معرفی خانه کرد | عمارت آصف خان وزیری

عمارت آصف خان که بنای اولیه آن در زمان صفویه ساخته شده است شامل ضلع شمالی عمارت می شود که دارای تالار تشریفات، راهروهای طرفین و اتاق ها قسمتی از فضاهای بخش شرقی می باشد و درمرکز شهر سنندج واقع شده است که از آثار قدیمی و تاریخی شهر سنندج می باشد. در دوران قاجار و دوران پهلوی قسمت های دیگری به این بنا اضافه شده است. و در شهر سنندج استان کردستان قرار دارد. گفته اند که خانواده معتمد هاشمی ها یا امجد الاشراف بانی ساخت این بنا می باشند و توسط پدر آصف دیوان یعنی میرزا محمد رضای وزیر به تملک در آمده است به این دلیل این عمارت به نام عمارت آصف معروف و مشهور می باشد که بخش های غربی و شرقی بنا و سردر ورودی توسط آصف دیوان تکمیل شده اند تا این عمارت با شکوه به این صورت که می بینیم عمارتی کامل و زیبا باشد. با همگردی همراه باشید تا با عمارت آصف خان وزیری و عمارت خانه کرد آشنا شویم...

آصف دیوان که بود؟

میرزا علی نقی در زمان حکومت امیر نظام گروسی یعنی در سال های 1313-1325 لقب آصف دیوان را از آن خود کرد زیرا او در این زمان در وزارت کشور خدمت می کرد او که به آصف اعظم در دوره ی مشروطیت لقب یافت. پسر میرزا رضای وزیری کردستانی بود، میرزا رضا که خانواده اش اصالتی اصفهانی داشتند در دوران قاجار مردی سیاست مدار بود و در 1022 ق به تشویق حاکم کردستان هلوخان اردلان به منطقه ی کردستان مهاجرت نمود. علت این که این خانواده و طایفه ی آن ها لقب وزیری گرفتند این بود که یکی از اعضای خانواده آن ها یعنی میرزا عبدالله پیشکار و معاون والی کردستان بود.
این بنا که در سال 1382 تحت عنوان موزه مردم شناسی کار خود را شروع کرد با نام عمارت خانه کرد شناخته می شود و سازمان میراث فرهنگی کردستان این بنا را در سال 1376 مرمت کرد و تحت تملک خود در آورد. این عمارت دارای چهار حیاط می باشد که حیاط اندرونی ، حیاط مستخدمین ، حیاط مطبخ، حیاط بیرونی را شامل می شود و این حیاط ها سوای در و دالان ورودی این بنا می باشد و مساحتی حدود 4000 متر مربع دارد. این عمارت برای این که در سرمای کوهستانی کردستان بتواند آفتاب بیشتری به آن بتابد بخش اصلی آن رو به قبلی و در شمال حیاط ساخته شده که از سقف های دو جداره و جرز های قطور برای کم کردن نفوذ سرما در این بنا استفاده شده است. و برای در امان ماندن از سوز سرما ساخت ساختمان های دو طبقه به شکل مکعب بهترین نوع ساختمان ها می باشد تا بتوان بهتر گرمای داخل ساختمان را تحت کنترل داشت و از هدر رفت آن جلوگیری کرد. ساخت بناهایی مانند این به دلیل سرمای شدید و کوهستانی بودن کردستان رواج دارد و معمولا در کردستان ساختمان ها ضلع شمالی، جنوبی نسبت به ضلع های شرقی، غربی بلند تر هستند و همان طور که در معماری این عمارت هم دیدیم به شکل مربعی ساخته می شوند.
اروسی و تالار های این مجموعه فوق العاده زیبا طراحی و ساخته شده اند و طاق های هلالی این عمارت منظره ای زیبا و تحسین بر انگیز به این ساختمان بخشیده است سنگ های تراش خورده و برجسته به همراه گچ بری ها و اروسی های قدیمی عمارت آصف خان را به یک عمارت باشکوه تبدیل نموده است. حمام بزرگی که در این ساختمان وجود دارد نیز در نوع خودش بی نظیر و جالب توجه می باشد از داخل حیاط بیرونی یا حیاط اصلی این عمارت می توان به این حمام وارد شد . قسمت های تشکیل دهنده این حمام شامل حمام گرم، تون، خزینه، سرویس بهداشتی و خلوتی یا همان رخت کن، منبع آب اضافی حمام سرد یا سردینه ، راهرو و سر در می باشد.

موزه مردم شناسی خانه کرد

موزه مردم شناسی عمارت خانه کرد به شماره ثبت 1822 در سال 1375 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این عمارت جزو عمارت های اعیانی مسکونی است و معماران اهمیت ویژه ای در معماری مسکن برای آن قائل هستند این موزه که با نام موزه مردم شناسی مناطق کردنشین یا خانه کرد شناخته می شود از بزرگتری موزه های مردم شناسی می باشد که در کشور ما وجود دارد. عمارت آصف خان وزیری شامل غرفه صنایع دستی، کتابخانه، بخش عکس های تاریخی و اسناد، بخش پوشاک، اتاق خان، غرفه بخش مطبخ زندگی روستایی، بخش کشاورزی، نگارخانه، حمام، حیات ورودی، غرفه های زندگی شهری، مکتب خانه، بخش زیورآلات و ... می باشد. بازدید از این موزه که بزرگترین موزه قومی می باشد را به شما همراهان مجله همگردی توصیه می کنیم.