سنگهای آسیاب آبی خان پس از 60 سال به چرخش درآمدند

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، سنگهای آسیاب آبی خان پس از 60 سال به چرخش درآمدند.

جریان چیست؟

با ورود آب به تنوره این آسیاب و به حرکت درآمدن سنگ های آسیاب کار تبدیل گندم به آرد آغاز شد. آب پس از به چرخش درآوردن سنگ های آسیاب وارد قنات آسیاب شده و پس از مسافت 2 کیلومتر دوباره به جوی اصلی قنات تاریخی زواره باز می گردد.
در گذشته نه چندان دور شش آسیاب آبی در شهر زواره فعال بود و با استفاده از آب قنات های این شهر که قدمت آن به بیش از 5 هزار سال می رسد گندم و جو مردم این شهر را که حاصل دست رنج خودشان برای امرار معاش بود به آرد تبدیل می کرد، اما امروزه متأسفانه پنج آسیاب تقریباً مخروبه شده یا از بین رفته اند. حال یکی از این آسیاب های شش گانه، معروف به آسیاب خان به همت سید احسان الله ایزدی طباء زواره بازسازی و به مجموعه سفره خانه سنتی برای پذیرایی از مسافران و گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.
مالک آسیاب آبی خان زواره گفت: برای حفظ میراث فرهنگی و توسعه گردشگری شهر تاریخی زواره، آسیاب آبی ششم معروف به آسیاب خان از مجموع شش آسیاب قدیمی شهر زواره که قدمت 1000 ساله دارد را خریداری و بازسازی کرده ام.
ایزدی با اشاره به مساحت 700 متر مربع آسیاب آبی گفت: با هزینه ای بالغ بر یک میلیارد تومان ساختمان آسیاب آبی خان بازسازی شده و با کمک کارشناسانی از شهر دزفول قنات خروجی آسیاب تخلیه و آب در آسیاب به جریان در آمد.
وی ادامه داد: در مرحله اول بازسازی آسیاب آبی ششم خان زواره سفره خانه سنتی راه اندازی شد و هم آسیاب آبی کار خودش را با تبدیل گندم به آرد آغاز کرد.
وی افزود: با تکمیل این طرح شامل ساخت اقامتگاه به مساحت دو هزار متر مربع، نمایشگاه دائمی صنایع دستی منطقه و غذاهای محلی و سنتی و شتر سواری و کویرنوردی زمینه اشتغال نزدیک به 100 نفر فراهم خواهد شد.
کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند قدمت ساختمان اصلی آسیاب آبی ششم زواره که در عمق 10 متری زمین بنا شده به بیش از 1000 سال می رسد. این کارشناسان قدمت قسمت های بعدی این آسیاب آبی را به پیش از دوران صفویه می دانند. در بازسازی بزرگترین آسیاب آبی ایران قسمتهایی از سقف این بنا که مربوط به هزار سال پیش هست، حفظ شده است.

مهدی مشهدی، مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان اردستان گفت: قدمت آسیاب آبی خان زواره به پیش از اسلام می رسد و در دوران صفویه هم بخش هایی به ساختمان اصلی آسیاب افزوده شده است.
وی افزود: این آسیاب در مقایسه با سایر آسیاب های ایران از زیبایی فوق العاده ای برخوردار است و پرونده این اثر با ارزش تاریخی برای ثبت در فهرست آثار ملی ایران آماده شده و به تأیید اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان رسیده و قرار است پرونده به تهران ارسال شود.
محمدرضا شواخی زواره، یک قعال رسانه ای در این خصوص گفت: وجود قنات های زواره و جوی پر آب در گذشته سبب شده تا مردم این دیار در کنار جوی خروشان آب قنات ها، اقدام به ساخت و راهاندازی شش آسیاب آبی نمایند.

وی افزود: وجود این آسیاب ها در نزدیک هم حکایت از استقرار جمعیت زیاد و رونق کسب و کار در این منطقه در گذشته به مرکزیت شهر زواره دارد، زیرا فاصله آسیاب آبی اول تا آسیاب آبی ششم کمتر از 4 کیلومتر است و بین این دو آسیاب آبی 4 آسیاب آبی دیگر هم فعالیت داشته اند.
این فعال رسانه ای گفت: از 6 آسیاب آبی شهر تاریخی زواره 3 آسیاب به کلی تخریب شده که بدلیل توسعه شهر زواره، آسیاب های اول و دوم در محدوده شهر قرار گرفته و بر بقایای این دو آسیاب ساختمان های مسکونی و تجاری ساخته شده است.
شواخی ادامه داد: هم اکنون بقایای آسیاب های سوم و چهارم در دو طرف میدان ورودی شهر زواره میدان امام حسین علیه السلام خودنمایی می کند که قابل احیا و بازسازی هستند.

وی تصریح کرد: آسیاب آبی پنجم نیز به دلیل تغییر مسیر جاده زواره به اردستان در سالهای گذشته به کلی تخریب شد. آخرین آسیاب آبی زواره که ششمین آسیاب محسوب می شود و به آسیاب خان معروف است هم اکنون در فاصله یک کیلومتری محدوده فعلی شهر زواره واقع است که بعنوان بزرگترین آسیاب آبی ایران بازسازی شد.
این فعال رسانه ای خاطرنشان کرد: آسیاب های آبی زواره روزگاری رونق داشته و افراد زیادی از طریق آن امرار معاش می کرده اند. این آسیاب ها علاوه بر مکانی اقتصادی، محلی برای استراحت مسافرانی که با پای پیاده از زواره به اردستان یا بالعکس در این مسیر تردد می کرده اند و محلی برای تفریح مردم این شهر بویژه جوانان نیز بوده است.