معرفی تعدادی از خوشمزه ترین غذاهای سیستان و بلوچستان

با اینکه استان سیستان بلوچستان با کشورهای پاکستان و هند همجوار هست، ولی معروف ترین غذاهای سیستان و بلوچستان رنگ و بویی از غذاهای پاکستانی یا هندی ندارند. خوشمزه ترین غذاهای سیستان و بلوچستان بدلیل رواج دامپروری در منطقه، بیشتر از گوشت تشکیل شده و بعد از گوشت، خرما نقش محوری را بازی می کند. با ما در این مقاله خواندنی همراه باشید تا شما را با تعدادی از غذاهای مشهور سیستان و بلوچستان آشنا کنیم.

کشک زرد زابلی

کشک زرد یکی از خوشمزه ترین غذاهای سیستان و بلوچستان هست. این غذا را معمولا هنگام صبحانه و در روزهای سرد سال مصرف می کنند و از آنجایی که غذایی سنگین محسوب می شود، میتوان به عنوان یک وعده غذای کامل روی آن حساب باز کرد. کشک زرد در واقع نوعی فرآورده ماستی غلات بوده که بطور سنتی در منطقه سیستان ایجاد شده و طرفداران زیادی را پیدا کرده است. این نوع کشک ایرانی برای تقویت حافظه، درمان ورم معده، یبوست، اسهال، فشار خون، جلوگیری از پوکی استخوان و افزایش زیبایی پوست مناسب خواهد بود. مواد اصلی این غذای خوشمزه و اصیل را کشک زرد، پیاز، آب یا آب گوشت تشکیل می دهند.

اوجیزک

اوجیزک را میتوان همان آبگوشت محلی سیستان دانست که البته گوشت ندارد. ادویه اصلی این مورد از غذاهای مشهور سیستان و بلوچستان را آچار تشکیل داده که خود ترکیبی از پیاز، آرد گندم و زردچوبه است که آن را به شکل خمیر دایره ای کوچک در می آورند و به نخ می کشند تا خشک شود. این ادویه در انواع آبگوشت و خورش ها طعم خوبی را ایجاد می کند. برای پخت اوجیزک به گوجه، روغن، پیاز آب، سیب زمینی و آچار نیاز داریم. پیاز را در روغن تفت داده و گوجه را خرد کرده و به آن اضافه می کنیم. وقتی گوجه سرخ شد، آچار محلی و آب را به آن اضافه کرده و وقتی به جوش آمد، سیب زمینی کوچک شده را به آن می افزاییم. وقتیکه سیب زمینی ها پخته شدند، غذا آماده خوردن هست.

چنگال

بومی های این استان معمولا با چنگال و دوغ از میهمانان خود پذیرایی می کنند. در ماه مبارک رمضان این مورد از خوشمزه ترین غذاهای سیستان و بلوچستان که نوعی شیرینی هم بشمار می رود، زینت بخش سفره های افطار می شود. مواد اصلی چنگال را آرد، خرما و روغن حیوانی تشکیل می دهند. در ابتدا، آرد و آب را مخلوط و سپس قبل از اینکه خمیر کامل تهیه شود، آن را با ضخامتی کم روی تابه پخش می کنند تا مقداری بپزد. پس از نیم پز شدن مخلوط آب و آرد، به اندازه نیاز نان درست می کنند. بعد از آن، خرما را درون ظرفی ریخته و نان پخته شده را روی آن خرد و سپس مخلوط می کنند.

تنورچه

تنورچه یا ترونچه، غذایی سنتی و در واقع نوعی کباب مخصوص است. این مورد از غذاهای مشهور سیستان و بلوچستان به دو شیوه متفاوت آماده می شود؛ یکی سیخ زدن گوشت گوسفند و در روش دیگر به شکل کامل کباب شده که در هر دو روش نیاز به تنور است. کباب تنورچه را به تنهایی یا همراه با پلو سرو می کنند. در روش اول، معمولا گوشت ها را به تکه های کوچک خرد و پس از به سیخ کشیدن، حدود 45 دقیقه تا 1 ساعت درون تنوری با ذغال های گداخته می گذارند. در روش دوم، گوسفند را ذبح و پس از خالی کردن محتویات شکمی با نخ نسوز می دوزند و درون تنور قرار می دهند. بعد از این کار، در تنور را با کاهگل می پوشانند و تا زمان پخت کامل صبر می کنند.

