قلعه و غار تاریخی زیویه

تپه قلعه زیویه مربوط به سدهٔ 3 و 4 هجری قمریه و در شهرستان سقز، روستای زیویه واقع شده و این اثر در تاریخ 10 مهر 1380 با شمارهٔ ثبت 4018 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. از این بنای تاریخی در سالنامه های آشوری ذکری به میان اومده و بیان شده که به دنبال شورش و طغیان اقوام مانایی (سده نهم تا ششم پیش از میلاد) از طریق قلعه این تپه عملیات های جنگی صورت گرفته. اعتبار و شهرت جهانی زیویه به سال 1325 باز می گرده که در اثر عوامل جوی و ریزش برف و باران قسمتی از راس تپه تخریب و آثار و اشیاء به صورت اتفاقی کشف شدن. اولین عملیات باستان شناسی در این منطقه توسط رابرت رایسون آمریکای در سال 1945 انجام گرفت. در فاصله سال های 1325 تا 1323 یه یهودی به نام ایوب رب نوع به مدت 8 سال اقدام به کاووش کرد. در سال 1354 نصرالله معتمدی کاووش و بررسی اشیاء کشف شده در تپه باستانی زیویه را آغاز کرد دور دوم فعالیت های باستان شناسی معتمدی که 6 سال به طول انجامید آثار بسیار ارزشمندی در آن کشف شد.