عمارت خسروآباد

عمارت خسروآباد که در بلوار خسروآباد قرار گرفته، مرکز فرمانروایی خسرو خان اردلان بوده و از همین جهت دارای ارزش تاریخی بسیاری هست. در عمارت خسروآباد علاوه بر قصر سلطنتی که وجود دارد، باغی زیبا و سرسبز مشاهده می شود. این باغ بوسیله 4 خندق در طرفین و درختان بلند قامت در اطراف احاطه شده است. سالانه گردشگران و علاقمندان بسیاری به عمارت خسروآباد سنندج می آیند تا شکوه دوران حکمرانی خاندان اردلان را نظاره گر باشند.

عمارت خسروآباد در مساحتی بالغ بر 6000 متر مربع و به دستور امان الله خان اردلان، حاکم کردستان ساخته شد. زمانیکه عمارت خسروآباد بنا شد، سران حکومت تصمیم داشتند که بنا جایگزین دژ حکومتی سنه به عنوان مقر نظامی و سیاسی شود ولی ساخت آن نه تنها از محبوبیت دژ حکومتی سنه کاهش نداد، بلکه روز به روز بر محبوبیت آن به عنوان پایگاه سیاسی افزود و عمارت خسروآباد به عنوان محل تشریفات، استقبال از شاهان و محل اقامت خاندان اردلان مورد استفاده قرار گرفت. این بنای تاریخی شاهد اتفاقات مهمی بوده که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد، ورود ناصرالدین شاه به کردستان و خیمه زدن او در عمارت خسروآباد، واگذاری بنا به میرزا صادق خان اعزاز الملک و تقسیم شدن عمارت به بخشهای شمال شرقی، شمال غربی، جنوب شرقی و جنوب غربی.

بخش اصلی عمارت خسروآباد که کاخ سلطنتی محسوب هست، بخشهایی نظیر حمام، اتاق قاپچیان و خدمتکاران را علاوه بر سالن اصلی داراست. گچبری، آجرکاری، اروسی های زیبا و حوض چلیپا زیبایی خاصی به محوطه داخلی کاخ بخشیده و مورد علاقه طرفداران تاریخ کهن است. بعد از امان الله خان اردلان تغییرات بسیاری بر روی معماری عمارت خسروآباد صورت گرفت و حوضی صلیبی شکل به مجموعه اضافه شد که توانست بر زیبایی عمارت خسروآباد بیفزاید. درب اصلی عمارت که از چهار تکه چوب درخت گردو ساخته شده، در مقابل حوض قرار دارد. سردر اصلی باغ و عمارت خسروآباد، هلالی شکل هست که همین شکل هلال و گچبری های ساده و ظریف بر زیبایی آن می افزایند. آب عمارت خسروآباد از کوه آبیدر تامین می شود و همچنین در طبقه سوم کاخ فواره ای وجود دارد که سبب خنکی محوطه داخلی خسروآباد می شود. کتیبه ای سنگی در این بنا نگهداری می شود که اسم فتحعلی شاه قاجار و والی کردستان، امان الله خان بر روی آن در قالب یک شعر متعلق به خرم کردستانی حکاکی شده و بر زیبایی و اهمیت عمارت خسروآباد افزود.