرهنگی گفت: این مدت، گنبد جدید مانند وصله ای به این محله تاریخی قزوین چسبانده شده بود تا اینکه دوباره در حال تراشیدن کاشی های این گنبد هستند. الان این پرسش مطرح است چرا پس از دو سال دوباره کاشی های گنبد را می تراشند؟

او همچنین اظهار کرد: ارسی های این امامزاده که همزمان با گنبد آن ساخته شده است، با مشارکت میراث فرهنگی مرمت شده بود، اما درباره مرمت گنبد درحالی که میراث فرهنگی می توانست اظهارنظر کند، کاری انجام نداد و به نظر می رسد در عملکرد میراث فرهنگی نسبت به مرمت این امامزاده یک تناقض وجود دارد.

این کنشگر میراث فرهنگی درباره قدمت و ارزش تاریخی بنای امامزاده سلطان سید محمد گفت: این امامزاده در فهرست میراث ملی ثبت نشده است، پس نمی توانیم در این باره نظر دهیم که این بنا چه قدمتی به لحاظ تاریخی دارد، اما به دلیل عناصری که در امامزاده بکار رفته همچون گچ بری ها، آیینه کاری ها و ارسی ها حتما واجد ارزش و هویت است.

امامزاده سلطان سید محمد در خیابان تبریز و در مجاورت بنای تاریخی مسجد مدرسه سردار قرار گرفته که اهالی آن را به نام سلطان سید محمد، یکی از نوادگان امام جعفر صادق (ع) می شناسند.

پیشتر حسن تقی پور، رئیس اداره بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبرکه استان قزوین درباره تغییر شکل گنبد امامزاده سلطان سید محمد در سال 1399 گفته بود: معماری گنبد این امامزاده حدود 20 یا 30 سال پیش طراحی شده بود و در واقع، سازه آن به دوره خاص تاریخی مربوط نمی شود. معماری جدید این گنبد مورد تایید اوقاف است. این گنبد مشکلات سازه ای داشت و برای مقاوم سازی و استحکام لازم بود کاشی ها و نوع آن تغییر کند.

همان موقع معاون میراث فرهنگی استان قزوین درباره دخیل نبودن میراث فرهنگی در مرمت این بنا گفته بود: بنای امامزاده سلطان سید محمد قزوین در فهرست میراث ملی به ثبت نرسیده و اداره کل میراث فرهنگی نظارتی بر اجرای پروژه بازسازی آن ندارد.

احسان نورانی، معاون میراث فرهنگی استان قزوین اما اوایل سال 1400 در حالیکه به درخواست هیات امنای این امامزاده، مرمت بخشی از این بنا به عهده میراث فرهنگی گذاشته شد، درباره مرمت هایی که در حال انجام بود، چنین گفته بود: این امامزاده از بناهای ارزشمند مذهبی قزوین بشمار می رود که به منظور ساماندهی تزئینات چوبی بنا، طرح مرمت دو قاب چوبی دارای تزئینات گره چینی و دو درب چوبی ورودی صحن حرم و حسینیه امامزاده به درخواست هیات امناء در دستور کار قرار گرفت.

در این پروژه ترمیم شیشه ها، آلت ها و موم روغن کاری دو قاب چوبی و همچنین مرمت تزئینات و ترمیم شکستگی دو در چوبی امامزاده که از آثار استاد علی اکبر گیلک در سال 1355 است، توسط علی قربانی بامی از استادکاران عرصه مرمت و هنرمندان صنایع دستی دارای درجه هنری کشوری در رشته گره چینی چوب در حال انجام است.