عقدا یکی از شهرهای شهرستان اردکانه. در عقدا هم مثل سایر مناطق استانِ یزد ، در گذشته آب مصرفی جهت شرب و مصارف خانگی از آب انبارها تأمین می شده. این اب انبارها بیشتر توسط افراد خیر ساخته و وقف می شده و به نام خودشان نامیده می شده. از جمله این آب انبار، که به نام بانی آن حاج محمود نامی نامیده می شه . ج
به جانوری که در اتش مسکون می شه، سامندر می گن و سمندر مخفف سامندره، و نیز به جایگاه امن و پناهگاه هم گفته می شه. احتمالا این قلعه در دوران خود پایگاه امنی محسوب می شده. بنای قلعه مستطیل شکل بوده و در چهارگوشه آن برج هایی کوچیک و دو طبقه و کاملا شبیه به همدیگه احداث شده بوده. این قلعه دیوارهای بلندی
حصار خواجه نصیر طوسی، میان اهل محل شهرت داره که خواجه نصیرالدین طوسی بدین آبادی آمده و بنایی حصاری بنا کرده که ده گبران رو از آسیب دشمنان محفوظ نگه می داشته و الان آثاری از این دیوار قطور دیده می شه. اما روایت دیگری هم هست که در زمان وزارت خواجه نصیرالدین طوسی، مردم عقدا که همه زرتشتی بودند و از حمل
مسجد هلاکو مربوط به دوره صفویه ست و در شهرستان عقدا، محله هلاکو واقع شده و این اثر در تاریخ 17 اسفند 1381 با شمارهٔ ثبت 7755 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. این مسجد از آجر بنا شده و در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه منحصراً یک اطاق داره. در این سال های اخیر سقف و پیکرش فرو ریخته بوده و اخ
مدرسه علمیه عقدا، در مجاورت بازاره و از خشت و گل بنا شده. اما در داخل ساختمان نماهای آجری هم به چشم می خوره . ورودی مدرسه رو هشتی آجری با پنج سکو تشکیل می ده، که به نیت پنج تن آل عبا طراحی شده و پلان بنا مربع شکله. در دل زمین حوضی بزرگ ساخته بودند که چند سال قبل به باغچه تبدیل شد. در هر چهار جهت بنا
چاپارخانه عقدا از تاریخی ترین بناهای بین راهی در مسیر راه شاهی متعلق به دوران صفوی است و در بیرون از محدوده شهر خرانق در مجاورت کاروانسرای ابوالقاسم رشتی قرار گرفته است . دولت هخامنشی علاوه بر اهمیتی که برای راهها قائل بود چاپارخانه هایی هم ایجاد کرده است . سازمان برید یا پست امروزی در ایران ایجاد ش