میراث فرهنگی قم در نقشه همگردی

حرم حضرت معصومه (س)

1 - ایران، قم، قم، پیاده راه آیت الله مرعشی نجفی

حرم حضرت معصومه (س) یک بنای زیارتی و تاریخی بوده که در سال 1310 ثبت گشت و زمان ساختش به دوره صفویه باز می گردد. این بانو دخت امام موسی بن جعفر علیه السلام و همشیره امام رضا علیه السلام بودند. زمانیکه امام رضا (ع) به مرو رفتند، خواهرشان برای پیوستن به امام و دیدار ایشان راهی سفری طولانی شدند. اما در

سد کبار

2 - ایران، قم، قم، 25 کیلومتری جنوب قم و در جاده قدیم قم به کاشان بعد از پادگان نظامی

سد کبار با 1700 سال قدمت ، قدیمی ترین سد قوسی جهانه که با آبیاری دشت کبار به کشاورزی این منطقه رونق بخشیده. مخزن این سد 450 هزار مترمکعب ظرفیت داره و ارتفاعش از کف رودخانه 25 متر و طول تاجش 55 متره. این سد در دوره صفویه مرمت و بازسازی شد و جنس لوله های انتقال آب این سد از جنس سفال بوده که امروزه به

خانه تاریخی زند (موزه مردم شناسی قم)

3 - ایران، قم، قم، محله گذر قلعه

خانه تاریخی زند در شهر قم جای گرفته و یکی از جاذبه های دیدنی این شهر محسوب می شود. این خانه معماری اصیل ایرانی را به نمایش گذاشته و قدمتش به اواخر دوره قاجار باز می گردد. این بنا در سال 1379 ثبت ملی شد و در سال 1380 هم مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. خانه تاریخی زند شامل سه بخش شاه نشین اول، شاه نشین

مدرسه فیضیه قم

4 - ایران، قم، قم، جنب حرم حضرت معصومه

مدرسه فیضیه مربوط به سده های میانه دوران های تاریخی پس از اسلام است و جنب حرم فاطمه معصومه واقع شد. این اثر در تاریخ 9 بهمن 1386 با شماره 20715 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این مدرسه در نیمه اول قرن سیزدهم هجری قمری جایگزین مدرسه آستانه شد که به اعتبار متون معتبر تاریخی، آن مدرسه از م

خانه تاریخی یزدان پناه (موزه صنایع دستی قم)

5 - ایران، قم، قم، خیابان 19 دی (باجک یک قدیم) کوچه شماره 11، پلاک 9

خانه تاریخی یزدان پناه یکی از بناهای زیبای قم بوده که با وسعتی بیش از هزار متر مربع متعلق به اواخر سلطنت قاجار و اوایل سلطنت پهلوی هست. این بنا امروزه به عنوان موزه صنایع دستی قم و رستوران کاربرد داشته و در آن آثاری مهم از هنر صنایع دستی بومی این شهر مذهبی نگهداری می شوند. امکانات متعددی را سازنده ب

کاروانسرای دیر گچین

6 - ایران، قم، قم، بر سر راه جاده تاریخی ری به قم

دیر گچین کاروانسرایی در ایران است که بر سر راه جاده تاریخی ری به قم و در مرکز پارک ملی کویر قرار دارد. دیر گچین یکی از بزرگترین کاروانسراهای ایران بوده و ویژگی های منحصر بفرد این اثر باعث شده تا آن را «مادر کاروانسراهای ایران» بنامند. این بنا را به خاطر داشتن گنبدی از جنس گچ دیر گچین نامیده اند اما

مقبره های باغ گنبد سبز

7 - ایران، قم، قم، خیابان انقلاب، جنب گلزار شهدا

در انتهای خیابان چهار مردان، در بخش شرقی شهر و در داخل باغی معروف به باغ گنبد سبز، سه اثر تاریخی از قرن هشتم دیده می شوند. این منطقه به دروازه کاشان هم معروف بوده و گنبدهای آن را همگان با نام گنبدهای دروازه کاشان می شناسند. دو گنبد آن با توجه به کتیبه های تاریخی موجود مدفن امرای خاندان علی صفی، فرما

