در نه کیلومتری روستای شمی از دهستان «سوسن» در شمال شهرستان ایذه، آثاری باستانی متعلق به دوره الیمائیه 171- 138 قبل از میلاد مشتمل بر مجسمه معرف سردار پارتی، سنگهای مرمری، گورستان باستانی کشف شده است. مجسمه سردار پاراتی تمام قد به ارتفاع 285 و عرض 70 سانتی متر با جنس برنز است. کشف این مجسمه منحصر به

کول فرح در 7 کیلومتری شمال شرقی ایذه قرار گرفته است. کول در لغت به معنی دره و فرح به معنی شادمانی هست، چون این دره برخلاف همه دره ها که تنگ و خفه هستند، سرسبز و دلباز بوده و دلیل نامگذاریش هم همین است. شش نقش برجسته مربوط به دوره عیلامی ها در این منطقه وجود دارد که یکی از آنها سنگ نگاره کول فرح هست.

بالای دره ای در جنوب ایذه در نقطه ای که به شهر مسلطه طاق بزرگی از سنگ طبیعی وجود داره که از نظر زیبایی و عظمت خیره کننده است. درون آن چشمه آب شیرینی جاریه و در فصول بارندگی از بالای طاق آبشار خروشانی جاری می شه. در این محل چهار نقش برجسته دیگر ایلامی دیده می شه که دو تای آن داخل غار و دو تای دیگر در

پل تاریخی شالو، یکی از آثار قدیمی شهرستان ایذه و خوزستانه و در مسیر جاده تاریخی دزپارت قرار داشته. پل شالو گذرگاهی ست که قدمتی چند هزارساله داره و آثار به جا مونده آن نشان دهنده هنر معماری و اندیشه ایرانیان باستانه. این پل در قلمرو طایفه شالو واقع بوده، صدها ساله که به این نام شناخته می شه. پل شال