دوغ پا

دوغ پا یک نوع خورشت بوده که برای جا انداختن و پختش به جای آب از دوغ استفاده می کنند. همانطور که می دانید، شیوه طبخ غذاها تا حد زیادی به فرهنگ و سنت هر منطقه باز می گردد. ریشه پخت دوغ پا نیز به رواج دامپروری در میان بلوچ ها مربوط است. ترکیبات اصلی این مورد از معروف ترین غذاهای سیستان و بلوچستان شامل گوشت گوساله، لپه، پیاز خرد شده، دوغ محلی، روغن، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و زعفران می شود. این غذا را معمولا به همراه برنج کته سرو می کنند.

ماهیگ پیچ

در بلوچستان و در فصل بارانی نوعی غذای متفاوت با ماهی و آرد درست می کنند که بسیار جالب و لذیذ است. برای تهیه این غذا از آرد گندم خمیری را آماده کرده و آن را پهن و به دو قسمت تقسیم می کنند. ماهی تازه را با برگ درخت خرما روی آتش کباب می کنند. سپس، ماهی کبابی را لای خمیر می گذارند و آن را داخل تنور می پزند.

بت

مخلوطی است از برنج، ماش و سایر حبوبات به همراه روغن و ادویه و یکی از غذاهای مشهور سیستان و بلوچستان بشمار می آید.

لندو

نوعی شیرینی مقوی که اکثرا در منطقه سیستان طبخ می شود. مخلوط گندم برشته یا کنجد را به همراه خرما ترکیب کرده و به عنوان صبحانه یا عصرانه مصرف می کنند.

کراهی

کراهی یک غذای پاکستانی است که با ادویه های تند و تیز پاکستانی هم تهیه می شود. اما، در بلوچستان از مخلوط گوشت گوسفند یا مرغ به همراه چاشنی هایی نظیر ادویه بلوچی، تخم گشنیز، زنجبیل، فلفل قرمز، پیاز، کاری، سیر و سبزی تازه نظیر جعفری طبخ می شود و در رده غذاهای تند و محبوب استان هست.

لنجو

آن را ماهی آب پز هم می نامند. برای آماده سازی این مورد از معروف ترین غذاهای سیستان و بلوچستان، پیاز، ادویه و دوغ را با هم روی شعله می گذارند و پس از جوش آمدن مایع، ماهی را به آن اضافه می کنند. پس از پخته شدن ماهی، آن را از مایع جدا کرده و آبگوشت ماهی آماده می شود.

دودپتی

نوعی چای شیری که مردم بلوچ اکثرا در هنگام صبحانه و بعد بدان شیر اضافه می کنند. البته، در این نوع چای از چای خشک هم به میزان زیاد استفاده می شود.

شوده

شوده ترکیبی از خرما، کنجد، بادام و پونه بوده و در چابهار به عنوان غذاهای کانی دار مطرح است.

پرانی

این نان معمولا اختصاص به کسانی دارد که در نقطه معینی ساکن نیستند. طرز پخت آن بدین طریق است که ابتدا روی یک زمین شنی، آتش را روشن می کنند و بعد از اینکه شن ها داغ شدند، اخگرها را کناری نهاده و خمیر را روی شن ها قرار داده و رویش را با شن های داغ می پوشانند. تقریبا بعد از نیم ساعت، خمیر را بیرون می آورند.

تباهگ

در منطقه مکران، مردم پودر انار و نمک را به گوشت اضافه و سپس آن را در زیر نور آفتاب و روی طنابی آویزان می کردند و برای اینکه گرد و خاک آن را آلوده نکند، پارچه های مخصوصی رویش می انداختند. این کار چند روزی زمان می برد، اما پس از آن گوشت را استفاده می کردند. این غذا به خصوص در ماه رمضان و هنگام سحر در میان بلوچ ها طرفداران زیادی دارد. تباهگ معمولا با ترکیبی از برنج و گوشت خشک شده طبخ می شود که همین موضوع طعمی بی نظیر را به آن می دهد.

چلبک

نوعی نان محلی سیستانی خوشمزه است که طرفداران زیادی دارد. آرد را در آب خمیر کرده و خمیر مایه و نمک اضافه می کنیم. نیم ساعت رویش را می پوشانیم و می گذاریم. بعد از نیم ساعت، خمیر را به صورت چانه کوچکتر از مشت دست چانه کرده و چانه ها رو یکی یکی پهن و با چنگال سوراخ می کنیم. سرانجام، در ماهیتابه پهن کرده و روی شعله ملایم قرار می دهیم تا پخته شود. بعد نان را برداشته، رویش شکر ریخته و بعد از این مرحله آماده خوردن است.