آسیب های تاخیر در انتخاب مدیر کل میراث فرهنگی اصفهان

خبرگزاری مهر/ این خبر پیرامون آسیب های تاخیر در انتخاب مدیر کل میراث فرهنگی اصفهان برای شما نوشته شده است.

حدود شش ماه از انتصاب «سرپرست» برای اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان و حدود دو هفته از سفر عزت الله ضرغامی به اصفهان می گذرد، اما همچنان خبری از انتصاب مدیرکل برای مهمترین استان وزارتخانه میراث فرهنگی نیست. مدیرکلی که به نظر می رسد انتخاب آن تبدیل به گره ای کور برای مسئولان استانی و وزیر میراث فرهنگی شده و قصه آن سر دراز دارد.

حالا این تعلل در انتخاب مدیرکل آهسته آهسته تأثیر خود را در بخش های مختلف گردشگری نیز نشان داده و برخی از حوزه های این صنعت در استان اصفهان از این تأخیر متضرر شدند. پیرامون آسیب های تاخیر در انتخاب مدیر کل میراث فرهنگی اصفهان خبرنگار با علی وشمه، استاد گروه گردشگری و موزه داری دانشگاه هنر اصفهان گفت وگویی داشته که در ادامه مشروح آن آمد:

پروسه انتخاب مدیرکل برای میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان طولانی شده، به نظر شما این طولانی شدن روند چه آسیبی به گردشگری استان وارد کرده است؟

عدم انتخاب مدیرکل برای اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان ضرر بسیار زیادی تاکنون بر برنامه های گردشگری این استان گذاشته است. البته ناگفته نماند که سرپرست فعلی این اداره کل نیز فرد بسیار باسابقه و باتجربه ای در حوزه کاری خودش است، اما طبیعتاً عنوان «سرپرست» به معنای مدیریت موقت است و از نظر قانونی و حتی روانی امکان تغییرات قابل توجه و اجرای برنامه های کلان و حتی میان مدت را از افراد می گیرد.

شهر اصفهان به عنوان یکی از مهمترین قطب های گردشگری ایران و جز لاینفک میراث فرهنگی و صنایع دستی این مرز و بوم است. میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران بدون شهر اصفهان قابل تعریف نیست. بنابراین طولانی شدن پروسه انتخاب مدیرکل برای این مجموعه به ضرر این سه حوزه است و هرچه سریع تر انتخابی باید صورت بگیرد.

جدا از بحث انتخاب مدیرکل برای اصفهان، یکی از مهمترین انتقادات به وزارت میراث فرهنگی، انتخاب مدیران این سازمان در دوره مدیریت جدید است. افرادی که در چند ماه اخیر برای مسئولیت های مهم وزارتخانه حکم دریافت کردند، به نظر نمی رسد در این حوزه کار زیادی انجام داده باشند و نمونه آن انتصاب مدیر موزه فرش و مدیر موزه ملی است که با انتقادات بسیاری همراه بود.

به اعتقاد شما مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

برخلاف بسیاری از صاحب نظران در حوزه های سه گانه وزارت میراث فرهنگی اعتقاد دارم که مدیران ارشد این وزارتخانه به واسطه ذات و سرشت میراث فرهنگی و گردشگری باید از مدیران باتجربه انتخاب شود. مدیرکل نیز باید یک فرد کارکشته با حداقل اطلاعات در زمینه های میراث، گردشگری و صنایع دستی باشد که مختصات این حوزه ها لمس کرده باشد. از این روی کسی که صرفاً در حوزه گردشگری یا صنایع دستی کار کرده و دانش داشته باشد، نمی تواند تمام حوزه های این اداره کل را زیر یک چتر جمع آوری کند. اگرچه مدیر باید حداقل سواد لازم را داشته باشد، اما اعتقاد دارم تجربه نسبت به علم در مدیریت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ارجحیت دارد.

یعنی مدیرکل با تجربه با معاونانی جوان؟

مدیرکل باید با تجربه باشد و بازوهای اجرایی توانمند و جوانی برای خود برگزیند. معاونان و بخش های تخصصی را باید دست جوانان سپرد، زیرا آنها با ایده های نو باعث پیشرفت و باعث چابک سازی سازمان می شوند. سخت گیری و حساسیت در اصفهان نسبت به همه شهرهای دیگر بیشتر است و این اتفاق به دلیل حساسیت بالای میراث فرهنگی و گردشگری در اصفهان است. با این حال زیاد از حد شدن این بروکراسی های اداری باعث دل سردی صاحبان ایده، متخصصان و سرمایه گذاران می شود.

از طرفی باید یک پالایش و پیرایشی در سیستم اداری میراث فرهنگی رخ دهد و این سازمان چابک شود، باید مدیرانی انتخاب شوند که با جرأت و جسارت تصمیم گیری کنند و کارها را پیش ببرند. هنوز شیوه کار در تمامی ادارات کل میراث فرهنگی از جمله اصفهان به کل کلاسیک اجرا می شود.

