کتابخانه وزیری یکی از معروف ترین کتابخانه های استان یزد است

سیری در ایران/ براساس آخرین خبر و گزارش های بدست آمده، کتابخانه وزیری یکی از معروف ترین کتابخانه های استان یزد است.

کتابخانه وزیری یزد از جمله بزرگترین و مهمترین کتابخانه های ایران است که بواسطه وجود هزاران جلد نسخه خطی ارزشمند، محل مراجعه روزانه ده ها پژوهشگر و خواننده است. این نهاد مرهون درایت و دوراندیشی یکی از روحانیان دانشمند این دیار، حجت الاسلام وزیری است. پس از انجام خدمات ارزنده ای چون بازسازی مسجد جامع یزد (1324 ش) احیای حوزه علمیه یزد به همراه دیگر روحانیان (شهریور 1320) و بنیان مدارس جامعه تعلیمات اسلامی یزد (1334) بواسطه نبود کتابخانه ای کارآمد و فراوانی دوستداران دانش اندوزی و طلاب و دانش آموزان، به اندیشه بنیان نهادن کتابخانه ای بر پایه کتاب هایی که از پدر بدو رسیده بود، جامه عمل پوشاند.

با عزمی پولادین و اراده ای استوار، کتابخانه ای را با 1600 جلد کتاب چاپی و خطی در درون مقبره امامان جماعت مسجد جامع، واقع در دهلیز شمالی مسجد جامع کبیر راه اندازی کرد. او این اندیشه را زمانی در خود پروراند که به دیدن کتابخانه عظیم غلامعلی رئیس (فرهمند) رفته بود و آرزو نمود که ای کاش من هم چنین کتابخانه ای داشتم، پس از آن بدین نتیجه رسید. کتاب آنگاه ارزش دارد که مورد استفاده باشد و گرنه اندوختن آن در گوشه خانه مانند احتکار روزی مردم است که در نزد عقل حرام است. وی بسیاری از این کتابها را سالها به دور از چشم نااهلان و گزمه های حکومتی، درون چلیک های فلزی و در نقب سرداب خانه پنهان کرده بود.

فضای جدید در 900 مترمربع بنا شده بود و گنجایش حدود 100 هزار جلد کتاب و 150 نفر مطالعه کننده را داشت. سپس در سال 1347 ش با همت و سرمایه حسین بشارت، دیگر بازرگان یزدی ساختمان گنجینه کتاب های خطی نیز به فضای پیشین افزوده شد. در همان سال که وزیری نگران آینده کتابخانه بود، به دلیل آنکه کتابخانه از هر جهت آوازه و رونقی در خور یافته بود، از سوی مدیران وزارت فرهنگ و هنر، اوقاف ایران، دانشگاه تهران و شهرداری یزد درخواست تملک و زیر پوشش قرار دادن کتابخانه ارائه شد، اما وزیری با دلایلی معقول نپذیرفت و به رغم توصیه و مخالفت برخی و بواسطه الهامی که در سفر عتبات به او شده بود، با دوراندیشی و خرسندی خاطر، با نوشتن نامه ای برای احمد گلچین معانی، رئیس وقت کتابخانه مرکزی آستان قدس عزم خود را بر اهدای آن به آستان قدس رضوی جزم نمود.

بی درنگ با این درخواست موافقت شد و وقف نامه ای که به شماره 47143 به انشای مصطفی فرساد تحریر شده بود، در دفتر اسناد رسمی شماره پنج یزد تنظیم گردید. در شبانگاه روز 12 تیر 1348 با حضور و امضای عباس استادان صفار نماینده قضایی آستان قدس و واقف رسما وقف بر آستان قدس رضوی گردید.

اکنون تعداد کتاب های آن بیش از 200000 هزار جلد است که 4467 جلد آن خطی و حدود 5000 جلد چاپ سنگی و 50 جلد چاپ عکسی است. کتاب های خطی درون ساختمانی ضد زلزله و آتش سوزی معروف به قلعه کتاب در طبقه زیرین کتابخانه در میان دیوارهای پیشین آب انبار خواجه عطاء الله نقشنبد که از بناهای عصر صفوی است، قرار دارد. کتاب های چاپ سنگی درون مخزنی جنب مخزن خطی قرار دارد. کتاب های چاپی بیشتر در زمینه علوم انسانی بوده که یک سوم آن کتابهای مذهبی است و از این میان حدود5000 جلد کتاب ها به زبان انگلیسی، فرانسه، روسی و آلمانی هست.

تهیه کتاب برای کتابخانه وزیری به دو گونه اهدایی و خریداری انجام می شود. هنوز که هنوز است و سالها از درگذشت مرحوم وزیری میگذرد، بسیاری به عشق و ارادت او مجموعه خود را به کتابخانه اهدا می کنند. از سویی به دلیل اهمیت کتابخانه در نزد نویسندگان و استادان دانشگاه های یزد و ناشران، همیشه تازه ترین آثار به این کتابخانه سپرده می شود. از سویی همه ماهه جدیدترین کتاب های چاپی که توسط واحد خرید کتابخانه مرکزی آستان قدس خریداری می شود، به این مجموعه افزوده می گردد. در مجموعه مطبوعات کتابخانه بیش از 400 عنوان مجله و 100 عنوان روزنامه از سال 1311 ق تاکنون نگهدای می شود.