آسیاب آبی اشکذر از بزرگترین آسیاب های ایران بوده و مربوط به دوره قاجار هست. آسیاب آبی اشکذر که در عمق 7 متری زمین قرار دارد، متعلق به قرن هشتم هجری بوده و نمونه دیگری از شاهکارهای هنر معماری سنتی و مهندسی ایرانی به شمار می رود. این آسیاب زمانی محل آسیاب کردن گندم و تامین آرد منطقه اشکذر بود و ساعتی
آسیاب آبی رباط کریم مربوط به دوره قاجار است و در رباط کریم، جنوب شرقی محله بازارک واقع شد. این اثر در تاریخ 2 بهمن 1382 با شماره 10821 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. سردر ورودی این آسیاب دارای یک ایوان کوچک و طاقی با قوس پنج و هفت کار بوده و سنگ آسیاب نسبتا بزرگی نیز در قسمت زیرین آن جا
نقشه آسبادهای منطقه نهبندان برگرفته از آسبادهای سیستانه و تقریباً مشابه یکدیگر هستند. آسبادهای خوانشرف در دو طبقه ساخته شدن. فضای بالایی آن مکانی ست که بزرگترین قطعات آسیا در آن کار گذاشته شده. این فضا از سه طرف محصور و جهت باز آن در معرض وزش باده. محور آسباد به شکل یک تیر ثابت به طول 5/4 تا 5 متره
آسیاب آبی ریگاره در محمدیه شهر نایین، به عنوان یکی از شاهکارهای معماری و هنری شهرستان نایین محسوب می شه. این آسیاب با تکنیک و روش کند و با وسعت بسیار زیاد به طول حداقل 150 متر و عمق 30 متر در دل خاک حفر شده. سنگ های بزرگ این آسیاب به وسیله آب قنات بسیار قدیمی کیخسرو که در عمق 18 متری در زیر زمین به
آسیاب آبی اردکان بنایی است همانند پاکنه یا پایاب که تا عمق زمین و تا محل عبور آب قنات اردکان راه دارد . استفاده کنندگان از آسیاب پس از طی حدود 30 پله به محلی میرسند که دو سنگ آسیاب قرار دارد . این محل در عمق 8 متری زمین است . در این محل نیروی آب توربینی چوبی را به چرخش در می آورد و نیروی حاصله به سن