درخواست برای نجات خانه تاریخی اقبالیان

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارشات منتشر شده، درخواست برای نجات خانه تاریخی اقبالیان صورت گرفت.

در نامه پرویز پرستویی و امیر شهاب رضویان، بازیگر و کارگردان همدانی خطاب به مصطفی پورعلی، مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی وزارتخانه میراث فرهنگی بعد از تقدیر از تلاش های این دفتر که در حوزه ثبت و تعیین حریم آثار تاریخی همدان بویژه هگمتانه انجام داده، آمد: هنوز بسیاری از خانه ها و بناهای واجد ارزش و تاریخی استان نیاز به توجه و ثبت دارد؛ بویژه آثاری که در قرن اخیر ساخته شده و به لحاظ معماری از آثار شاخص هنر معاصر بشمار می روند.

خانه اقبالیان (حوائجی) یکی از باارزش ترین خانه های دوره مدرن در شهر همدان است. این خانه توسط معمار شهیر همدانی زنده یاد مهندس محمود نیامی طراحی شده و میتوان گفت دقیقا همگام با جریان روز حاکم بر معماری جهان طراحی شده است. لذا یک اثر پیش رو در سطح جهانی بشمار می رود.

آقای پورعلی، این خانه را میتوان برگرفته از سبک دستیل دانست که در سال 1917 توسط تئووان دوسبرگ متأثر از آثار پیت موندریان و نقاشان دیگر بوجود آمده است.

نخستین معماری که تجربه موندریان را در معماری متجسم ساخت ریتولد بود که در اوترخت هلند به سال 1924 خانه ای را به نام شرودر طراحی کرد که نقطه اوج معماری دستیل و از نخستین نمونه های معماری مدرن است.

خانه اقبالیان یا حوائجی ترکیباتی بسیار متأثر از سبک دستیل دارد، رنگهای آبی و سفید، ما را یاد نقاشی های موندریان و ترکیب متریال ها، ما را یاد خانه شرودر می اندازد. نیامی همچنین از سنگهای روستای دیویجین در این خانه استفاده کرده که بومی همدان است و به نوعی این سبک را بومی سازی کرده و در استان همدان نمونه دیگری ندارد، لذا این بنا یک اثر معماری پیش رو در سطح جهانی محسوب می شود. اهمیت این سبک از این جهت مهم است که بخش اعظم معماری امروز جهان در ویلاسازی متأثر از این سبک است.

شما آگاهی دارید که این خانه براساس معیارهای 8 ، 10 و 12 ثبت آثار تاریخی و فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مصوب 1309 و تبصره 2 قانون مدیریت خدمات باستان شناسی مصوب 1323 مجلس قابلیت ثبت دارد.

ما امضاکنندگان این بیانیه خواستار این هستیم که

الف- وزارت میراث فرهنگی به صورت اضطراری اقدام به ثبت این اثر بی بدیل کند.

ب- از نظر امضاکنندگان این نامه، هر فرد، مهندس، سازمان و اداره ای که در فرآیند تخریب و طراحی این بنا همکاری و مشارکت کنند، شریک این اقدام ضدفرهنگی هستند و باید از هر عملی تخریب گرانه ای جلوگیری کرد.

ج- شهرداری، شورای شهر و اداره میراث فرهنگی تا تعیین تکلیف این اثر اجازه هیچگونه دخل و تصرف اعم از تخریب، بازسازی، خاکبرداری و ساخت و ساز بنای جدید را صادر نکنند.

د- مسئولان استانی و شهری در عین حال حقوق مالکانه مالک یا مالکان را در نظر بگیرند و با ارائه مشوق های لازم و اجازه کاربری مناسب مالکان را ترغیب به حفظ بناها و آثار کنند.

ر- از شما به عنوان مسئول مافوق درخواست داریم، مسئولان استانی را مکلف کنید تا بناهای ارزشمند معاصر را شناسایی و ثبت کنند.

خانه اقبالیان در خیابان جهان نما، نبش کوچه قباد امروزی و توسط محمود نیامی ساخته شده است. او یکی از شاگردان هوشنگ سیحون بود و در چند طرح ملی مانند شهرک ذوب آهن اصفهان، شهرک غرب تهران، پارک طالقانی و طرح فلکه دور حرم مطهر امام رضا (ع) نیز شرکت داشت. نیامی در دهه 1340 به عنوان مدیر کل در اداره مهندسی ذوب آهن اصفهان فعال بود و در دهه 1350 به عنوان سرپرست نظارت در پروژه شهستان در دوره پهلوی شرکت داشت.