کاروانسرای شورگل

کاروانسرای شورگل در جنوب شرقی روستای شورگل شهرستان بیله سوار قرار دارد. این کاروانسرا در محوطه ای به ابعاد 200×150 متر بر روی تپه ای به ارتفاع سه متر از زمین های اطراف قرار گرفت. ابعاد این کاروانسرا 29×20 متر است. ورودی بنا در ضلع جنوبی قرار دارد که پس از این ورودی، راهرویی به طول شش متر دیده شده که از طریق این راهرو وارد حیاط مرکزی به ابعاد 9×18 متر می شویم. در طرفین راهرو دو اتاق به طول و عرض 5×3/5 متر احداث شده است. در گوشه جنوبی حیاط مرکزی هم یک ورودی قرار دارد که از این ورودی میتوان وارد یک فضای مستطیلی شد.

ورودی این فضا به شکل قوس هلالی و با مصالح سنگ لاشه و ملات آهکی ساخته شده است. با توجه به محل پا طاق که خیز طاق اثرش در بعضی قسمت ها باقی مانده، میتوان استنباط کرد که سقف این تالار قوسی بوده است. از خصوصیات بارز بنا استفاده از لاشه سنگ در کل بنا حتی در زدن طاق ها، قوس ها و سردرها و کوهستانی بودن پلان کاروانسراست. در طاق جنوبی نیز در لای سنگ ها آجر هم استفاده شد. گذشت زمان پلان بعضی از قسمت های آن را به زیر خاک برده که با خاکبرداری و کاوش میتوان پلان دقیق آن را بازسازی نمود.

در ضلع شمالی کاروانسرا و در فاصله 200 متری آن چشمه آبی وجود دارد که هم اکنون با استفاده از لوله آب اهالی روستای شورگل از آن بهره مند می گردند. قبور دوران تاریخی را در ضلع شرقی کاروانسرا و به فاصله 100 متری آن میتوان مشاهده نمود که اشیای داخل آن به غارت رفته است. ارتفاع دیوار باقیمانده در بعضی قسمت ها از جمله در ضلع غربی 80/1 سانتیمتر است. در این قسمت نیز میتوان خیز طاق را مشاهده کرد. در این محوطه سفال هایی از دوران اسلامی و نیز دوران تاریخی (اشکانی) جمع آوری شده که براساس آنها، انتساب آن به دوران بین قرن پنجم تا اواخر قرن هشتم هجری قمری قطعی هست.