بیت تاریخی امام خمینی

8 - ایران، قم، قم، خیابان معلم

بیت تاریخی امام خمینی خانه ای است که در خیابان معلم، محله یخچال قاضی شهر قم قرار دارد. این بنا نزدیک به یک قرن قدمت داشته و در سال 1335 توسط سید روح الله خمینی خریداری شد. وی تا سال 1342 در آن زندگی کرد و سرانجام در سال 1373 توسط سید احمد خمینی به بیت سید علی خامنه ای واگذار گردید. این خانه در سال 1

حمام حاج عسگر خان

9 - ایران، قم، قم، در داخل راسته بازار نو

حمام حاج عسگر خان مربوط به دوره قاجار بوده و در داخل راسته بازار نو واقع شد. این اثر در تاریخ 23 شهریور 1382 با شماره 10061 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. حمام حاج عسگر خان از دو قسمت حمام و چاله حوض شکل گرفته و با توجه به کتیبه ای سنگی که در ورودی حمام دیده می شود، قدمتش به سال 12

حمام گذر عشقعلی

10 - ایران، قم، قم، خیابان انقلاب، کوچه عشقعلی

حمام گذر عشقعلی مربوط به اواخر دوره قاجار بوده و در خیابان انقلاب، کوچه عشقعلی واقع شد. این اثر در تاریخ 16 شهریور 1383 با شماره 11078 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنای تاریخی در سالهای 1394 و 1395 به صورت دو فصل مجزا مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و یکی از حمام های معروف قم ب

آب انبار سلماسی

11 - ایران، قم، قم، خیابان ارم، کوچه سلماسی

آب انبار سلماسی یکی از جاهای دیدنی شهر قم بوده که در سال 1365 ساخته شد. این آب انبار از قسمت هایی نظیر سردر ورودی، راه پله، بادگیر و مخزن شکل گرفته و فرم کلی آن مربع هست. کتیبه ای در این بنا دیده شده که به خط نستعلیق با زمینه سفید هست و شامل تاریخ ساخت، اشعاری در مدح امام حسین و نام سازنده است. ایوا

خانه تاریخی ملاصدرا

12 - ایران، قم، قم، روستای کهک، محله چال حمام

«خانه تاریخی ملاصدرا» در غرب روستای کهک در محله چال حمام قرار داره که پیرامونش رو خانه های روستایی با بافت معماری مناطق گرمسیری احاطه کردن. این بنا که تا چند سال قبل کاملا مخروبه بود و از اون به عنوان اصطبل استفاده می شد و در سال 1376 با توجه به شکل اولیه ش بازسازی و احیا شد. فضاهای جانبی این بنا از

کاروانسرای منظریه

13 - ایران، قم، قم، ابتدای راه ساوه

کاروانسرای منظریه در ابتدای راه ساوه، نزدیک پلی ساخته شده که از زیر آن رودخانه ای می گذرد. کاروانسرا که درمیان ناحیه خشک وبی حاصلی قرارگرفته، ازنظر بازرگانی اهمیت ویژه ای داشت. این کاروانسرا از یک سو در کنار کویر و از سوی دیگر در مجاور دریای نمک قرار دارد و نور خورشید از روی آن انعکاس شدیدی می یابد.

آتشکده نویس

14 - ایران، قم، قم، 100 کیلومتری قم

چهارطاقی نویس از نمونه های اولیه چهارطاقی های دوره ساسانیه که در ابعادی کوچک و محلی برپا شده و تا اوایل دوره اسلامی مورد استفاده قرار گرفته. بنای این چهارطاق مکعب شکل ، از قلوه سنگ هایی ساخته شده که با ملاط گچ به هم چسبیده اند. آتشکده نویس در طول تاریخ آسیب های زیادی دید و میراث فرهنگی استان قم نما

