به اشتراک گذاری تجارب فعالان گردشگری برای کمک به توسعه گردشگری اردکان

ایسنا/ براساس اخبار واصله، به اشتراک گذاری تجارب فعالان گردشگری برای کمک به توسعه گردشگری اردکان صورت پذیرفت.

جمعی از فعالان گردشگری کشور در این روزهای پاییزی به اردکان آمدند و در این سفر چند روزه نه تنها در بافت تاریخی اردکان قدم گذاشتند، بلکه سری به عقدا و خرانق و برخی از نقاط دیگر اردکان نیز زدند و در جشنواره انار عقدا شرکت کردند.

نشستهای متعددی در دل این سفر برگزار شدند که هدف این نشست ها عمدتا مربوط به اشتراک گذاری تجارب این فعالان گردشگری برای کمک به توسعه گردشگری اردکان و معرفی بیش از پیش این دیار بود.

در یکی از این نشست ها به کلیات صحبت های این جمع متخصص گوش سپردیم، تجاربی که می توانند روشنگر و راهگشای گردشگری و در مدیریت گردشگری اثرگذار باشند.

اشکان بروج، مدرس گردشگری و آشنایی با کاربرد فناوری اطلاعات در سفر برای راهنمایان طبیعت گردی و راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی به مسائلی مانند آموزش، زیرساخت، «دی.ام.او» و برنامه ریزی اشتراتژیک اشاره می کند و به این مسائل می پردازد.

اما چگونه باید به زیرساخت ها توجه کرد؟

یکی از مسائلی که در خصوص زیرساخت ها اهمیت دارد صرفا افزایش زیرساخت ها نیست بلکه ارتقا و استانداردسازی زیرساخت هاست که می تواند خدمات و کیفیت خدمات را افزایش دهد و گردشگری را به عنوان یک صنعت مورد نظر بگیرند.

محمد گائینی، از فعالان گردشگری کشور پیرامون به اشتراک گذاری تجارب فعالان گردشگری برای کمک به توسعه گردشگری اردکان می گوید: باید شاخص داشته باشیم یعنی وجود شاخص ها برای بهبود وضعیت بهتر است اما در خصوص دیگر ظرفیت ها میتوان به حلواسازی اردکان و صنعت شیرینی سازی و همینطور قنات به عنوان یک جاذبه جذاب اشاره کرد.

اسب و اسب سواری هم از نگاه گائینی فرصت های قابل توجهی در حوزه گردشگری اردکان هستند. به اسب اشاره شد، بخشی از گردشگری روستایی که به خوبی نیز در یزد به آن پرداخته شده، گردشگری روستایی به اهتمام کمیته این گردشگری که مدتی قبل بطور پرقوتی فعالیت خود را آغاز کرده به ظرفیت ها روستاهای یزد پرداخته است.

گردشگری روستایی فرصتی است که سازمان جهانی گردشگری نیز سال قبل به آن به عنوان فرصت پرداخته بود و شعار مبتنی بر آن شاید در یزد بیش از هر نقطه دیگری در کشور مورد توجه واقع شد.

ظرفیت هایی مانند اسب، صنایع دستی و اقتصاد روستایی، آیین ها و فرهنگ های بومی روستاها فرصتی هستند که در جشنواره هایی مانند جشنواره انار، جشنواره خرانق، جشنواره سریزد همگی جز مصادیقی هستند که گردشگری روستایی در آنها محور بود.

پرویز شجاعی پارسا، جز فعالان کشوری صنعت گردشگری به طبیعتگردی، پرنده نگری، شترسواری، آفروید سواری و موارد مشابه در اردکان اشاره می کند و شرط لازم را شناسایی جاذبه ها می داند.

اما اردکان در حوزه طبیعتگردی چقدر حرف برای گفتن دارد؟

از سیاهکوه اردکان گرفته تا سایر مناطق حفاظ شده اردکان نشان می دهد محیط زیست و زیست بوم اردکان محل زاد و ولد گونه های طبیعی خاصی است و جالب است بدانیم که اردکان بخشی از کریدور حرکتی یوزپلنگ آسیاسیی است که البته گونه ای روبه انقراض است.

علاوه بر گونه های جانوری، پوشش گیاهی و سایر ظرفیت های طبیعی مانند کوههای خرانق و صخره های مطلوب و حتی کویر به دیگر ظرفیتهای اردکان افزوده بطوریکه امروز اردکان می تواند در این حوزه نیز حرف زیادی برای گفتن داشته باشد، اما همه این مسائل مستلزم معرفی و آگاهی بخشی در خصوص طبیعتگردی درست است. محمد مهدی بهمنی، از فعالان گردشگری ایران با بیان اینکه اردکان فضای قابل توجهی در حوزه داستان ها وروایات دارد، می گوید: مزرعه عروسک ها و سایر مسائل را باید مورد توجه قرار دهیم.

مزرعه عروسک ها کجا بود؟

مزرعه عروسک ها را خدیجه عباسی در یکی از روستاهای اردکان یزد در کنار همسر از کار افتاده اش ساخت و شغل و پناهگاه او ساختن عروسک های خلاقانه و بی بدیل شد، خلاقیتی که شگفت انگیز و غیر قابل باور بود و بسیاری را بوجود درآورد. او مزرعه اش را تبدیل به یک جاذبه فرهنگی کرد و تمام عروسکهایش را از مواد دور ریختنی و بی مصرف ساخت.

اما یکی از جالب ترین نکاتی که مطرح شد بخشی از گفته های پژمان نوروزی، یکی از فعالان گردشگری بود که می گوید: اردکان در کنار دست یزد شبیه قزوین در کنار تهران است و زیر سایه می رود، این شهر نیاز به اقداماتی بنیادی تر و اساسی تر دارد.

