قلعه الموت | پایگاه حکومت حسن صباح و ترویج عقاید اسماعیلیه

وقتی اسم قلعه الموت بر زبان جاری میشه، دوران پرهیاهو زندگی حسن صباح در ذهن تداعی میشه. این قلعه نظامی در استان قزوین و در منطقه الموت و روستای گازرخان واقع شده که روزگارانی قدیم به عنوان دژ تسخیر ناپذیر، مقر فرمانروایی اسماعیلیان بوده. قلعه الموت بین مردم بومی به" قلعه حسن صباح " معروفه، به این دلیل که حسن صباح در قرن پنجم قمری این دژ را به خاطر موقعیت استراژیک آن به همراه عده ای از یارانش به عنوان پایگاه دفاعی در برابر خلفای عباسی انتخاب کرده بود و در مدت اقامت آنها، بارها و بارها حمله به این قلعه ناموفق بوده و درسالیان بعد این دژ در زیر خروارها خاک مدفون شده بود، پیچ و خم ها، گردنه ها، پستی و بلندی ها، گندم زارها، باغ ها، رودها، تاکستان ها، کوه ها و گلهای رنگارنگ دست به دست هم دادن تا زیبایی های طبیعت را به رخ بکشند. بهارش از جنس نفس باد صبا و خزانش رنگرزان از جنس خیزید و خزآرید. اگر تاریخ آن افسون کارست از طبیعت آفسونگر آن است. اگر این همه سال، پناهگاه و گریزگاه باطنیان بوده، برای آن است که خود از جنس راز و رمزست. راز و رمزش اینست که از یک سو سر به فلک کشیده تا گیلان و مازندران و از سوی دیگر تا دشت های سوزان قزوین، در این میان صخره ها و کوه های به رنگ سرخ که زیبایی های طبیعت رو دو چندان کرده و تا بخواهید دشت ها و زمین های پرسخاوت. جاییست که با حاصل گندم، برنج و میوه های کوهستانی اش می تواند سال ها محاصره را تاب آورد و خود بسنده بماند. الموت سرزمین خداوندگار و شگفتی است و این قلعه یکی از جاذبه های گردشگری الموت و دیدنی های الموت محسوب میشه.

قلعه نظامی حسن صباح

راه ورود به قلعه الموت در انتهای ضلع شمال شرقی، پایین تر از برج شرقی دژ واقع شده. قلعه الموت از دو بخش شرقی "جورقلا" و بخش غربی"پیازقلا" تشکیل شده. در جنوب قلعه در داخل صخره اتاقی کنده شده که محل نگهبانی بوده. در جانب شرقی این اتاق دیواری به ارتفاع 2 متر که پی آن در سنگ کنده شده و با سنگ گچ بنا شده. در جانب شمال غربی قلعه دو اتاق در داخل کوه کنده شده، در اتاق اول چاله برای ذخیره آب بوده و به احتمال زیاد با حوض جنوبی در ارتباط بود و یکی از شاخصه های معماری وجود همین حوضچه است که با تعبیه سیستم آبرسانی عجیب، حتی اگر آب آن را کاملا خالی کنیم مجددا پر میشه. در کنج جنوب غربی درخت تاک کهن سالی که همچنان سبز و شاداب است، جلب توجه میکنه که اهالی معتقدند این درخت رو حسن صباح کاشته و به احتمال همان محلیه که حسن صباح مدت 35 سال در آن اقامت داشته و پیروان خود را رهبری می کرده. شرق قلعه، محافظان و خانواده آنان ساکن بودند و در حال حاضر فقط قسمتی از دیواره جنوبی آن باقی مانده. این قلعه از شاهکارهای مهندسی بوده و استراتژیک و طراحی ان به نحوی بوده که یکی از غیرقابل نفوذ ترین قلاع بوده و هم اکنون یکی از جاذبه های گردشگری الموت و دیدنی های الموت به شمار میاد. در کتاب ها از قلعه حسن صباح در دوره صفوی به عنوان زندان یاد شده. اما کاوش های باستان شناسی نشان دهنده ی این بوده که نه تنها زندان نبوده بلکه افرادی در آن می زیسته اند از مرتبه اجتماعی خاصی برخوردار بوده اند.

دسترسی

اگر مسافر شهر الموت هستید یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری الموت و دیدنی های الموت، قلعه حسن صباح رو از دست ندهید. از تهران در مسیر اتوبان تهران- قزوین و چندکیلومتر قبل از قزوین (2کیلومتر بعد از عوارضی قزوین) مسیر فرعی سمت راست اتوبان که تابلو "الموت" مشخص است و حدود 2 الی 3 ساعت طول میکشد. همچنین در طول مسیر و در دو سوی جاده مارپیچی مناظر بسیار زیبا و چشم نوازی وجود داره که لذت سفرو دو چندان میکنه.