کاروانسرای طینوج

15 - ایران، قم، قم، 50 کیلومتری غرب شهرستان قم ، بخش خلجستان ، روستای طینوج

مجموعه فرهنگی ، تاریخی روستای طینوج واقع در بخش خلجستان استان قم که قدمت آن به دوره صفویه و قاجاریه برمی گرده، از جاذبه های تاریخی این شهره. کاروانسرای طینوج در زمان دودمان صفویه بنا شده و آن را کاروان سرای شاه عباسی هم می نامند. طینوج در فاصلهٔ 50 کیلومتری شمال غربی شهرستان قم و 27 کیلومتری شرقی ش

مدرسه غیاثیه پامنار

16 - ایران، قم، قم، خیابان آذر

این مدرسه در نزدیک میدان کهنهٔ شهر که نام آن به همین شکل در کتاب ها و اسناد دورهٔ صفوی و قاجار به تکرار دیده می شود، واقع گردیده که اکنون بر اثر گسترش، نوسازی و توسعه شهر، در ناحیهٔ خیابان آذر واقع شده است. بنای مدرسهٔ غیاثیه (پامنار) به نیمه نخستین قرن نهم و سال 830 هـ.ق مربوط می شود. مؤلف گنجین

پل آهنچی

17 - ایران، قم، قم، کنار حرم حضرت معصومه (س)، روی رود قمرود

پل آهنچی بر روی رود قمرود در کنار حرم حضرت معصومه (س) در دوران پهلوی ساخته شده است. این پل بر روی پایه هایی از سنگ بنا شده که روی این سنگها ردیفی از سنگ تراش خورده قرار گرفته است و آب برهایی که پایه ها را در میان گرفته اند در هر دو سوی پایه ها به شکل سه گوش اند. در روی پایه های پل پش بندهایی از جنس

کاروانسرای قلعه سنگی

18 - ایران، قم، قم، 35 کیلومتری شمال غربی قم

این کاروانسرا در جاده قم – ری در 35 کیلومتری شمال غربی قم واقع شده و از نوع کاروانسراهای چهار ایوانی است . قدمت بنا به دوره صفویه می رسد و مصالح ساختمانی آن عمدتاً از سنگ است . بنای ویرانه کاروانسرا دارای چهار برج نیم دایره ای شکل در اضلاع غربی و شرقی است .

پل دلاک

19 - ایران، قم، قم، جاده کاروان رو تهران قم

پل دلاک ازآثار دوره صفویه است که درمسیر جاده کاروان رو دوره صفوی تهران- قم واقع شده وامروزه آسیب زیادی دیده. راه کاروان رو دوره صفویه که از تهران به قم می رود، پس از گذشتن از پل رودخانه شوربه سوی کاروان سرای حوض سلطان رفته، از میان منطقه دریاچه نمک و از بالای کاروان سراهای صدرآباد و دلاک و پس ازعبور

کاروانسرای حوض سلطان

20 - ایران، قم، قم، آزادراه تهران قم

کاروانسرای حوض سلطان یا رباط حوض سلطان، بنایی است آجری که در جاده تهران – قم بر روی پایه ای سنگی استوار شده. این کاروانسرا در دوره ناصرالدین شاه قاجار احداث شد. تنها مدخل کاروانسرا به صورت پیش خوانی دربرابر حیاط اصلی قرار می گیرد. از آنجا می توان وارد دروازه اصلی کاروانسرا شد. درطرفین این دروازه اتا

مدرسه جهانگیرخان

21 - ایران، قم، قم، 45 متری عمار یاسر، کوچه مسجد جامع مقابل مسجد جامع

این مدرسه که به مدرسه ناصری وجانی خان هم معروفه ، جلوی مسجد جامع قرار داره و از مدرسه های دوره صفویه است. این مدرسه به دلیل نمای زیبا و سر در زیبایش از مدارس برجسته قم به حساب می آید.

