هنر میناکاری روی سفال و مرکز میناسازان جهان

قدمت هنر میناکاری روی سفال به 1500 سال پیش از میلاد برمیگردد. ایران بزرگ ترین مرکز میناکاری در جهان است که یکی از صنایع های دستی اصفهان میباشد. یکی از نمونه های میناکاری سفال در زمان صفویه بوده است که توسط جهانگرد فرانسوی به نام شاردن ذکر شده است؛ در این مقاله میخواهم شما را به شناخت میناسازان برجسته و انواع میناها (مینای نقاشی و مینای خانه بندی) دعوت کنم. جنسی که میناکاران برای میناکاری استفاده میکنند، اغلب از مس و سفال است و رنگ های استفاده شده در زیر نقوش اغلب آبی، سبز و قرمز میباشد. پس در ادامه با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید...

معنی میناکاری

مینا به معنای آسمان است و نقوش پهن آبی شاید به همین معنا میباشند.
برای ساخت یک مینا، آن را چهار الی پنج بار در کوره میکنند و در میاورند تا شی مورد نظر میناکار در بیاید، پس از لعاب خوب، پس از رنگ کاری دوباره به کوره رفته تا شی نهایی آماده شود.
هنر میناکاری روی سفال، هنری از خاک و آتش است که نوع های مختلفی وجود دارند:
1) مینای خانه بندی
2) مینای نقاشی
3) مینای خانه بندی
در این نوع از مینا از سیم مفتول نازک استفاده میشود و سیم ها را به شکل خاص و مورد نظر در میاورند و سپس آن را در کوره قرار می دهند تا سیم ها جوش بخورند، اینگونه از میناها در جنوب کشور (اهواز) ساخته می شوند.

نقاشی: میناکاری نقاشی روشی است که امروزه در نقاط مختلف ایران ساخته می شود که امروزه از رنگ های شیمیایی استفاده می شود ولی در گذشته از رنگ های گیاهی معدنی استفاده می شد.

میناکاران برجسته کشور: به میناسازان برجسته ای همچون؛ غلامحسین فیض اللهی، حسین هنردوست، مهدی غفاریان، برادران نعمت اللهی، ابراهیم زرقونی و .... می توان اشاره کرد که بهترین میناسازان جهان از اساتید ایرانی ها هستند.

آثارهای میناکاری: بشقاب، گلدان، قندان، کوزه ها، قلیان، پارچ ها، قاب عکس ها، اشیای تزیینی، درها و پنجره ها، جواهرها، جعبه های آرایش زنانه، جعبه های خاتم کاری، سرویس چایخوری و شربت خوری، قلیان، جعبه قرآن، زره، آیینه، قلمدان، کمربند، حباب های میناکاری، گلاب پاش، آلبوم عکس، غلاف خنجر.

نوع رنگ های استفاده شده در میناکاری: رنگ های گیاهی که در چیت سازی به کار می روند که رنگ های گیاهی در زمان قدیم استفاده میشد و امروزه رنگ های شیمیایی جای آن را پر کرده است.
رنگ های معدنی که در نقاشی ها و میناکاری ها به کار میرفتند که آن هم جای رنگ های گیاهی را گرفته است.
رنگ های فلزی که روی شی کار می شوند.

ابزار کار برای میناسازی: ورقه (طلا، نقره، مس، ورشو، آهن و برنج)، هاون، ماده آبگینه ای مینا، کاغذ کپی، چکش، سندان، گیره، اره کمانی و اره فلز بر، قیچی فلز بر، قلم مو، رنگ (گیاهی یا معدنی یا فلزی)، کوره از جمله ابزارهایی هستند برای ساختن مینا.

مینا یک سوغاتی گرانبها برای اطرافیان: هنر میناکاری سفال یکی از دست رنج های گرانبها و مناسب برای سوغاتی های شما می باشد که میتوان با سفر به اصفهان برای عزیزان خود این هدیه با ارزش را به ارمغان بیاورید.

میناکاری سفال در دوره های مختلف

دوره مغول ها: در این دوره نقاشی و شکلک لباس های درباریان جایگزین نگاره های عربی شد.
دوره صفویان: در این دوره نقش های مینیاتوری از جمله شکار و اسب سواری و... روی نقره حکاکی می شد و اغلب از رنگ قرمز استفاده میکردند.
دوره معاصر: در این دوره مینای خانه بندی از رونق افتاده و اغلب از مینای نقاشی استفاده می کنند که مرکز آن شهر اصفهان می باشد.