منطقه آرندان و کله کان در شمال غربی سنندج واقع شده. این منطقه درون دره ای بسته قرار گرفته و سرچشمه رود آرندان در آن جاریه. این منطقه از دیرباز به عنوان یکی از کانون های استقرار انسان در دوران نوسنگی مطرح شده و هسته اولیه بنای یک دهکده نوسنگی در آن یافت شده. غار کله کان یکی از کهن ترین کانون های استق

حمامهای تاریخی سنندج که یادگار دوران قاجار و صفویه است از اماکن دیدنی و جذاب این شهر بوده و نشانی از مدنیت و معماری شگفت انگیز منطقه است . برخی از این حمامها نظیر حمام «آصف » و «وکیل » استفاده شخصی و خصوصی داشته و برخی دیگر همانند حمام «خان »، «شیشه » و حمام «دو خزینه » برای عموم بوده و بخشهای سرد و

تپه ای در مرکز شهر سنندج با چشم اندازی زیبا به تمام نقاط شهر

این بنا درآغه زمان که محله ای مسیحی نشین است قرار دارد. اواخر صفویه در زمان حکومت شاه عباس دوم هنگامی که ارامنه توسط دولت عثمانی به ایران تبعید شدند، گروهی از آنها در شهر سنندج ساکن شدند و در آن زمان والیان اردلان برای مسیحیان تبعیدی این کلیسا را ساختند. شیوه ساخت و نوع معماری کلیسای سنندج تحت تاثیر

این عمارت در ضلع شمالی بلوار نمکی شهر سنندج واقع شده و زمان ساخت آن به دوران حکومت پهلوی اول بر می گردد. بنا داری یک حیاط چهارگوش کوچک است و ساختمان آن در چهار طبقه با نمای جنوبی و تزیینات آجر تراش بسیار زیبا و پرکار در قسمت نمای اصلی، ساخته شده است. عمارت احمد زاده نسبت به سایر بناهای مسکونی استان

این عمارت از بناهای معروف دوره قاجاره که توسط میرابوطالب تاجر اصفهانی در دوره امان الله خان اردلان حاکم کردستان ساخته شده و در خیابان صلاح الدین ایوبی شهر سنندج بنا به دعوت امان الله خان از اصفهان به کردستان آمده. این بنا دارای حیاط سنگ فرش شده حوض، حمانم، تالار و حسینیه ست. حسینیه که از جالب ترین ق

این اثر در تاریخ 25 اسفند 1378 با شمارهٔ ثبت 2614 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. پل شیخ در 2 کیلومتری شمال شهر سنندج و در مسیر جاده آسفالته روستای بابا ریز و قلیچیان روی رودخانه قشلاق احداث شده است. این پل در مسیر ارتباطی سنندج به بیجار و زنجان قرار دارد.تاریخ دقیق ساخت پل و نام با

زیارتگاهی مشهور به "چهل مرده شیخان" در خیابان شیخان دیده می شه که یه اتاقکه که در کنار یه درخت کهنسال قرار گرفته. در باور اهالی سنندج اینجا محل دفن چهل تن از اصحاب پیامبر اکرم (ص) هستش.

این حمام در ضلع شرقی راسته بازار سنندج قرار داره. تاریخ ساخت آن دقیقا مشخص نیست و احتمالا به دوره قاجاریه تعلق داره. حمام، فضاهای مختلفی داره، که در بیشتر حمام های استان هم دیده می شه. آب لازم برای این حمام از آب جاری قنات های شهر تامین می شه. ارتفاع سقف این حمام نسبتا بلنده و ستون های چهارگوش سنگی،

این بنا در مجموعه بازار سنندج واقع گردیده و از آثار دوره قاجاریه است که احتمالا به جای مسجدی از دوره صفوی بنا گردیده است. این مسجد در دوره های بعد مرتبا مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است. وجه تسمیه مسجد ظاهرا مربوط به شخصی است که نگهبان قلعه حکومتی بوده است. بنای کنونی مسجد مشتمل بر سردر ورودی، صح

مسجد در بین روستاییان از اهمیت زیادی برخورداری می باشد. از لحاظ اجتماعات مذهبی و از دیدگاه همکاری و مشارکت در حل مسائل و مشکلات روستاییان، از مسجد به عنوان مکان مذهبی در ایام مختلف سال بهره برداری می شود. یکی از این مساجد که بنای اصلی آن به سبک مساجد عبدالهی هم ساخته شده مسجد جامع روستای ئاره نان در

این مسجد در مرکز روستای " آویهنگ" در دهستان " ژاوه رود" غربی از بخش " کلاترزان" شهرستان سنندج واقع شده است. مسجد آویهنگ شبستانی است که در دو طبقه شکل گرفته است و تنها از نظر تعداد ستون های چوبی با مسجد رشید قلعه بیگی و میرزا فرج الله تفاوت دارد. مسجد دارای دو بخش است؛ یکی بخش قدیمی و بخش دیگر که الح

این مسجد مربوط به دوره زند - دوره قاجار است و در سنندج، خیابان 17 شهریور، روبروی سه راه شیخان واقع شده و این اثر در تاریخ 16 آبان 1379 با شمارهٔ ثبت 2838 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده .

مسجد بابای نقشبندی مربوط به دوره قاجاره و در سنندج، خیابان 17 شهریور، کوچه بابای نقشبند واقع شده و این اثر در تاریخ 11 مرداد 1384 با شمارهٔ ثبت 12673 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده .

این مسجد در محله قطارچیان سنندج، در ضلع جنوبی بلوار کردستان واقع شده. بنای آن بر مبنای معماری بومی کردستان ، از ستون های چوبی قطور تشکیل شده. آب نمای گود، سرداب و زیرزمین در این مسجد به خوبی ترکیب شده . این مسجد درمحل گودی قرار دارد و از این رو به مسجد "قوله" معروف شده . احتمالاً قدمت آن مربوط به او

این قلعه در دهستان "ژاورود" شهرستان سنندج قرار دارد و در اواخر قرن ششم هجری قمری به وسیله حکام اردلان به منظور مرکز حکومت ساخته شده است. آثار یک لنگه دروازه قلعه که از تخته سنگ بزرگ ساخته شده، هنوز هم باقی مانده است.

مسجد "والی" در خیابان فردوسی شهر سنندج قرار دارد. این مسجد در دوران حکومت قاجار و توسط "غلام شاه خان" فرزند "امان الله خان اردلان" در ضلع شرقی قلعه حکومتی شهر ساخته شد. مسجد دارای صحنی زیبا و ایوان بزرگی است که در پشت آن شبستان وسیعی قرار دارد و از نظر معماری با مسجد دارالاحسان سنندج قابل مقایسه است

این مسجد که در مجاورت عمارت "مشیر دیوان" سنندج قرار دارد، به سبک مسجدهای شبستانی منطقه کردستان است؛ یعنی دارای یک حیاط با آب نما در ضلع جنوبی است که ایوان ستون دار و شبستانی با چهار ستون چوبی در ضلع شمالی آن قرار دارد. بنا دریک طبقه ساخته شده و در طرفین شبستان اصلی، راهرو با قوس های نیم دایره و راه