آشنایی با خواص شگفت انگیز ریواس

صدا و سیما/ «ریواس» به عنوان یک گیاه بهاری شناخته می شود. این گیاه باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش و محرک ترشح کبد است.

با شروع فصل بهار، خدا نعمت های خوشمزه و طبیعی خود را بر بندگانش ارزانی می بخشد؛ گوجه سبز، ریواس (اوشقون)، چاغاله بادام، آلبالو و دیگر میوه های ترش که این بار به خواص دارویی و درمانی گیاه ریواس که به زبان ترکی آذری، اوشقون گفته می شود، اشاره می شود.

ریواس یکی از پر طرفدار ترین نوع گیاه خوراکی در زنجان است که امروزه بعد از بارش های باران در منطقه و کوه های طارم، تهم دشت ماهنشان به وفور دیده می شود.

گیاه ریواس از گذشته دور تا به امروز بعنوان گیاه خوراکی و دارویی از کاربرد های فراوانی برخوردار بوده است.

بخش خوراکی ریواس همان ساقه های گل دهنده گیاه است که همزمان با باز شدن گل ها به مصرف می رسند و ساقه ها در این مرحله ترد و تازه بوده و توسط روستاییان جمع آوری و وارد بازار می شود.

خام خوری ریواس متداول ترین نوع مصرف این گیاه معجزه گر است که از ساقه های آن در تهیه انواع خورشت ها، کمپوت، مربا و شربت استفاده های فراوان می شود.

قسمت های گیاه ریواس ویژگی و خواص آنها

ریشه: ریواس دارای یک ریشه معمولی است که یک تا دو متر در خاک رشد می کند و ریشه آن در برابر سرما و یخبندان مقاوم است.

ساقه: ریواس دارای دو نوع ساقه است. یکی ساقه زیرزمینی که به آن ریزوم می گویند. ریزوم پس از رشد گوشتی و چوبی می شود که از جوانه های آن، ساقه های هوایی و برگ های پهن بوجود می آید. نوع دوم ساقه در ریواس ساقه های هوایی است که تا حدود یک متر نیز رشد می کند.

برگ: ریواس دارای برگ هایی است که از جوانه جانبی ریزوم ها بوجود می آیند. برگ ها دارای پهنک نسبتاً پهن هستند و دمبرگ ریواس که بخش خوراکی آن را تشکیل می دهد، گوشتی بوده و طول آن به بیش از نیم متر می رسد.

گل: به تعداد زیاد و به صورت خوشه در انتهای ساقه اصلی ایجاد می گردد. گل های ریواس به رنگ سبز هستند و در اثر تلقیح بذر را تشکیل می دهند

هنوز خاصیت و کاربرد های این گیاه بهشتی به اتمام نرسیده است و به سایر مصارف ریواس اشاره می شود.

ریواس به علت خاصیت اسیدی، برای پاک کردن ظروفی که آثار سوختگی مواد غذایی در آن ها به جای مانده باشد، مورد استفاده قرار می گیرد.

برگ های ریواس را می توان به عنوان حشره کش موثر برای دفع حشرات به کار برد.

ریواس با طعم منحصر به فرد خود، در بیشتر پس غذا ها (دسرها) و شیرینی ها استفاده می شود.

در مورد خواص درمانی گیاه ریواس می توان گفت: ریواس دارای ویتامین های A و C فراوان و املاح معدنی زیاد نظیر پتاسیم، کلسیم است. از طرفی، ریواس دارای فیبر فراوان و در مقابل کمترین میزان چربی است؛ بنابراین از ارزش غذایی زیادی برخوردار است. ریواس برای تقویت معده و کبد و بیماران تب دار و بی اشتها مفید بوده، یرقان، حصبه، وسواس، صفرا و دل به هم خوردگی را رفع می کند و کرم کُش است و حالات سستی بدن را دفع می کند.

بهترین شیوه مصرف ریواس، گرفتن آب ریواس است. آب ریواس هم بصورت جدا و هم بصورت مخلوط با آب هویج، کرفس، خیار و سیب استفاده می نمایند.

ریواس ملین و اشتها آور است و برای افزایش اشتها و یبوست مفید است.

ریواس، مقوی قلب و اعصاب بوده و برای درمان بواسیر مفید است.

ریواس به عنوان فعال کننده ی عملکرد دستگاه گوارش و محرک ترشح کبد شناخته شده است. نخستین کار کرد آن در دهان این است که با تحریک پرز های چشایی به واسطه مزه های ترش، شیرین و تلخ، موجبات خوشبویی دهان را فراهم می نماید. علاوه بر این به تنظیم چربی در روده و کبد کمک می کند.

ولی این سوال نیز پیش می آید که چه کسانی نباید ریواس مصرف کنند:

مصرف ریواس برای مبتلایان به سنگ کلیه و ناراحتی های مثانه مناسب نیست.

مادرانی که دارای کودک خردسال هستند و ناچارند به بچه خود شیر بدهند نوزادان را دچار اسهال می کند.

مبتلایان به ناراحتی های معده، چون این گیاه در معده سبب افزایش ترشحات اسیدی شده و باعث تحریک بیشتر می کند.

گیاه یاد شده تا یکی دو روز در یخچال قابل نگهداری است، برای نگهداری طولانی تر اوشقون، پس از بریدن ساقه ها، آن را منجمد می کنند، اگر ساقه های ریواس به طور خام مصرف شود، به شدت ترش خواهد بود، به طور معمول آن را با شکر یا عسل می پزند و یا در کیک ها مورد استفاده واقع می شود.