کشف مهر سنگی ساسانی در مازندران

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارش های منتشر شده، کشف مهر سنگی ساسانی در مازندران صورت گرفت.

دومین فصل کاوش باستان شناسی تپه قلاکتی گل محله سرخ رود شهرستان محمودآباد در استان مازندران به سرپرستی میثم فلاح و میثم نیکزاد با مجوز پژوهشگاه انجام شد.

میثم فلاح، سرپرست هیات باستان شناسی محوطه قلاکتی گل پیرامون کشف مهر سنگی ساسانی در مازندران توضیح داد: ادامه لایه نگاری، تعیین عرصه و پیشنهاد حریم سرفصلی است که در تپه قلاکتی بدنبال آن هستیم. این تپه به شماره 30743 در سال 1390 ثبت ملی شده و بیش از یک دهه است پژوهش های روشمند و بلند مدت علمی در آن انجام می شود.

این باستان شناس افزود: تپه قلاکتی متشکل از دو برجستگی شرقی غربی است. برجستگی شرقی کم ارتفاع، اما وسیع تر و برجستگی غربی مرتفع تر و وسعت آن نسبت به تپه شرقی کمتر است. ارتفاع بلندترین قسمت مجموع تپه از زمین های همجوار 12 متر و در حال حاضر نزدیکترین سایت کاوش شده استان مازندران به نوار ساحلی است که مساحتی نزدیک به چهار هکتار دارد.

فلاح گفت: گمانه زنی فصل اول در تپه غربی بوده و کاوش در آن تا عمق نزدیک به 10 متر از سطح تپه ادامه یافت اما به سبب بالا آمدن سطح آب زیرزمینی، ادامه کاوش و رسیدن به خاک بکر میسر نشد.

او سه دوره آهن، تاریخی (اشکانی و ساسانی) و اسلامی (قرون سه تا نه هجری قمری)، 9 مرحله استقراری و یک مرحله گپ را فازهای شناسایی شده در فصل اول در تپه غربی برشمرد و افزود: قطعات سفال خاکستری ساده و بقایای معماری شامل بخشی از یک کف و آوار ساختمانی انباشته، شناسایی شده متعلق به عصر آهن است.

وی همچنین گفت: علاوه بر قطعات سفالی بدست آمده از نهشته های دوره تاریخی، تعدادی گل مهر مزین به نقوش جانوری و هندسی و کتیبه ای به خط پهلوی ساسانی در گرداگرد نقوش بدست آمد که در شمار مهمترین یافته های کاوش فصل نخست این محوطه محسوب می شوند.

سرپرست هیأت باستان شناسی محوطه تاریخی قلاکتی گل اضافه کرد: موجودیت این گل مهرها می تواند بیانگر حضور نهادهایی در ارتباط با فعالیت های تجاری و اقتصادی در محوطه باشد که این امر اهمیت تپه را در دوران تاریخی با مناطق همجوار و شاید مرتبط با بازرگانی دریایی می رساند.

فلاح کشف گل مهرها را اولین نمونه بدست آمده در کاوش های علمی مازندران اعلام کرد و گفت: از نهشته های دوره اسلامی تعداد زیادی قطعات میخ، قطعات سفالی ساده و لعابدار، سردوک و ... بدست آمده است.

او با بیان اینکه این یافته ها ما را بر آن داشت که اهداف فصل دوم را در تپه شرقی پیگیری کنیم و تفاوت ها و تشابهات نهشته های فرهنگی دو برجستگی را مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهیم، افزود: از این رو گمانه ای در بخش جنوبی تپه ایجاد و با نگاه لایه نگارانه آن را شروع کردیم.

سرپرست این هیأت باستان شناسی گفت: کشف مهر سنگی با نقش جانوری (ساسانی) که در نوع خود در اکتشاف منطقه کم نظیر بوده و پیدایی چهار مرحله معماری برجا با مصالح آجر و خشت مرتبط با دوره تاریخی (اشکانی ـ ساسانی) و سفال های شاخص این دوره، از جمله دستاوردهای این فصل تا این هنگام بوده است.

وی با بیان اینکه همه این اتفاقات تا اینجا درحالی است که هنوز کار ادامه دارد و به خاک بکر نرسیده ایم، اظهار کرد: امیداواریم در بخش های زیرین، مشکل برخورد با آب های زیرزمینی را که در فصل گذشته با آن مواجه بودیم نداشته باشیم و بتوانیم به نخستین فاز شکل گیری تپه قلاکتی گل محله سرخ رود دست یابیم.

این باستان شناس گفت: در مجموع، قلعه ماهانه سر مرکز اصلی و مهم مرعشیان در مرحله فوقانی و اسلامی، دوران اشکانی ـ ساسانی در مرحله میانی و عصر آهن در مرحله تحتانی مشخص شده و شاید تا خاک بکر با لایه های قدیمی تر از آهن نیز مواجه شویم.

سرپرست هیأت باستان شناسی قلاکتی گل اظهار کرد: نکته بسیار مهم از حیث وظایف آموزشی میراث فرهنگی و ترغیب افراد به حفظ و حراست این محوطه با عنوان باستان شناسی برای مردم این است که تا قبل کاوش فصل اول، حفاری های غیر مجاز زیادی روی تپه در سالیان گذشته صورت گرفته که در یک شمارش نزدیک به 74 نقطه چاله های غیرمجاز دیده می شود.

فلاح گفت: پس از انجام کاوش فصل اول و طبق رسالت آموزشی که بر دوش خویش داشته و متعاقباً با سخنرانی هایی که در مساجد، محافل، ادارات و دانشگاه منطقه برگزار کردیم از حجم حفاری های غیرمجاز بسیار کاسته شد به نحوی که خود افرادی که در منطقه ساکن هستند، حافظان و حامیان این محوطه ارزشمند تاریخی شده اند که این اقدام در نوع خود کم نظیر بوده و جای تقدیر از اهالی منطقه را دارد.