این مسجد در قرن نهم و در سال 851 به دستور خلیفه عباسی متوکل ساخته شد، شاید هم به همین خاطر است که این روزها به " جامع المتوکل " شهرت دارد. مسجد جامع سامرا در آن زمان بزرگترین مسجد در جهان بود و مناره آن که " ملویه " نام دارد، به صورت مخروطی و مارپیچی با سطح شیب داری به ارتفاع 52 متر ساخته شد. خلیفه
قصرهای سامرا یا قصر الخلیفه، که این روزها تعدادی از بنای آن ها، در نزدیکی شهر سامرا قرار گرفته، در گذشته و بعد از اینکه خلفای عباسی به سامرا نقل مکان کردند ساخته شده بودند، تا مکانی باشند برای فسق و فجور و برگزاری مجالس شادمانی. اما از قصرهای سامرا که در نزدیکی رود دجله ساخته شده بودند و در حدود پنج