وی اضافه می کند: اصفهان و شیراز روایت دار شده و لزوما راویان این مسائل ساکنان نیستند و گردشگران برخی از این روایت ها را ساخته اند.

میثم امامی هم از دیگر فعالان گردشگری کشور می گوید: کمتر برای مخاطبان تولید محتوا شده و مخاطبان این ظرفیت ها را می شناسند و مسئله دیگر آموزش است که در حوزه های مهارتی و تئوری باید مورد توجه باشد. توجه به تجربه گرایی در سفر و همینطور اقدامات گروهی و تعاملی هم جز مواردی است که باید مورد توجه جدی باشد.

محمد درویش، فعال محیط زیستی کشور با بیان اینکه اگر نتوانیم متناسب با تغییرات تغییر کنیم، نابود خواهیم شد، می گوید: کاهش وابستگی معیشتی به آب و خاک را باید پررنگ کنیم.

کاهش وابستگی به آب و خاک شاید یکی از مهمترین خواص گردشگری باشد، وابستگی به استفاده از مواد معدنی، استفاده از صنایع آبخواه، کشاورزی و ... برای توجهی اقتصادی منطقه شاید مهمترین مزایای گردشگری است که امروزه از محورهای مهم اقتصادی استان یزد است اما به نظر می رسد هنوز اردکان با وجود معادن و صنایع گسترده فرصت کمتری را برای استفاده از گردشگری دارد.

علی شادلو به مباحث دیگری اشاره می کند که مهمترین آنها مدیریت مقصد است و نشان می دهد که گردشگر پذیری و مدیریت مقصد باید با برنامه باشد.

ارائه محصولات، توجه به دو بخش گردشگر و جامعه محلی به عنوان مردم، توزیع و دسترسی مکانی و لزوم برنامه ریزی برای استفاده از این فرصت، تسهیل فرآیندها و متناسب کردن قیمت ها و جانمایی رخدادها و برنامه ها جزو دیگر مباحثی بود که شادلو به آنها پرداخت.

افسانه احسانی، رئیس هیئت مدیره و مدیر آموزش مؤسسه آوای طبیعت پایدار با بیان اینکه میتوان با ابزار گردشگری ارزش های زیست محیطی را حفظ کرد، می گوید: ذی نفعان، معتمدان، فعالان و دغدغمندان چه کسانی هستند؟

وی با طرح این سوال و نحوه مشارکت این افراد، سکان صحبت ها را به فعال دیگری واگذار می کند.

پریسا باجلان که ایرانگرد و فعال گردشگری نجوم است در این میان به ظرفیت آسمان های شب و داستان های آنها به عنوان یک رفیت نگاه می کند و استفاده از آن را مشروط به کنترل و حذف آلودگی نوری می داند.

حرف از ظرفیت آسمان شد؛

آسمان خرانق روستایی کهن که جز سه روستای تاریخی ایران برای معرفی به سازمان جهانی گردشگری است، ظرفیتی مناسب در حوزه رصد بشمار می رود بطوریکه قبلا نیز احمد سراستاد، مسئول انجمن مردم نهاد نجوم یزد از روستای خرانق و سریزد به عنوان دو پایگاه نجومی شناخته شده در کشور یاد کرده است.

اما مشکل این ظرفیت ها چیست؟ مسئله ای که فعالان گردشگری کشور در اردکان نیز به آن به شیوه های مختلفی اشاره کردند، آلودگی نوری اردکان بود نکته ای تامل برانگیز که سراستاد نیز از آن یاد کرده و گفته است؛ «شدت خطر آلودگی نوری تا این حد است که امروزه متأسفانه به دلیل برج نور نامناسب بزرگتر شدن روستاها و چراغ های غیر استاندارد بکار رفته موجب شده که امکان رصد آسمان از این دو روستا از بین رفته و این درحالی است که روستایی مانند خرانق بقدری ظرفیت بالای گردشگری نجوم دارد که پیش از این برخی مسابقات نجوم ایران در آن برگزار شده بود.»

یکی از دیگر فعالان گردشگری محمد اعجازی، نویسنده کتب گردشگری به برگزاری تورهای کوتاه مدت تخصصی و آموزشی اشاره می کند که می تواند منجر به رونق گردشگری شود.

وی از ظرفیت هایی مانند روناس، مازاری، رنگرزی و قالیبافی اردکان به عنوان فرصت هایی برای توسعه گردشگری نام می برد و می گوید: واحدها و باغ های طبیعی در مناطق حفاظت شده و پارکهای ملی ظرفیت های خوبی هستند که در کنار داستان سازی و شخصیت سازی برای داستانهای بومی می تواند رونق گردشگری اردکان را رقم بزند.

اما به فرصت داستان سازی و شخصیت پروری اشاره شد، ظرفیتی که در شکل های مختلف در یزد قابل پرورش است بطوریکه امروزه در یزد شاهد داستانهایی متعلق به مکانهای مختلف هستیم که حس مکان را در این ابنیه بیش از پیش قوت می بخشد و تجربه را برای گردشگران محقق می سازد.

شخصیت های بومی که از دیروز تا امروز به شکل های مختلف در اردکان و حتی جای جای یزد مشغول به کار هستند فرصتی را فراهم کرده اند که گردشگران بتوانند با آنها ارتباط برقرار کنند.

کاراکترهایی مانند مقنیان بومی، زوج خوشرو و جوان خشت و ماه، خانه سلامت و داستانها و رویدادهایش همگی به کمک گردشگری آمده اند.