کوه تفتان

تفتان نام یک آتشفشان نیمه فعال ایران است. این کوه در منطقه جنوب شرقی ایران، در استان سیستان و بلوچستان، منطقه سرحد بلوچستان و شهرستان تفتان قرار گرفته و با ارتفاع 3941 متر از سطح دریا یکی از بلندترین کوههای جنوب شرقی ایران محسوب می شود. این قله دارای دو شاخک است؛ یکی در شمال که مرتفع تر بوده و نرکوه نام دارد و دیگری شاخک جنوبی آن که کوتاه تر بوده و ماده کوه نامیده می شود. نزدیک ترین شهر هم به تفتان نوک آباد است. دسترسی به قله از طریق جاده اصلی خاش زاهدان روستای کوشه امکان پذیر هست.

در جاده خاش به زاهدان (از خاش به سمت شمال)، پس از حدود 20 کیلومتر تابلوی بزرگی مسیر دسترسی به قله تفتان را نشان می دهد. از زاهدان به سمت خاش حدود کیلومتر 130 میتوان به خروجی روستاهای تمندان و کوشه رسید. از سر جاده تا دو راهی که سمت راست آن تابلوی اردوگاه را نشان می دهد، حدود 20 کیلومتر و از دو راهی تا اردوگاه 8 کیلومتر راه پیش روست. به دلیل وزش بادهای سنگین و سرد در فصل زمستان عموما صعود به این قله دشوار هست بطوریکه مسیر 3 ساعته تا پناهگاه بیش از 6 ساعت زمان نیاز دارد. کوهنوردان عموما از یال غربی صعود می کنند که در آن پناهگاه مجهزی ساخته شده است.

قله آتشفشانی تفتان ماده کوه نام دارد که در فاصله 380 کیلومتری خط مستقیم شمال دریای مکران واقع شده و فاصله مستقیم آن تا زاهدان 100 کیلومتر است. ارتفاع قله نرکوه تفتان از سطح دریا 4050 متر عنوان شده و بلندی آن نسبت به زمین های اطراف 2450 متر است و مساحتی را که مواد آتشفشانی از ابتدای فعالیت آن تاکنون فرا گرفته، حدود 1300 کیلومترمربع هست. آخرین فوران این آتشفشان در سالهای 1349 تا 1350 بوده و از سه دهانه آتشفشانی این کوه همواره بخار گوگرد خارج می شود. در ورودی حفره های آتشفشانی تخته های گوگردی خالص به وفور بچشم می خورند. با توجه به سابقه فوران این آتشفشان در 6950 سال پیش و عدم فعالیت مواد مذاب در حال حاضر، این آتشفشان جزو آتشفشان های نیمه فعال طبقه بندی می گردد.