دریاچه نمک قم | آینه ای از زیبایی وشکوه

دیدن مناظر سر سبز و پر از درخت همواره جذاب و رویایی بوده است و در کنار این زیبایی ها کویر و کویر گردی هم بین مردم جایگاه ویژه ای دارد اما شاید به ذهن کمتر کسی خطور کند که یک شوره زار بتواند جایی دیدنی و جذاب باشد. دریاچه نمک قم یکی از این شوره زار ها است که در هشتاد و پنج کیلومتری تهران در اتوبانی که به سمت قم می رود قرار دارد و یکی از مناظر دیدنی کشور است که شاید در بسیاری از موارد در لیست گردشگران جایی ندارد. دریاچه نمک قم یا دریاچه نمک حوض سلطان که می توان ان را بزرگ ترین آینه طبیعی ایران نامید، چنان مناظر شگفت انگیزی را از خود به نمایش می گذارد که تنی توان به سادگی از آن چشم برداشت. این دریاچه طبیعی که به دریاچه شاهی نیز شهره است با مساحتی در حدود 240 کیلومتر مربع در جنوب رشته کوه های البرز قرار دارد و وسعت آن با میزان بارندگی هر فصل، تغییر می کند.

شگفتی در میان شوره زاری

دریاچه نمک حوض سلطان با سطحی صیقل خورده هموراه تصویر آسمان را در خود نشان می دهد و بسته به وضعیت جوی می توان تصاویر شگفت انگیزی از غروب خورشید یا ابر های زیبا را در آن مشاهده نمود و از عکاسی لذت برد. البته عده ای با عبور از این دریاچه شور برای خود تفریحی دیگر دست و پا می کنند و با طی این مسافت 5 ساعته از قدم زدن میان شوره زار لذت می برند. فقط نباید فراموش کنید که اگر هوس این پیاده روی طولانی را دارید کفش و لباسی به تن کنید که دیگر نیازی به آن نداشته باشید چون به دلیل چسبیدن نمک به البسه شما، ممکن است بعد از سفر ناچار به دور انداختن ان ها شوید. دوچرخه سواری و آفرود نیز از دیگر وسایل عبور از این دریاچه زیبا و صیقلی است. حوض سلطان که در اثر ساخت جاده شوسه تهران به قم به وجود آمده دارای لایه هایی تا 20 متر از نمک است و در سال 1883 میلادی ایجاد شده است.

نمک طبیعت در میانه راه تهران به قم

حوض سلطان دارای چهار بخش است. بخش اصلی دریاچه یا کفه نمکی، منطقه دشتی، محدوده اکولوژیک و حاشیه باتلاقی. دایره های هم مرکزی گه در دریاچه نمک حوض سلطاندیده می شود در مرکز خاک شور دریاچه قرار دارد که هر چه از مرکز دریاچه فاصله بگیریم میزان شوری و نمک آن کمتر می شود. شاید جالب باشد بدانید که این منطقه دو دریاچه نمکین دارید. گودی سمت شرقی به نام حوض مره مشهور است و چاله غربی حوض سلطان نام گرفته است. آبراهه باریکی میان این دو تنها نقطه اتصال این دو دریاچه نمک حوض سلطان است. تفاوت این دو حوضچه ورود آب رودهایی چون قره چای و رود شور به دریاچه مره است. رسوبات حوض سلطان علاوه بر نمک دارای رس، مارون و گچ نیز است.

آیا دریاچه نمک قم، میزبان موجودات زنده هم می باشد؟

مطالعات زیست شناسی نشان می دهد که نزدیک به 240 گونه از ریز موجودات هوازی در آن اطراف به زیستن مشغول اند. انواع باکتری ها، جلبک ها و قارچ ها در این منطقه قرار دارند و گیاهان آن اطراف با توجه به خو گرفتن به محیط بسیار شور و نمکین دارای خواص دارویی بی شماری می باشند. تعدادی از این 40 گونه گیاهی عبارتند از: درمنه بیابانی، تاغ زرد، اسفناج، سودا، اشنان، تاغ سیاه، سالسولا، گز و پرند. البته آرمیتا یا همان میگوی آب شور از دیگر میهمانان دریاچه نمک قم می باشند. در کنار این محیط مملو از انواع موجودات ریز پرندگان مختلفی هم در طی فصول سال به این دریاچه نمک سفر می کنند. کبوتر چاهی، عقاب، باقرقره، قرقی، هوبره و انواع کبوتران از ساکنین دائمی دریاچه قم هستند و آنقوت، فلامینگوی بزرگ، غاز خاکستری و لک لک از مهاجران این منطقه. خار پشت، آهو، روباه، شغال، موش صحرایی، گرگ، خرگوش، مار و سوسمار از دیگر ساکنان دریاچه استان قم هستند و عنکبوت و موریانه و رتیل نیز در این منطقه به زاد و ولد و گذر عمر مشغول اند. شکار از سال 1388 در این زیست گاه ممنوع گشته است.

نمک هایی که در آستانه بیابان شدن هستند

نمک و منیزم عمده ترین محصولات دریاچه نمک قم می باشند اما متاسفانه به دلیل به صفر رسیدن آب ورودی این دریاچه شود، احتمالا در آینده ای نه چندان دور شاهد ناپدید شدن این منطقه خواهیم بود و بیابان شدنش را به نظاره خواهیم نشست. اگر این فاجعه رخ دهد علاوه بر احتمال شروع باران های نمکی، کشتزارها و زمین های کشاورزی اطراف به دلیل شور شدن منابع آبی در سطح زمین، دیگر کاربری کشت و کار نخواهند داشت و ضمیمه بیابان های اطراف می شوند.طبعیت همواره می تواند باعث شگفتی شود و هر بار زیبایی و دلفریبی نوینی از خود نشان دهد. بی شک دریاچه نمک قم یکی از این شگفتی های دیدنی طبیعت است که با سطح صیقلی و آینه گون خود قابلیت انعکاس آسمان را دارا است و مناظر بی بدیلی را در خود شکل می دهد. این شوره زار، همانند گلی است در میانه کویر که هر بیننده ای را مسحور زیبایی خود می کند.