کاروانسرای دلاک

22 - ایران، قم، قم، جاده کاروان رو تهران قم

در جاده تهران – قم ، درسمت شمال رود مسیله وپل دلاک ، ساختمان چهارگوش سفید رنگی قرار دارد. پلان کاروانسرا چهار ایوانی ومصالح به کار رفته درآن آجر وسنگ است . تاریخ ساخت این کاروانسرا را به دوره کریم خان زند نسبت می دهند . از پل دلاک تا تهران در حدود 19 فرسخ فاصله بود. در فاصله 30 متری این بنا، یک کارو

کاروانسرای پاسنگان

23 - ایران، قم، قم، زنبورک، کیلومتر 20 جاده قدیم قم - کاشان

در گذشته این کاروانسرا به پاسگاه ژاندارمری تبدیل شده بود، کاروانسرای پاسنگان شکلی مربعی و مساحتی بیش از شش هزارمتر مربع دارد و جزو کاروانسراهای بزرگ است. صحن آن مربعی به ضلع 44 متر است که چهار ایوان و ایوانچه های متعدد آن را احاطه کرده اند. در این کاروانسرا، ایوانچه ها مقدمه ورود به فضای بسته نیستند

میل سنگی چاهک

24 - ایران، قم، قم، روستای چاهک

این اثر در تاریخ 2 آبان 1382 با شمارهٔ ثبت 10565 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این میل در ارتفاع 87 متری از سطح زمینهای اطراف واقع شده است . قدمت این بنا به دوره ساسانی می رسد . میل سنگی روستای چاهک دارای پلانی مدور و پلان چلیپای درونی است . این پلان شباهت بسیار زیاد به پلان چهارط

میل امامزاده عبدالله

25 - ایران، قم، قم، روستای چشمه علی

میل امامزاده عبدالله مربوط به دوره سلجوقیانه و در شهرستان قم، بخش سلفچگان، روستای چشمه علی واقع شده . این اثر در تاریخ 25 اسفند 1380 با شماره ثبت 5675 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. ارتفاع میل از سطح دشت 200 متر و نمای میل از سنگ لاشه و ملاط گچه. ارتفاع باقی مانده میل 40/6 ، قاعده آن

میل صفر علی

26 - ایران، قم، قم، روستای کاج

این اثر در تاریخ 23 بهمن 1380 با شمارهٔ ثبت 4775 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این میل بر فراز رشته کوهی در غرب « روستای کاج» به نام سپهر رستم واقع است. ارتفاع زیر میل تا سطح دشت به سمت جنوب 70 تا 80 متر است. نمای میل از لاشه سنگ و ملاط ساروج است. ارتفاع میل 80/6 متر و قطر قاعده

قلعه مظفرآباد

27 - ایران، قم، قم، قمرود

قلعه مظفرآباد مربوط به دوره قاجاره و در شهرستان قم، بخش مرکزی، روستای قمرود واقع شده. این اثر در تاریخ 16 شهریور 1383 با شماره ثبت 11097 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

بازار قدیم قم

28 - ایران، قم، قم، در حاشیه خیابان طالقانی

این مجموعه که از آثار تاریخی و دیدنی قم بوده، شامل دو راسته سرپوشیده با پوشش گنبدی است. سرپوشیده بودن بازار از یک سو به سنت معماری بازار باز می گردد و از سوی دیگر به خاطر گرمای شدید تابستان و سرمای شدید زمستان و ناشی از هوای کویری قم است. تهویه و نوررسانی بازار از طریق دریچه هایی که در پوشش گنبدی آن

آب انبار شاد قلی خان

29 - ایران، قم، قم، خیابان 45 متری عمار یاسر

آب انبار شاد قلی خان مربوط به دوره قاجار است و در قم واقع شده است . کاوش های باستان شناسی در محوطه شادقلی قم نشان داد که این محوطه می توانست یکی از مهمترین اسناد سکونت انسان 6 هزار سال پیش در شهر قم باشد.

مسجد جامع قم

30 - ایران، قم، قم، خیابان آذر، نزدیک دروازه ری

مسجد جامع قم در مرکز شهر قم واقع شده است. این مسجد مجموعه ای از بناهای چند عصر و دوره بوده و بانی آن معلوم نیست. اما، در کتاب گنجینه آثار قم آمده که بانی این مسجد و مدرسه روبروی آن که جانی خان نام دارد، سلطان جانی خان پادشاه تاتار ترکستان است و تاریخ بنای آن هم سال 755 بود. قدیمی ترین منبعی که در آن