بازار رضا

بازار رضا یکی از شلوغ ترین و پربازدید ترین بازاهای شهر مشهد است؛ بازاری که در عصر معاصر و در دوران پهلوی ساخته شده و در فاصله کمی از حرم قرار گرفته است. این بازار علاوه بر معماری زیبا و سنتی که دارد، یکی از قدیمی ترین مراکز عرضه سوغات و صنایع دستی شهر مشهد بوده و هست. با اینکه بازار رضا به نوعی بازاری متعلق به عصر جدید است اما در طراحی و ساخت آن از المانهای بازارهای قدیمی ایران استفاده شد.

بازار رضا در سال 1355 شمسی و به دستور محمدرضا شاه و توسط ولیان، استاندار وقت خراسان و بنا به قوانین دوره پهلوی ساخته شد. پس از تصویب کلیت ساخت بازار رضا در مجلس وقت ایران و در خیابان شیخ طوسی سابق، اقدام به تخریب بناها و مغازه های قدیمی و پراکنده اطراف حرم نمودند. پس از تخریب بازار قدیم مشهد، ساخت بازار رضا در سال 54 آغاز و در سال 55 به اتمام و افتتاح رسید. در نهایت هم به هر یک از کسبه در بازار رضا مشهد مغازه ای داده شد.

قبل از ساخت این بازار، وجود مکانی یک دست و مغازه هایی در یک مکان مناسب که بتوانند ارائه دهنده سوغاتی های مشهد باشند وجود نداشت، بنابراین زمینی در اختیار مهندس معمار مشهور در آن دوران یعنی داریوش بوربور قرار گرفت تا بازاری جدید را طراحی نماید.

بازار رضا اگر چه در ظاهر به صورت یک بازار دیده می شود اما در حقیقت از 6 بازار مجزا در درون ساختمانش تشکیل شده است. با تمام شدن هر بازار، گردشگران به هشتی می رسند که در آن آبخوری و نیمکتی برای استراحت وجود دارد. همچنین در کنار این هشتی، پلکان های ورودی به طبقه دوم قرار گرفته است. کل طول بازار رضا مشهد از دو راهرو یا مسیر در کنار یکدیگر تشکیل شد. بنابراین در اینجا با دو ردیف مغازه ها و دکان های کناری و یک ردیف مغازه های میانی روبرو هستیم. مغازه های میانی بازار عبور بین دو راهرو را غیر ممکن نموده است. پس، تنها در بعضی از بخشها که راهروهای فرعی و عمود بر دو راهروی اصلی وجود دارند، می توانید بین دو راهرو اصلی جابجا شوید.

این بازار 17 چهارسوق و 11 سرا دارد. 7200 متر مربع زیر بنا داشته که تنها 4300 متر مربع از آن در بنای بازار رضا مشهد قرار دارد. مجموعا 2096 مغازه داشته که تنها 1008 مغازه آن درون بنا قرار گرفته است. بازار رضا مشهد از فلکه آب که آخرین فلکه منتهی به حرم امام رضا (ع) بوده، شروع شده و تا میدان هفده شهریور ادامه می یابد. بنابراین، برای رسیدن به این بازار به راحتی می توانید مسیر دسترسی به حرم را در پیش بگیرید و پس از زیارت، مسیر روبروی باب الرضا را را پیش گرفته تا به فلکه آب و ورودی بازار برسید. در دو طرف بازار دو خیابان شیخ طوسی و خیابان سلیمان خاطر موازی با دیواره های بازار کشیده شده و مسیر رفت یک طرفه ای را برای ماشین ها از فلکه آب تا هفده شهریور فراهم کرده اند.

اگر در مشهد هستید و قصد بازدید و خرید از این بازار را دارید، به شما توصیه می کنیم که از سمت هفده شهریور وارد بازار شوید. چرا که با شلوغی جمعیت زائر سمت دیگر کمتر مواجه خواهید شد. اما اگر زائر هستید و از سمت حرم می خواهید وارد بازار شوید، طبعا ابتدا به ورودی فلکه آب خواهید رسید. بیشتر مغازه هایی که در ورودی بازار و سردرها قرار گرفته اند، مغازه های عطر فروشی و جواهرات فروشی هستند. همچنین در میان این مغازه ها، می توانید مغازه هایی رنگارنگ پوشیده از تسبیح، مهر و سجاده هم ببینید. اگر همچنان درون بازار پیش روید، به دیگر مغازه های بازار می رسید.

تمام سوغاتی های مشهد را یکجا در این بازار پیدا خواهید نمود. اگر به انواع انگشترهای نقره و طلای عقیق و فیروزه علاقه دارید، اینجا منبع بهترین نمونه های این انگشترهاست. زعفران خراسان، نبات خراسان و بسیاری از ادویه های عالی و خوب را در این بازار می توانید خریداری کنید. انواع شکلاتهای زنجبیلی و جیلی بیلی که سوغاتی مشهد هستند را از این مغازه های بخرید. تسبیح های رنگارنگ در اندازه ها و جنس های مختلف هم شما را مجذوب خود می کند.

در این میان یکی از دیگر مغازه هایی که شاید کمتر در این بازار به چشمتان بخورد، مغازه ها و آتلیه های عکاسی هستند؛ آتلیه های عکاسی که هنوز به شیوه های قدیمی شما را در مقابل پرده ای از حرم امام رضا (ع) قرار می دهند و عکستان را ظاهر می کنند. شاید این عکاسی را بتوان یکی از نوستالژی ترین و جذاب ترین جاذبه های مشهد دانست که همچنان در میان گردشگران وجود دارد؛ جاذبه ای که با اینکه قدیمی است اما قدیمی نمی شود و طبعا جای خالی این عکس در قاب عکسهای شما خالی است.