قلعه شمس آباد (قلعه یوسف خان امیر مجاهد)

قلعه شمس آباد در 15 کیلومتری شهرکرد جای داشته و 120 سال پیش به فرمان یوسف خان امیر مجاهد ایجاد شد. این بنا مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی بوده و دارای حمام، درشکه خانه و چهار برج هست که به مرور زمان تخریب شدند و فقط دروازه اصلی، اعیانی و بقایای یکی از برج ها دیده می شوند. این قلعه دارای یک ساختمان مرکزی دو طبقه بوده که یک طبقه در زیر و طبقه دیگر در قسمت فوقانی جای دارد. زیرزمین هم از جبهه جنوبی دارای چهار در، دو پنجره و راه پله سنگی است. در بخش شرقی و غربی اتاقها هم پنجره هایی دیده شده که نور را به داخل هدایت می کنند. در وسط زیرزمین یک اتاق بزرگ در جلو و دو اتاق به مساحت اتاق جلویی در پشت آن جای گرفته و در طرفین این 3 اتاق دو راهرو دیده می شود. در ضلع شمالی زیرزمین هم یک اتاق بزرگ در امتداد شرقی غربی بوده که در طرفین آن دو اتاق قرار گرفته اند. اتاق غربی فاقد پنجره بود، ولی اتاق شرقی دارای یک پنجره است. زیرزمین برای ذخیره آذوقه و محل استراحت خدمتکاران کاربرد داشت.

طبقه فوقانی اثر دارای دو ایوان ستون دار در جهت شرق و غرب است که از طریق پلکان سنگی به حیاط وصل می شود. چند اتاق هم با در طرفین قلعه دیده شده که بسیار ساده هستند. ستون های در ایوان غربی دیده شده که مکعبی و مزین به نقوش گیاهی و انسانی است و مردانی مسلح با لباس محلی روی آنها حجاری شد. این قلعه حیاط دار فاقد کتیبه ای تاریخ دار بوده و در حال حاضر از آن به عنوان یکی از اردوگاه های دانش آموزی استفاده می شود. این اثر در تاریخ نهم فروردین 1378 با شماره 2296 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.