مسجد در بین روستاییان از اهمیت زیادی برخورداری می باشد. از لحاظ اجتماعات مذهبی و از دیدگاه همکاری و مشارکت در حل مسائل و مشکلات روستاییان، از مسجد به عنوان مکان مذهبی در ایام مختلف سال بهره برداری می شود. یکی از این مساجد که بنای اصلی آن به سبک مساجد عبدالهی هم ساخته شده مسجد جامع روستای ئاره نان در
این مسجد مربوط به دوره زند - دوره قاجار است و در سنندج، خیابان 17 شهریور، روبروی سه راه شیخان واقع شده و این اثر در تاریخ 16 آبان 1379 با شمارهٔ ثبت 2838 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده .
مسجد بابای نقشبندی مربوط به دوره قاجاره و در سنندج، خیابان 17 شهریور، کوچه بابای نقشبند واقع شده و این اثر در تاریخ 11 مرداد 1384 با شمارهٔ ثبت 12673 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده .
این مسجد در محله قطارچیان سنندج، در ضلع جنوبی بلوار کردستان واقع شده. بنای آن بر مبنای معماری بومی کردستان ، از ستون های چوبی قطور تشکیل شده. آب نمای گود، سرداب و زیرزمین در این مسجد به خوبی ترکیب شده . این مسجد درمحل گودی قرار دارد و از این رو به مسجد "قوله" معروف شده . احتمالاً قدمت آن مربوط به او
مسجد "والی" در خیابان فردوسی شهر سنندج قرار دارد. این مسجد در دوران حکومت قاجار و توسط "غلام شاه خان" فرزند "امان الله خان اردلان" در ضلع شرقی قلعه حکومتی شهر ساخته شد. مسجد دارای صحنی زیبا و ایوان بزرگی است که در پشت آن شبستان وسیعی قرار دارد و از نظر معماری با مسجد دارالاحسان سنندج قابل مقایسه است