بیشترین مشکلاتی که در این مدت با آن در فعالیت های گردشگری مواجه بودید، چه بوده است؟

بیشترین مشکلات در حوزه تبلیغات است. باعث تأسف است که وزارت عریض و طویل میراث فرهنگی در سایت و بخش های زیر مجموعه خود یک فیلم با کیفیت برای معرفی ایران وجود ندارد که فعالان گردشگری از آن استفاده های تبلیغاتی کنند. بسیاری از فعالان گردشگری از جمله راهنمایان و آژانس داران نیاز به اقلام تبلیغاتی قوی نظیر کلیپ و فیلم دارند که بدون مشکل قانونی در اختیار آنها قرار گیرد. اما وزارت میراث فرهنگی و سازمان ها و ادارات مختلف آن تاکنون چنین اثری تولید نکردند.

این مسائل و مشکلات با ورود نیروی های جوان و خوش فکر که تحصیلات تخصصی در زمینه هایی مثل گردشگری دارند، می تواند برطرف شود. وضعیت گردشگری در اصفهان و ایران در مقیاس کارهای تبلیغاتی و زیرساختی در گردشگری دنیا بسیار عقب افتاده، حداقل کار تبلیغاتی که وزارت میراث فرهنگی میتوان انجام ساختن یک فیلم تبلیغاتی با کیفیت بالا و در اختیار قرار دادن آن به فعالان گردشگری است. افرادی که با بازاریابی نوین و رسانه های مجازی جدید آشنا باشند در بدنه وزارت میراث فرهنگی و ادارات کل آن وجود ندارد.

تاکنون و براساس شنیده ها گزینه های مختلفی برای قرار گرفتن در سمت مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان بیان شدند، آیا این گزینه ها با ویژگی هایی که شما بیان کردید، تطابق دارند؟

با دیدگاهی که پیش تر مطرح کردم مبنی بر اینکه کسی که جسارت داشته باشد و بتواند تغییرات بنیادین در ساختار اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان انجام دهد، گزینه ای با ویژگی های مطلوب در بین افراد مطرح شده ندیدم. به نظر می رسد که گزینه های با تحولی خواهی و قدرت بیشتر نیاز است که وارد اداره کل شوند و شاکله آن را تغییر بدهند.

اگر اصفهان برخی بناهایی که برای گردشگر کشش ایجاد کردند مثل چهلستون و نقش جهان را بگیرند، چیزی باقی نمی ماند که بگوییم این هنر مدیران برای جذب گردشگر بوده است. در برخی از مقاصد که المان کشش حداقلی وجود دارد، مدیران با برنامه های تبلیغاتی و زیرساختی برای این المان هویت سازی و اقدام به جذب گردشگر می کنند. اما در اصفهانی اگر اداره کل میراث فرهنگی تعطیل شود هم به واسطه بناها گردشگر وارد این شهر می شود. اصفهان را یکی از زیباترین شهرهای جهان اسلام می دانند و با این ظرفیت مدیریت گردشگری در آن مغفول مانده است.

یعنی مدیرکل جدید باید تغییرات بنیادین ایجاد کند؟

کسی باید در رأس اداره کل میراث فرهنگی اصفهان قرار گیرد که توانایی به هم زدن میدان و تعریف یک چیدمان جدید را داشته باشد. اگر مدیری به سمت محورهایی به جز بناهای شناخته شده اصفهان حرکت کند، مدیری است که با فکر وارد گود شده است. در حالی که کسانی که صرفاً درباره گذراندن امور عادی و روزمره میراث اصفهان مثل مرمت بناهای شاخص و غیره صحبت می کنند، نمی توانند تفاوت اساسی در این اداره کل رقم بزنند؛ زیرا این صحبت ها حرف تازه ای نیست و هرکسی مسئولیت مدیرکلی باید به این امورات بپردازند.

بخش بزرگی از کسبه و افرادی که با گردشگران سر و کار دارند، آموزش های لازم برای برخورد و رفتار عادی با گردشگر را ندیده اند. اینها جزئیات مهمی هستند که باید به آنها پرداخته شود.

و صحبت پایانی.

اصفهان نیاز به یک توجه ویژه از سوی حاکمیت و مسئولان خود اصفهان دارد. ضمن احترام به تمام دستاوردهای مدیران ارشد و میانی شهر، نیاز به یک نگاه ویژه و تحول خواه است تا از ظرفیت های گردشگری اصفهان استفاده شود. اگر به این حوزه پرداخته شود، میتوان یک نسخه آماده حتی برای گردشگری کل کشور نوشته شود. نیاز است تا خون تازه ای در رگ های اصفهان بجوشد تا شاهد درخشش ایران باشیم، پیرامون انتخاب مدیرکل میراث فرهنگی استان نیز امیدوارم سریع تر شایسته ترین فرد بر این مسند بنشیند.