مجموعه تاریخی عباس آباد مکانی چشم نواز برای گردشگران است

خبرگزاری تسنیم/ براساس اخبار بدست رسیده، مجموعه تاریخی عباس آباد مکانی چشم نواز برای گردشگران است.

مجموعه تاریخی عباس آباد از جمله مهمترین و بزرگترین باغ های تاریخی ایران بوده که در 9 کیلومتری شهرستان بهشهر و در دامنه رشته کوههای البرز و در میان جنگلهای انبوه قرار گرفته و به عنوان یکی از باغ های ایرانی در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

این مجموعه شامل سد عباس آباد، مخزن و دریاچه سد، گل باغ، کاخ، حمام، آسیاب آبی و دو برج آجری می شود که به دستور شاه عباس اول صفوی در سالهای 1020 و 1021 هجری قمری در محلی که پیشتر خرگوران نام داشت، ساخته شد و در حال حاضر مهمترین باغ غیر کویری ایران بشمار می آید. وسعت آن نزدیک به 500 هکتار است. سد دریاچه با گنجایش 600 هزار متر مکعب از نوع مخزنی بوده و جنس دیواره سد از ساروج است. این سد توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 745 در زمره آثار تاریخی و فرهنگی ایران قرار گرفته است.

دریاچه طبیعی عباس آباد

دریاچه عباس آباد با انبوهی از درختان که دور تا دوراش قد برافراشته اند و با آواز پرندگان و بقایای عمارت تاریخی که از دوران صفوی به یادگار مانده اند، یکی از بهترین مقاصد برای لختی دور شدن از فضای پر دود و دم شهری و آرام گرفتن در طبیعت بی نظیر بهشهر است.

طبیعت منطقه در بهار و پاییز بی اندازه زیباست و این دریاچه کوچک نیز از این قاعده مستثنی نیست. بهار و هارمونی دلنواز عطرها و رنگ ها و روشنای آب و پاییز و انعکاس هزار و یک رنگ آن در آب، تماشای برگهایی که دست باد از درختان جدایشان می کند و به آب می سپاردشان، تصویر آسمان و ابرهایی که همیشه در سفرند، خنکا و طراوت هوا، همه و همه یکجا جمع شده اند تا مایه آرامش آدمی شوند.

دریاچه عباس آباد آنقدر زیباست که میتوان ساعتها در سکوت به آن خیره شدن حرفی نزد و از حضور در این طبیعت بی نظیر سرشار از لذت شد.

دریاچه طبیعی عباس آباد نیز با وسعتی بالغ بر 10 هکتار با عمارتی در مرکز آن که در زمان آبگیری دریاچه عمارت با ارتفاعی بالغ بر 18 متر به زیر آب می رود و فقط سقف آن همراه با درختچه هایی نمایان است، دیدنی هست. راه دسترسی به این مجموعه از طریق جاده آسفالته ای است که از جاده اصلی بهشهر گرگان منشعب شده و بعد از عبور از روستای التپه به محوطه مذکور منتهی می شود.

باغ تاریخی عباس آباد

باغ تاریخی عباس آباد بر بالای تپه ای طبیعی احداث شده است، بدین ترتیب که مهندسان دوره صفوی با بریدن تپه و ایجاد پله و صفه، باغی مطبق و پلکانی را ایجاد کرده و در بالاترین قسمت تپه اقدام به عمارت سازی کردند. این باغ براساس شواهد بدست آمده، یکی از بی نظیرترین باغ های ایرانی است.

علاوه بر عمارت سازی مذکور، در قسمت تراس مرکزی، حوض بزرگ در مرکز و حوض های کوچکتر در اطراف احداث کردند که به پیروی سطح شیبدار و لوله های سفالی، آب از فرادست حوض مرکزی به صورت فواره ظاهر شده و مابقی از طریق لوله های سفالی، حوض های جانبی را پر میکرده است. معماری در باغ و باغسازی کاملاً به صورت قرینه انجام پذیرفته که موجب زیبایی آن را فراهم می آورد. وسعت منطقه گلباغ در حدود 3500 متر مربع است و براساس بقایای معماری برج محوطه گلباغ در دوره صفویه، به لحاظ اهمیت در امر آبرسانی توسط نگهبانانی محافظت شده است.

حمام تاریخی عباس آباد

در ضلع غربی باغ و متصل به آن و در سطحی پایین تر از باغ، بنای حمام تاریخی با زیر بنایی به وسعت 160 متر مربع قرار دارد. براساس ظواهر امر و بررسی های بعمل آمده، پوشش سقف بنای حمام گنبدی شکل بوده است و مصالح عمده سازه آن آجر بوده و همچنین از تزئینات کاشی و ملاط ساروج در آن استفاده شده است.

سد

بنای سد از دوره صفویه در میان دره ای عمیق احداث شده است، ارتفاع بنای مذکور به صورت تقریبی 20 متر بوده که در پی، عرض آن به 20 متر و در قسمت تاج عرض آن به 10 متر و طول آن به 70 متر می رسد. مصالح عمده سازه مذکور، سنگ، آجر و ملاط ساروج است. سد دارای سه دریچه خروجی بوده و در پشت آن پشت بندی قرار دارد که دارای دو گونه کاربری است. بعنوان پشت بند سد و همچنین به عنوان مرکز تخلیه و چاه تخلیه آب محسوب می شود. مساحت کل مخزن سد قریب به 10 هکتار بوده و در حدود 600 هزار متر مکعب آب را در خود ذخیره می کند، منبع تامین کننده آب مخزن سد، آب چشمه سرچشمه است.

براساس بررسی بعمل آمده، برخی از قسمت های مخزن سد در گذشته شفته ریزی بوده که عمل مذکور از رشد گیاه لویی که در تمام آببندان های مازندران می روید، جلوگیری کرد. بنای مذکور از هشت جرز به ابعاد تقریبی 4×3 متر در پیرامون و یک جرز مشبک در مرکز شکل گرفت. بنای چهار طاقی مرکز مخزن سد عباس آباد دارای دو کاربرد است. نخستین کاربرد بنای مذکور کاربردی فنی است. بدین ترتیب که جرز مرکزی چهارطاقی به صورت مشبک احداث شده است.

مهندسان سازنده سد بگونه ای آن را طراحی کرده اند که هرگاه احساس میشد که مخزن سد، حداکثر آبگیری را انجام داده و انرژی پتانسیل آب در حال فشار بر روی دیوار سد است، آب از دریچه خروجی سد تخلیه نگردد، زیرا در آن حالت تخلیه آب از دریچه، موجب تخریب بیشتر سد میشده است. بر بالای چهارطاقی آثار فواره و حوض موجود است که نظر هر بیننده را به خود جلب می نماید. آبرسانی به این بنا از طریق لوله های سفالی که آب چشمه فرادست را به آنجا هدایت می کرد، انجام شده بود.